Poseł Wojciech Penkalski:

    Dziękuję, pani marszałkini.

    Wysoka Izbo! W dniu dzisiejszym chciałbym poruszyć kwestię zamiaru szkodliwej konsolidacji służb zespolonych w urzędach wojewódzkich. Chodzi mi przede wszystkim o Warmińsko-Mazurski Urząd Wojewódzki. Chciałbym się odnieść do Warmińsko-Mazurskiego Zarządu Przejść Granicznych z siedzibą w Grzechotkach.

    Likwidacja jednostki zarządzającej przejściami miała już miejsce w 2010 r. na podstawie ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych. Na mocy tych przepisów ze względu na specyfikę wykonywanych zadań w miejsce gospodarstw pomocniczych powołano jednostki budżetowe odpowiedzialne za wykonywanie wszystkich zadań wojewody wynikających z rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie obowiązków wojewody w zakresie finansowania i utrzymywania przejść granicznych, przejść turystycznych, miejsc przekraczania granicy na szlakach turystycznych oraz punktów nocnego postoju na rzekach granicznych i ich wyposażenia w sprzęt, a także organów właściwych do osadzania i utrzymywania znaków granicznych na morskich wodach wewnętrznych z dnia 13 grudnia 2005 r. Nie będę przytaczał wykazu wszystkich obowiązków wynikających z ustawy o ochronie granicy państwowej. Z całą pewnością Ministerstwo Spraw Zagranicznych, jak również Ministerstwo Cyfryzacji i Administracji i MSW wiedzą, o co chodzi.

    Ustalono, iż przekształcona jednostka budżetowa będzie zlokalizowana na drogowym przejściu granicznym w Grzechotkach. To tu zaprojektowano i wybudowano budynki wykorzystywane na potrzeby administracyjne. Ponadto zaletą takiego umiejscowienia jednostki zarządzającej jest fakt, iż obejmuje ona większość zarządzanych przejść pozostających w niewielkim zasięgu terytorialnym. Lokalizacja na najnowocześniejszym przejściu granicznym była podyktowana również koniecznością szybkiego reagowania na błędy i awarie przy wprowadzaniu najnowocześniejszych w kraju technologii stosowanych do obsługi podróżnych i kontaktu między służbami. W związku z powyższym zarząd posiada wykwalifikowaną kadrę, która zapewnia całodobowy monitoring działania i system reagowania na zaistniałe nieprawidłowości. Nie jest możliwe, by taki szeroki zakres działań mógł być sprawnie wykonywany przy tak odległej lokalizacji punktu decyzyjnego od miejsca zaistnienia problemu. Tym bardziej że w celu przejrzystego nadzorowania wydatków konieczne jest, aby wszelkie potrzeby zdiagnozowane na przejściach ujmować w zapotrzebowaniach przygotowanych przez kierowników przejść, weryfikować pod względem proceduralnym w zamówieniach publicznych, pod względem finansowym przez głównego księgowego i ostatecznie zatwierdzanych przez dyrektora jednostki. Ten sam obieg wymagany jest w przypadku otrzymywanych faktur.

    Od momentu utworzenia wspólnej jednostki zarządzającej dla wszystkich przejść granicznych w województwie warmińsko-mazurskim wykonywanie nałożonych obowiązków realizowane jest przy wykorzystaniu minimalnej ilości zasobów ludzkich. Na zaplanowanych 195 etatów zatrudnionych jest aktualnie 171 osób, z czego tylko 16 w administracji. W chwili przeniesienia obowiązków do urzędu wojewódzkiego będzie istniała tam konieczność zwiększenia zatrudnienia. Jest to szczególnie ważne, biorąc pod uwagę, że zwiększa się w ten sposób zatrudnienie w mieście wojewódzkim, likwidując miejsca pracy w powiatach o największym stopniu bezrobocia w kraju.

    W 2011 r. jednostka dysponowała budżetem w wysokości 12 853 tys. zł. Dział księgowości dokonał 4051 operacji księgowych, z czego 2243 operacji dotyczyło faktur za zakup towarów i usług, natomiast 580 na sprzedaż związaną z dzierżawą i najmem. Zaciągnięcia zobowiązań dokonywano w wyniku przeprowadzenia 3 przetargów nieograniczonych w procedurze unijnej, 9 w procedurze krajowej, 17 zamówień publicznych do 14 tys. euro i ok. 940 otrzymanych od kierowników przejść zapotrzebowań.

    Wykonywanie obowiązków wojewody w zakresie utrzymania przejść granicznych wymaga stałej obecności na przejściu osób działających w jego imieniu, ponieważ potrzeby służb tu pracujących wymagają natychmiastowej realizacji, a przekazanie kompetencji poszczególnym wydziałom urzędu wojewódzkiego bardzo opóźni proces decyzyjny, wpływając tym samym na opinię podróżnych na temat wojewody, a przede wszystkim naszego państwa. (Dzwonek) Zlikwidowanie zarządu, a wraz z tym utrata pracy przez osoby posiadające rozległą wiedzę na temat specyfiki i funkcjonowania poszczególnych przejść, potrzeb służb, rodzajów wykonywanych zadań na każdym z przejść itp., może spowodować bardzo duży chaos na tych przejściach.

    Z uzyskanych przez nas informacji wynika, iż w innych województwach posiadających w swojej strukturze jednostki do obsługi przejść granicznych nie wszczęto żadnych procedur mających na celu likwidację takich jednostek.

    Powyższe oświadczenie kieruję przede wszystkim do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji. Chciałbym zadać pytanie, w jakim celu jednostka ma być likwidowana i jednocześnie konsolidowana z urzędem wojewódzkim, kiedy dwa lata wcześniej nastąpiło jej powołanie, mam na myśli przepisy o gospodarstwach pomocniczych, co wynikało z ustawy o finansach publicznych. Czy zasadne jest przeprowadzenie ponownej reorganizacji dobrze funkcjonującej jednostki? Dziękuję. (Oklaski)