Poseł Waldemar Andzel:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 25 grudnia bieżącego roku przypadnie 120. rocznica urodzin generała brygady Wojska Polskiego Mieczysława Smorawińskiego. Za swoje zasługi dla kraju został oznaczony m.in. Srebrnym Krzyżem Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Niepodległości, czterokrotnie Krzyżem Walecznych oraz Złotym Krzyżem Odwagi. Zamordowany w Katyniu został pośmiertnie awansowany do stopnia generała dywizji przez śp. prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego w 2007 r.

    Mieczysław Makary Smorawiński urodził się 25 grudnia 1893 r. w Kaliszu. Ukończył szkołę powszechną i Polską Szkołę Handlową. W wieku 18 lat został skazany na sześć miesięcy więzienia i zesłany w głąb Rosji za działalność niepodległościową. Po odbyciu kary podjął studia we Lwowie, w trakcie których odbył przeszkolenie wojskowe oraz ukończył kurs oficerski.

    W chwili wybuchu I wojny światowej przerwał studia, udał się do Krakowa i wstąpił do Legionów Polskich do II Brygady Legionów 2. Pułku Piechoty, gdzie pełnił stanowiska: dowódcy plutonu, kompanii, a następnie batalionu. Po kryzysie przysięgowym Smorawiński został w 2. Pułku Piechoty Polskiego Korpusu Posiłkowego, a następnie służył w Polskiej Sile Zbrojnej.

    W roku 1918 wstąpił do Wojska Polskiego, gdzie został dowódcą II Batalionu 8. Pułku Piechoty Legionów. Dowodził nim na froncie polsko-ukraińskim, na Litwie i Białorusi. Przed zakończeniem wojny był dowódcą 4. Pułku Piechoty Legionów oraz dowódcą IV Brygady Piechoty Legionów, która walczyła w rejonie Warszawy i Hrubieszowa.

    Po zakończeniu wojny polsko-bolszewickiej ukończył kurs dowódców pułków piechoty i piechoty dywizyjnej. W czasie przewrotu majowego opowiedział się za Józefem Piłsudskim. W wieku 35 lat został awansowany na generała brygady ze starszeństwem. Był wówczas najmłodszym generałem w Wojsku Polskim.

    W chwili wybuchu II wojny światowej był dowódcą Okręgu Korpusu nr 2 w Lublinie, gdzie organizował mobilizację oddziałów oraz bazy zaopatrzenia dla walczących oddziałów. Następnie udał się do Kowla, później do Włodzimierza Wołyńskiego. Po wkroczeniu wojsk Armii Czerwonej na ziemie wschodniej Polski generał Smorawiński zakazał podległym mu oddziałom atakowania nieprzyjaciela oraz rozpoczął pertraktacje. Zgodnie z porozumieniem miał udać się wraz ze swoim oddziałem w kierunku Bugu, jednak po wyruszeniu 20 września 1939 r. został zatrzymany jako jeniec wojenny. Następnie Smorawiński przebywał przez kilka miesięcy w obozach jenieckich, po czym został umieszczony w obozie w Kozielsku. Rok później, w kwietniu, został zamordowany wraz z resztą ofiar uznanych za wrogów władzy sowieckiej w Katyniu. Był jednym z dwóch zidentyfikowanych generałów w czasie ekshumacji zwłok w lesie katyńskim w 1943 r. Dziękuję bardzo. (Oklaski)