41 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Administracji i Cyfryzacji oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o powiecie metropolitalnym (druki nr 2107 i 3729).

Poseł Zbyszek Zaborowski:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec sprawozdania Komisji Administracji i Cyfryzacji oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o powiecie metropolitalnym. Sprawozdanie doręczono nam w druku nr 3729.

    Ustawa regulująca funkcjonowanie największych polskich metropolii jest potrzebna. Debata na ten temat trwa w Polsce już kilkanaście lat i najwyższa pora ją kończyć. Projekt ustawy, który przedłożono nam przed dwoma laty...

    (Poseł Jacek Brzezinka: Półtora roku temu.)

    Półtora roku temu, poseł wnioskodawca mnie poprawia.

    ...miała wiele wad i w toku prac komisyjnych nie wszystkie wady usunięto.

    Regulacje metropolitalne, jak powiedziałem, są niezbędne, ale powinny się sprowadzać do określenia ram prawnych dla wspólnego planowania polityki rozwoju na obszarze metropolii, w konsekwencji planowania przestrzennego, oczywiście do prowadzenia gospodarki odpadowej, integracji komunikacji publicznej, organizowania i finansowania komunikacji publicznej, promocji, reprezentowania na zewnątrz, jak w samorządzie. Z pewnością nie powinna taka metropolia wyręczać samodzielnych gmin i powiatów, które wybiły się na niepodległość, w przypadku gmin w 1990 r., a powiaty przywrócono w roku 1998. Z pewnością nie byłoby zgody, i nie było zgody wyrażonej przez korporacje samorządowe również na moim macierzystym Górnym Śląsku, na taki projekt ustawy.

    Ta ustawa się zmieniła, ale trzeba pójść dalej, trzeba wykreślić z ustawy bezpośrednie wybory. Bezpośrednie wybory zgromadzenia metropolitalnego siłą rzeczy nie zapewnią pełnej reprezentacji wszystkich podmiotów samorządowych, które mają współpracować. I stanowią też w swej istocie projekcję czwartego szczebla samorządu. To nie jest potrzebne. Wystarczy związek metropolitalny, w którym wszyscy będą mieli swoją reprezentację, i w tym kierunku idą nasze poprawki.

    Wzmocnienia wymagają również finanse związku metropolitalnego. Projektodawcy proponują teraz 5% udziału w podatku od osób fizycznych oraz składkę zainteresowanych samorządów w wysokości 4% dochodów z podatku od osób prawnych. My proponujemy 8-procentowy udział w PIT i 4-procentowy w CIT, czyli w podatku od osób prawnych. Związek metropolitalny powinien być zainteresowany promocją możliwości inwestycyjnych, przyciąganiem nowych inwestorów na teren aglomeracji czy konurbacji. Myślę, że udział w podatku od osób prawnych, od przedsiębiorców byłby bardzo istotny. Proponujemy również 2-procentową premię na pięć lat z tytułu utworzenia takiego wspólnego związku. Nie kwestionujemy, że może się to odbyć drogą uchwały Rady Ministrów, ale na wniosek zainteresowanych samorządów. Dobrowolność wyrażona w opinii zainteresowanych samorządów jest również bardzo ważną kwestią. Wydaje się, że pierwotne zapisy, de facto ograniczające podmiotowość samorządów, w tym zakresie nie są potrzebne.

    Reasumując, potrzebne jest prowadzenie wspólnej polityki rozwoju na obszarze największych polskich metropolii. Akt prawny temu służący powinien być uchwalony w tej kadencji parlamentu. Mam nadzieję, że poprawki złożone przez poszczególne kluby, w tym mój klub, pozwolą uzyskać również aprobatę samorządów dla uchwalenia tego aktu prawnego i dzięki temu rząd będzie mógł go zastosować w praktyce. Jeżeli ten projekt zostanie udoskonalony i poprawiony w takim duchu, jaki wynika również z oświadczenia strony samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, mój klub będzie gotów poprzeć go w głosowaniu. Dziękuję za uwagę.