10 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o umorzeniu należności powstałych z tytułu niezapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą (druk nr 382).

Poseł Zbigniew Matuszczak:

    Dziękuję bardzo.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko do poselskiego projektu ustawy o umorzeniu należności powstałych z tytułu niezapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą.

    Omawiany projekt ustawy zmierza do umorzenia niezapłaconych składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe i dotyczy tych przedsiębiorców, którym w latach 1999-2009 naliczono składki, pomimo że zawiesili działalność gospodarczą i faktycznie tej działalności nie prowadzili, oraz tych, którzy wskutek niejasności wynikających z częstej zmiany przepisów i przewidywanego prawem zbiegu tytułów do ubezpieczeń korzystali z ubezpieczeń niższych, bardziej przystępnych finansowo.

    Z grona uprawnionych do objęcia ustawą abolicyjną projektodawcy wyłączają przedsiębiorców, którzy w przeszłości prowadzili działalność gospodarczą i równocześnie wykonywali pracę nakładczą, tzw. chałupnictwo, i wybrali właśnie ten tytuł do ubezpieczenia społecznego. Według projektodawców obowiązujące wówczas prawo wyboru tytułu do ubezpieczenia nie mogło być traktowane jako podstawa do unikania obowiązku płacenia składek z działalności pozarolniczej i obchodzenia prawa.

    Ustawa określa także tryb postępowania umorzeniowego oraz terminy, w których wnioskodawcy mogą złożyć wniosek o wydanie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzji umorzeniowej. Przewidziane są również warunki umorzenia zaległych zobowiązań, a podstawowe to: niezaleganie z innymi należnościami wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz opłacenie w terminie 12 miesięcy od uprawomocnienia się decyzji wydanej przez ZUS wszystkich zaległych od 1999 r. a niepodlegających umorzeniu w myśl omawianej ustawy składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

    Proponowana ustawa wychodzi więc naprzeciw części przedsiębiorców, którzy w wyniku braku uregulowań prawnych popadli w zadłużenie z tytułu naliczania im składek na ubezpieczenie społeczne, pomimo faktycznego zawieszenia prowadzonej działalności gospodarczej oraz zgodnie z wówczas obowiązującym prawem dokonywali wyboru, nie obchodząc przy tym prawa, jak twierdzą, korzystniejszego tytułu do ubezpieczenia społecznego.

    Omawiany projekt ustawy posiada także wiele nieścisłości i niedookreśleń, które w przyszłości muszą być uregulowane, a wątpliwości - zinterpretowane, np. czy spadkobiercy dłużników, na których przeszły zobowiązania, mogą występować o ich umorzenie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, czy z ustawy mogą korzystać przedsiębiorcy, którzy poza pracą nakładczą korzystali z innych form ubezpieczenia, chociażby będąc zatrudnieni jednocześnie na umowę o pracę albo na umowę zlecenie - tutaj projektodawcy nie dookreślają tego - a także czy w myśl zasady równości przedsiębiorców ci, którzy podlegaliby ustawie abolicyjnej albo w chwili obecnej płacą składki rozłożone na raty, będą mogli np. wpłaconą kwotę zaliczyć na poczet przyszłych zobowiązań.

    Takich pytań i wątpliwości jest dużo więcej. Jednakże Klub Poselski Sojusz Lewicy Demokratycznej popiera główny kierunek procedowania tego projektu. Jesteśmy za skierowaniem go do dalszych prac w komisji sejmowej. Dziękuję bardzo. (Oklaski)