3 punkt porządku dziennego:

Przedstawiona przez Radę Ministrów informacja o realizacji zadań wynikających z wieloletniego programu ˝Program dla Odry - 2006˝ w roku 2014 (druk nr 3547) wraz ze stanowiskiem Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa (druk nr 3917).

Poseł Ryszard Zbrzyzny:

    Dziękuję.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność już od wielu lat występować w imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej w sprawie realizacji programu wieloletniego Odra - 2006, ale wszystko wskazuje na to, że to już jest ostatnia tego typu informacja, bowiem rządząca koalicja w końcówce roku 2014, a to sprawozdanie tego okresu dotyczy, uchyliła ustawę, która traktowała o programie Odra - 2006. Wtedy, przypomnę, nasz klub był przeciwko uchyleniu tej ustawy i obniżeniu rangi realizacji programu Odra - 2006. Dzisiaj ten program na dobrą sprawę wygaszony został ustawą, o której wcześniej mówił pan poseł Jędrysek, a więc został jak gdyby zastąpiony masterplanami.

    Ja myślę, że wypadałoby przypomnieć, o czym traktowała ustawa i o czym traktuje ˝Program dla Odry - 2006˝. Oprócz tych wszystkich kwestii budowy systemu biernego i czynnego zabezpieczenia powodziowego, ochrony środowiska, usuwania szkód powodziowych itd. program ten także zakładał utrzymanie i rozwój żeglugi śródlądowej. Pytanie zasadnicze: Czy ten element tego programu jest albo był w sposób skuteczny realizowany? Otóż powiem, że w żaden sposób. Ja akurat jestem w tak szczęśliwej sytuacji, że jestem absolwentem Technikum Żeglugi Śródlądowej we Wrocławiu. Miałem przyjemność przez trzy lata pływać w żegludze śródlądowej rzeką Odrą, bo to jest jedyna, można powiedzieć, uregulowana, czy była jedyna uregulowana droga wodna w Polsce III klasy, a w niektórych miejscach nawet IV klasy żeglowności. Powiem, że wtedy rzeką Odrą transportowaliśmy od portu w Gliwicach do pirsu węglowego w Świnoujściu ok. 1 mln, a może więcej ton towarów masowych, najczęściej węgla, w dół rzeki, a w górę rzeki zboże, kukurydzę, materiały budowlane, nawozy z podszczecińskich Polic - znakomita droga wodna. Te masy towarów były ściągnięte z tirów, z dróg, które są dzisiaj rozjeżdżane przez tiry. My nie zdążymy odbudować tych dróg, jeżeli te masy towarów będą nadal przewożone drogą tirami - albo koleją, kolej też transportuje te towary. Mało tego, nadal transportujemy miliony ton węgla ze Świnoujścia na Śląsk, a nie odwrotnie. Dzisiaj pirs węglowy w Świnoujściu służy do przeładunku węgla rosyjskiego bądź z innych stron świata.

    A więc pytanie zasadnicze: Czy w sprawie utrzymania i rozwoju żeglugi śródlądowej zrobiono wszystko? Otóż powiem, że negatywnym przykładem na to, że nie zrobiono tego, co powinno być już dawno zrobione, jest stopień wodny w Malczycach. Akurat wtedy, kiedy pływałem, tego stopnia nie było. Wiedziałem wtedy jako kapitan tego statku, że on jest niezbędny, żeby cała droga wodna Odry była żeglowna w stopniu zadowalającym - to był najtrudniejszy odcinek do przepłynięcia, najwęższy i najbardziej kręty. I co? Stopień wodny w Malczycach budujemy już chyba 20 albo dwadzieścia kilka lat; okazuje się, że nadal nie jest skończony. To jest chyba najbardziej wstydliwa z możliwych inwestycji na Odrze. Ja przypomnę, odsyłam wszystkich do stosownych informacji historycznych, że Odrę skanalizowano, a więc wybudowano 28 śluz na przełomie XIX i XX stulecia mniej więcej w tym samym czasie 20 czy 30 lat - 28 stopni wodnych, a nie jeden w Malczycach, którego nie jesteśmy w stanie dokończyć i nie wiem, kiedy dokończymy. A więc pora zejść na ziemię i wziąć się za porządną robotę.

    Powiem, że Odrą i polskim systemem dróg śródlądowych można dopłynąć aż do Paryża poprzez kanał środkowoeuropejski, Ren, Men, Dunaj, wszystkie porty morskie Niemiec, Holandii, Belgii czy też może Francji - Francji już nie, bo trochę bym się rozhulał. A więc to jest znakomita sieć, w którą powinniśmy się wkomponować, wpisać i z tego tytułu ciągnąć, myślę, znaczące korzyści - nie mówiąc już o ekologii, nie mówiąc już o tym, że możemy także służyć innym firmom transportowym z całej Unii Europejskiej. (Dzwonek)

    Sprawozdanie jest zwyczajnym zestawieniem danych informacyjnych i trudno tutaj dyskutować z tymi zestawieniami. Oczywiście nie składamy wniosku o jego odrzucenie. Dziękuję.