3 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2242 i 2801).

Poseł Tadeusz Tomaszewski:

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Nowelizacja ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, projekt rządowy, to mały krok we właściwym kierunku. Polska w ostatnich latach, jeśli chodzi o skumulowane wyniki wzrostu gospodarczego, należy do liderów w Europie, ale Polska to również lider umów śmieciowych w Europie. Według danych Eurostat 1/3 aktywnych Polaków pracuje na umowach śmieciowych, a jeśli chodzi o osoby młode, poniżej 35. roku życia, to podaje się, że to może być prawie 65%. 65% młodych ludzi poniżej 35. roku życia bez szans na życiorys ubezpieczeniowy, bez szans na kredyt na rozwój, bez szans w przypadku powinięcia się nogi na zasiłek dla bezrobotnych i w konsekwencji również na stosowną pomoc publiczną wynikającą z faktu, że jest się osobą zarejestrowaną jako osoba bezrobotna.

    Te wszystkie uwarunkowania powodują, iż strona związkowa wspólnie z pracodawcami i rządem, przystępując do pracy, zakreśliła sobie pewne minimum. To pewne minimum to pierwszy krok. Sojusz Lewicy Demokratycznej uważa, że, po pierwsze, umowy zlecenia i umowy o dzieło powinny być ozusowane na takich zasadach, jak umowa o pracę. Po drugie, opowiadamy się za wprowadzeniem rozwiązania prawnego, jakim jest płaca minimalna za godzinę. Nasi sąsiedzi w wyniku porozumienia wielkiej koalicji wprowadzają to rozwiązanie, mam na myśli Niemcy. Po trzecie, opowiadamy się za dojściem w określonym czasie do tego, że płaca minimalna stanowi 50% płacy średniej. To wszystko przed nami, to doprowadzi do ucywilizowania stosunków pracy, to m.in. będzie z korzyścią dla pracowników, gospodarki, budżetu i Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

    Rozwiązania, które zostały przyjęte w tej ustawie, to oskładkowanie tych umów zlecenia, patologicznych, funkcjonujących zwłaszcza w systemie gospodarczym dotyczącym np. firm ochroniarskich - praca za 4, 5 zł, ale też w firmach, które w wyniku przetargów takie usługi realizują, i to przetargów finansowanych przez instytucje publiczne. Ważnym rozwiązaniem jest stworzenie możliwości łączenia ubezpieczenia KRUS-owskiego z drobnymi rzeczami, umowami zlecenia do poziomu połowy minimalnego wynagrodzenia. Udało się w czasie prac wydłużyć do sześciu miesięcy czas, kiedy rolnicy będą mogli złożyć wniosek wstecz o przywrócenie ubezpieczenia społecznego, jeśli spełniają kryterium dotyczące połowy minimalnego wynagrodzenia.

    Zasadniczy spór, mimo tego kompromisu, który wspólnie osiągnęliśmy, jeśli chodzi o okres przejściowy, o ten element waloryzacji, tutaj pomocna była wcześniejsza nowelizacja ustawy o zamówieniach publicznych, to jest kwestia wejścia w życie ustawy. Po raz pierwszy opozycja stoi za rządem, a większość koalicyjna stoi, jak pani powiedziała, na wniosek pracodawców.

    (Poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka: Nie.)

    Tak pani powiedziała, że to zgłoszono na wniosek pracodawców, natomiast oba związki zawodowe wyraźnie, zarówno ˝Solidarność˝, jak i OPZZ, są za jak najwcześniejszym wprowadzeniem w życie tych przepisów. Rząd w uzasadnieniu i w projekcie ustawy zapisał, że ustawa miała wejść w życie 3 miesiące od dnia opublikowania. Przewidział skutki wejścia w życie tych rozwiązań na rok 2014, ale również na 2015 r., po stronie wpływów i wydatków.

    Nie jest do przyjęcia argument, że samorządy sobie nie poradzą, jeśli ustawa wejdzie w życie z dniem 1 lipca 2015 r. Po pierwsze, samorządy dopiero w tej chwili rozpoczynają prace nad ustawą budżetową. Po drugie, w każdej chwili dokonują zmiany. Wielokrotnie Wysoka Izba podejmowała ustawy obciążające samorządy w ciągu roku i musiały dać sobie z tym radę. W związku z powyższym stoimy na stanowisku, że trzeba jak najwcześniej skończyć z tą patologią. Jak najwcześniej chronić pracownika, jak najwcześniej stwarzać minimalne szanse rozwoju dla młodych ludzi pracujących na umowach śmieciowych.

    Dlatego też, korzystając z dorobku dotyczącego okresu przejściowego, złożyłem wniosek w imieniu Klubu Poselskiego SLD, aby wejście w życie ustawy nastąpiło od 1 lipca 2015 r. Będzie to i tak dłużej, niż chciał rząd. Gdyby iść ścieżką rządową, to ustawa weszłaby w życie w granicach 1 marca, 1 kwietnia tego roku, a tutaj jest propozycja 1 lipca. (Dzwonek) Popierając zasadnicze przedłożenie, apeluję do Wysokiej Izby, aby zachowując wszystkie rozwiązania, a także, podkreślam, to, czego oczekiwał rząd, poprzeć wniosek mniejszości w sprawie terminu wejścia w życie ustawy. Dziękuję uprzejmie.