4 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (druki nr 38 i 67).

Poseł Tadeusz Tomaszewski:

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Rozpatrujemy dzisiaj poselski projekt nowelizacji ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Przygotowując się do wdrożenia rozwiązań tej ustawy, samorządy terytorialne, a zwłaszcza podmioty niepubliczne prowadzące tego rodzaju placówki, sygnalizowały pewne kłopoty. Jeśli chodzi o samorządy, to samorządy wojewódzkie i te, w których rządzi koalicja PO-PSL, sygnalizują, że za mało jest środków finansowych na realizację rozwiązań przewidzianych w ustawie. I to jest powszechna opinia.

    Najbardziej krytykują tę ustawę samorządy powiatowe, które mają realizować elementy pieczy zastępczej. Brakuje im środków finansowych i znajdują się one w bardzo trudnej sytuacji pod tym względem. Ilość środków finansowych przeznaczanych między innymi na realizację przepisów wynikających z ustawy o systemie oświaty i innych powoduje, że tych środków brakuje i trzeba zaciągać kredyty na realizację tego przedsięwzięcia. Stąd nasz klub, kiedy pracowaliśmy nad tą ustawą, sygnalizował te problemy. Przewidziana na rok 2012 w rezerwie celowej określona kwota, o której powie zapewne pan minister, niestety nie jest odpowiedzią na problemy zgłaszane przez samorządy czy na oczekiwania, o których mówił jeden z przedmówców.

    Natomiast poselski projekt ustawy, po pierwsze, spowoduje, że do całodobowych placówek opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego w okresie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy będą stosowane przepisy dotychczasowe. Po drugie, niepubliczne placówki opiekuńczo-wychowawcze będą mogły funkcjonować do czasu wygaśnięcia aktualnej umowy na prowadzenie tej placówki na starych zasadach nie dłużej niż przez okres 5 lat od dnia wejścia w życie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. W trakcie rozpatrywania tego projektu poselskiego w czasie pierwszego czytania zostały zgłoszone poprawki poselskie, które doprecyzowują tę ustawę w kwestiach finansowania. Rodziny będą mogły albo korzystać z nowych rozwiązań, albo zwrócić się z wnioskiem o finansowanie na starych zasadach. Rozwiązania te uzyskały poparcie strony rządowej, w związku z powyższym nasz klub również udzieli poparcia tym rozwiązaniom.

    Stoimy jednak na stanowisku, że, po pierwsze, strona rządowa powinna na nowo podjąć rozmowy z korporacjami samorządowymi, najlepiej w ramach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, na temat finansowania tego przedsięwzięcia. Rozmowy te są potrzebne, bo, jak pokazało życie, w przypadku ustaw okołobudżetowych uwzględniliśmy dzisiaj jeden z argumentów strony samorządowej, mianowicie wprowadziliśmy finansowanie do 100% zasiłków stałych, jak również inne rozwiązania w zakresie pomocy społecznej. Stąd także teraz, aby nie wylać dziecka z kąpielą i aby to ważne rozwiązanie systemowe mogło funkcjonować, trzeba otwartości ze strony rządu. Po drugie, kłopot, który się pojawia, jest sygnalizowany zwłaszcza przez organizacje pozarządowe prowadzące te placówki.

    Mam tutaj protest Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Koninie, w którym napisano: Mimo iż spełniamy kryteria dotyczące realizacji zadania, to wbrew zasadzie subsydiarności w sposób ewidentny preferowane są ośrodki publiczne, które, aby kontynuować działalność w 2012 r., musiały spełniać warunek 10 przeprowadzonych adopcji w 2010 r., podczas gdy placówki niepubliczne musiały przeprowadzić 20 adopcji. Środki otrzymywane od samorządu stanowią około 50% kosztów naszej działalności, co pokazuje, że placówki publiczne są o wiele droższe w utrzymaniu. Stąd czujemy się nierówno traktowani i dyskryminowani, a przecież właśnie zgodnie z zasadą subsydiarności powinno się traktować równo podmioty zarówno publiczne, jak i niepubliczne. Dlatego ten obszar też wymaga ponownej analizy, bo przecież to jest ogromne przedsięwzięcie. Wśród zainteresowanych pojawia się dzisiaj niepokój ze względu na brak jasnych sygnałów dotyczących zasad zlecania tego zadania i jego kontynuacji oraz środków finansowych. (Dzwonek) Dlatego też bardzo liczymy na stronę rządową, że w ramach współpracy z samorządami będzie na bieżąco monitorować tę ustawę i ewentualnie w ramach rezerw Rady Ministrów wspierać to zadanie środkami finansowymi. Dziękuję uprzejmie. (Oklaski)