1 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Skarbu Państwa o rządowym projekcie ustawy o uchyleniu ustawy o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 192 i 252).

Poseł Ryszard Zbrzyzny:

    Dziękuję.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy dotyczącym narodowych funduszy inwestycyjnych właściwie nie odbiega, jeśli chodzi o treść, od przedłożenia zasadniczego, pierwotnego. Na ten temat wypowiadałem się szczegółowo podczas pierwszego czytania. Nie znam jeszcze... Nie będę powtarzał tego, co wówczas wygłosiłem. Jedno mogę potwierdzić: Klub Poselski Sojusz Lewicy Demokratycznej poprze ten projekt ustawy i będzie głosował za jego przyjęciem bez zgłaszania jakichkolwiek poprawek, bo ten projekt jest dobrze przygotowany.

    Mam pewną refleksję związaną z funkcjonowaniem programu powszechnej prywatyzacji, którego emanacją były właśnie narodowe fundusze inwestycyjne powstałe na bazie ustawy z kwietnia 1993 r. Narodowe fundusze inwestycyjne, w ogóle program powszechnej prywatyzacji w Polsce budził wiele kontrowersji, wywoływał wiele nie najlepszych skojarzeń. Te kontrowersje i te nie najlepsze skojarzenia miały swoje uzasadnienia w zdarzeniach, które towarzyszyły temu programowi. Głośny, wręcz sztandarowy dla ówczesnej prawicy program prywatyzacji okazał się niepowodzeniem, okazał się wielką klapą prywatyzacyjną mimo faktu, że spółki działające jako narodowe fundusze inwestycyjne korzystały z istotnych przywilejów podatkowych, które chcemy znosić, i słusznie, ustawą, której projekt jest przedmiotem dzisiejszej debaty.

    Zarzuty dotyczące funkcjonowania narodowych funduszy inwestycyjnych, konsekwencji ich funkcjonowania, są takie, że marnotrawiono czy wręcz rozkradano mienie państwowe. Na szczęście w tym programie uczestniczyło tylko, a może aż 512 przedsiębiorstw państwowych. Istotny jest fakt, że Skarb Państwa z tytułu prywatyzacji narodowych funduszy inwestycyjnych - czytaj: tych 512 przedsiębiorstw państwowych - uzyskał przychody w granicach 1,7 mld zł, a koszty z tytułu funkcjonowania tego programu sięgnęły kwoty ok. 0,5 mld zł. Te 512 przedsiębiorstw państwowych sprywatyzowano za kwotę 1,2 mld zł netto - znakomity sukces prywatyzacyjny, znakomite korzyści dla obywateli Rzeczypospolitej, budżetu państwa i w ogóle dla Polski.

    Nie można tego programu nazwać wielkim sukcesem prywatyzacyjnym. Im wcześniej skończymy z przywilejami związanymi z funkcjonowaniem NFI, tym lepiej, stąd też nasze pozytywne stanowisko w tej sprawie. Oczywiście założenie ustawowe, jeśli chodzi o NFI, było takie, by NFI zarządzały powierzonym im przez Skarb Państwa majątkiem w celu osiągnięcia jak największych korzyści dla akcjonariuszy. Jakie te korzyści dla akcjonariuszy były, wiemy dzięki zestawieniu, które przed chwilą przedstawiłem Wysokiej Izbie. Zarządzający to jedyni beneficjenci tych rzekomych korzyści wynikających z funkcjonowania narodowych funduszy inwestycyjnych. Wynagradzani oni byli nie za wyniki narodowych funduszy inwestycyjnych, tylko za to, że byli, zarządzali. Na wynagrodzenia zarządów NFI już w pierwszych 5 latach funkcjonowania tego programu przeznaczono aż 10% wyjściowego majątku włożonego w to, chodzi o program narodowych funduszy inwestycyjnych. A więc to są beneficjenci tego przedsięwzięcia prywatyzacyjnego, którego tak właściwie głównym ideologicznym, politycznym celem było pozbycie się majątku państwowego czy kontroli państwa nad wieloma przedsiębiorstwami państwowymi, w wielu przypadkach nawet strategicznymi przedsiębiorstwami.

    Program ten został uchwalony w drodze ustawy z kwietnia 1993 r. i na szczęście nie został zrealizowany zgodnie z zasadą, która wynikałaby z tejże ustawy, bo miał to być powszechny program prywatyzacyjny, a był on tylko swoistą forpocztą powszechnej szczęśliwości obywateli z tytułu posiadania świadectw udziałowych, które zamieniono później na akcje narodowych funduszy inwestycyjnych, akcje, których obrót na giełdach w niewielkim zakresie zaistniał. Akcje i świadectwa udziałowe osiągały na giełdach maksymalnie cenę 160 zł, każdy obywatel płacił za świadectwo udziałowe 20 zł. Największe korzyści z tego mieli oczywiście ci, którzy dysponowali wtedy jakimkolwiek kapitałem. Na koniec pytanie retoryczne: A gdzie jest właściciel świadectw udziałowych, który zbierał je z całej Polski od osób, które działały w dobrej wierze, na ratowanie Stoczni Gdańskiej? (Dzwonek) Gdzie są te świadectwa udziałowe, gdzie jest ten majątek? A w którym miejscu jest Stocznia Gdańska, wiemy. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)