16 punkt porządku dziennego:

Poseł Zbyszek Zaborowski:

    Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu zmiany ustawy Kodeks wyborczy przedłożonego nam w druku nr 2019.

    Zmiana, jak mówili przedmówcy, dotyczy rozszerzenia zakazu publikacji sondaży na okres 7 dni przed wyborami - podkreślam, rozszerzenia, ponieważ odnosiłem wrażenie z dotychczasowej dyskusji, że jest tak, jakby posłowie Polskiego Stronnictwa Ludowego zdaniem niektórych posłów chcieli wprowadzić nowy zakaz. Zakaz istnieje w ramach ciszy wyborczej, dotyczy w praktyce soboty i niedzieli wyborczej, a więc ostatnich 48 godzin, przed wyborami i w trakcie wyborów.

    Jeżeli idzie o intencje wnioskodawców, to myślę, że projekt warto rozważyć, ponieważ w Polsce mamy dosyć szczególną sytuację. Sondaże tylko w pewnym stopniu pełnią funkcję informacyjną, a może się też niekiedy okazywać, że to jest również funkcja manipulatorska. W Polsce mamy ogromne wątpliwości co do rzetelności sondaży, metod badawczych i prawdziwości wyników tych sondaży. Oczywiście winne są nie tylko metody badawcze. Również obywatele polscy niechętnie przyznają się do swoich preferencji i poglądów politycznych. To w większym stopniu dotyczy ludności wiejskiej niż miejskiej i rozumiem też... (Gwar na sali)

    Wicemarszałek Eugeniusz Tomasz Grzeszczak:

    Przepraszam, panie pośle.

    Proszę o nieprowadzenie dyskusji w ławach poselskich.

    Pan poseł Zaborowski ma głos.

    (Poseł Ryszard Zbrzyzny: Proszę nie przeszkadzać panu posłowi.)

    Poseł Zbyszek Zaborowski:

    Bardzo dziękuję, panie marszałku.

    Nie jest to też oryginalny wynalazek wyborczy. W 85 krajach na świecie funkcjonuje ograniczenie prawa publikacji sondaży i badań, to są ograniczenia od doby do 10 dni i więcej. Żeby wesprzeć pana posła Kłopotka, wynotowałem sobie kilka krajów z naszego kręgu kulturowego, które mają zakaz publikacji 10-dniowy i dłuższy. Są to: Grecja, Luksemburg, Szwajcaria, Włochy, też Białoruś, po sąsiedzku, dla sprawiedliwości wymienię, Rosja akurat ma...

    (Głos z sali: Do rzeczy.)

    ...4-dniowy bodajże zakaz publikacji sondaży. Są poważne kraje demokratyczne, które tę praktykę stosują nie tylko z uwagi na fakt, że te sondaże się nie sprawdzają, ale również w intencji niewpływania w sposób wyraźny na wyborcę w ostatnim okresie podejmowania decyzji przed wyborami. Polskie doświadczenia tutaj były przywoływane, sondaże co do Polskiego Stronnictwa Ludowego, które było pod progiem. Przywołam przykład 2005 r., kiedy we wszystkich sondażach wygrywał Donald Tusk jako kandydat na prezydenta i wygrywała Platforma Obywatelska w wyborach do Sejmu i Senatu, a w praktyce przy urnie wyborczej wygrało Prawo i Sprawiedliwość i Lech Kaczyński. To były poważne błędy sondażowe.

    (Głos z sali: Nie wiadomo, czy...)

    Moja partia uzyskała w sondażach swego czasu 4% tuż przed wyborami, w praktyce uzyskała wtedy przeszło 11%. Oczywiście publikacja takich sondaży, które manipulują opinią publiczną, sprzyja polaryzacji sceny politycznej, a szczególnie jest to niewygodne z punktu widzenia pozyskiwania poparcia społecznego i oddawania przez obywateli głosu zgodnie z preferencjami na ugrupowania, dla których poparcie jest na poziomie progu wyborczego, na tych, którzy według sondaży mają 4% poparcia, poniżej tego progu. Informacja nieprawdziwa skierowana do obywateli na dzień czy dwa dni przed wyborami, że poparcie dla partii jest na poziomie poniżej progu, utrudnia podjęcie decyzji zgodnej z preferencjami, zgodnej z poglądami wyborcom danej formacji politycznej.

    Wydaje się, że ten projekt zmiany w Kodeksie wyborczym wart jest jednak wnikliwej analizy w odpowiedniej komisji sejmowej, łącznie z innymi projektami (Dzwonek) nowelizacji Kodeksu wyborczego, i mój klub opowiada się za skierowaniem go do odpowiedniej komisji sejmowej. Dziękuję bardzo. (Oklaski)