24 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie ministra spraw wewnętrznych z realizacji w 2012 r. ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców (druk nr 1255) wraz ze stanowiskiem Komisji Spraw Wewnętrznych (druk nr 1314).

Poseł Roman Kotliński:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Poselskiego Ruch Palikota przedstawić stanowisko wobec sprawozdania ministra spraw wewnętrznych z realizacji w 2012 r. ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.

    Sprawozdanie przygotowane na podstawie art. 4 niniejszej ustawy zawiera szczegółowe informacje dotyczące nabywania nieruchomości przez cudzoziemców w 2012 r., wydawanych zezwoleń, rodzaju i obszaru oraz terytorium rozmieszczenia nieruchomości, których dotyczą zezwolenia, zasad wydawania zezwoleń oraz przyczyn wydawania decyzji odmownych. Sprawozdanie przedstawia również problematykę prowadzonych rejestrów nieruchomości, udziałów i akcji nabytych lub objętych przez cudzoziemców oraz obszar badań legalności nabycia przez cudzoziemców nieruchomości, udziałów lub akcji.

    Nabycie nieruchomości, udziałów lub akcji w spółce handlowej z siedzibą w Polsce będącej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości przez cudzoziemca wymaga zezwolenia wydawanego przez ministra spraw wewnętrznych, który w 2012 r. wydał 409 takich zezwoleń, w tym 318 na nabycie nieruchomości w 70% rolnych i leśnych, 80 zezwoleń na nabycie lokali i 11 zezwoleń na nabycie lub objęcie udziałów lub akcji. Okres ważności zezwolenia określony jest na dwa lata od daty wydania. Cudzoziemcy nabyli w 2012 r. prawo własności lub wieczystego użytkowania do 408 nieruchomości gruntowych i 70 lokali. Wśród cudzoziemców, którzy otrzymali zezwolenia, najwięcej reprezentantów pochodziło z Niemiec i Ukrainy - po 32% w ogólnej liczbie wydanych zezwoleń. Wśród podmiotów z pozaeuropejskiego obszaru gospodarczego dominował rynek amerykański - 17 zezwoleń. Jak wynika z rejestru nieruchomości i akcji nabytych lub objętych przez cudzoziemców bez obowiązku uzyskania zezwolenia ministra spraw wewnętrznych, zostało nabyte prawo własności lub prawo wieczystego użytkowania 4273 nieruchomości gruntowych, i to powinno rzeczywiście niepokoić, a także 3835 lokali. Spośród przeprowadzonych w 2012 r. transakcji 55 zawartych zostało z naruszeniem prawa.

    Źródłem informacji o nabytych przez cudzoziemców nieruchomościach są dla ministra spraw wewnętrznych wypisy aktów notarialnych przesyłane przez notariuszy. Ustawa obliguje notariuszy do przesyłania wypisów w terminie 7 dni od dnia sporządzenia aktu notarialnego. Problem naruszania ustawowego terminu przez notariuszy jest nadal z punktu widzenia jego skali istotny ze względu na wpływ na zachowanie pewności obrotu prawnego z udziałem cudzoziemców. Niemniej jednak podejmowane przez ministra spraw wewnętrznych działania zmierzające do dyscyplinowania notariuszy skutkowały w 2012 r. 40-procentowym spadkiem liczby przypadków rażącego naruszenia przez notariuszy terminu.

    Z przedstawionych w sprawozdaniu informacji wynika, że Polska jest wciąż mimo kryzysu krajem z dużym potencjałem gospodarczym. Chętnie swój kapitał na zakup nieruchomości inwestują firmy z Niemiec, Francji, Luksemburga, Cypru, Holandii czy nawet Chin, Izraela, Japonii, Korei Południowej, Turcji, a przede wszystkim Stanów Zjednoczonych. Uderzające jest to, że coraz więcej firm w Polsce działa w oparciu o kapitał zagraniczny, podczas gdy polskie firmy masowo ogłaszają upadłość.

    W odróżnieniu od klubu Prawa i Sprawiedliwości klub Ruchu Palikota cieszy się z tego, że choć nieznacznie wzrosła ilość nieruchomości zakupywanych przez cudzoziemców. Świadczy to o podnoszeniu atrakcyjności naszego kraju. Uważam, że ani Grecja, ani Hiszpania nie martwią się - przynajmniej nie słyszałem o tym, żeby martwiły się - z tego powodu, że są wykupywane działki na wybrzeżu, że cudzoziemcy dokonują zaboru pięknego wybrzeża, więc naszym zdaniem jest to trend pozytywny.

    Pragnę zwrócić uwagę, że krajem, który w największym stopniu dokonał zaboru polskich nieruchomości, głównie rolnych, ale również leśnych, jest Watykan. Komisja Majątkowa ponad 100 tys. ha oddała Kościołowi, czyli Watykanowi, za darmo...

    (Poseł Edward Siarka: Trzeba się uczyć religii.)

    ...nie sprzedając, ale oddając za darmo (Dzwonek) obcemu państwu.

    Oczywiście przyjmujemy to sprawozdanie, akceptujemy je. Dziękuję bardzo.