12 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Protokołu nr 15 zmieniającego Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzoną w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r. (druki nr 3056 i 3243).

Poseł Stanisław Piotrowicz:

    Dziękuję bardzo.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak na dobrą sprawę Protokół nr 15 zmieniający Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzoną w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., nie tyle poprawia sytuację ubiegających się o sprawiedliwość przed Trybunałem, ile rozwiązuje problemy, przed jakimi ten Trybunał stanął. Otóż Trybunał nie może poradzić sobie z wielką ilością spraw, które do tego Trybunału napływają, w związku z tym dochodzi do pewnego rodzaju ograniczeń w odniesieniu do uprawnień stron, w szczególności skrócenie okresu dla strony skarżącej z 6 do 4 miesięcy jest ograniczeniem praw skarżącego. Podobnie ograniczenie kategorii spraw, które mogą być przedmiotem rozpoznania przez Europejski Trybunał Praw Człowieka, a więc nieprzyjmowanie spraw, jeżeli postępowanie dotyczy sytuacji, w których skarżący nie doznał znaczącego uszczerbku. A zatem nie każda sprawa nienależycie rozpoznana przez sądownictwo krajowe kwalifikuje się do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, tak jak było dotychczas, ale określona kategoria - musi być spełniony wymóg doznania znaczącego uszczerbku.

    Przekazanie sprawy z Izby do Wielkiej Izby od razu do rozpoznania podważa instancyjność, bo oto w Wielkiej Izbie zapadnie decyzja ostateczna, bez możliwości zaskarżenia. Również przekazanie sprawy z Izby do Wielkiej Izby nie wiąże się z możliwością stosowania środków zaskarżania, a więc z dwuinstancyjności uczyniono jednoinstancyjność. Myślę natomiast, że jest tutaj zupełnie racjonalny zapis dotyczący wieku sędziów - chodzi o to, żeby sędziowie w trakcie kadencji nie odchodzili z Trybunału tylko z tego względu, że uzyskali wiek emerytalny. To rozwiązanie jawi się jako bardzo racjonalne.

    Generalnie rzecz biorąc, można powiedzieć, że zmiany w konwencji zmierzają w kierunku rozwiązania problemów, przed jakimi stanął Europejski Trybunał Praw Człowieka, a nie zmierzają w kierunku rozwiązania problemów skarżących. Warto na marginesie wspomnieć, bo to była dla mnie bardzo istotna informacja, że średni czas rozpoznawania sprawy w Europejskim Trybunale Praw Człowieka to jest chyba 7 lat, jeżeli dobrze pamiętam. Jeżeli nie (Dzwonek), to pan minister mnie poprawi. Chcę podkreślić, że to właśnie ten Trybunał zasądza odszkodowania od państw w sytuacji przewlekłości postępowań przed sądami krajowymi.

    Panie marszałku, kończę.

    Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość opowiada się mimo wszystko za ratyfikacją protokołu nr 15. Dziękuję. (Oklaski)