Oświadczenia.

Poseł Waldemar Andzel:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W lutym bieżącego roku obchodzimy 540. rocznicę urodzin jednego z najwybitniejszych polskich uczonych - Mikołaja Kopernika. Jego dzieło ˝O obrotach sfer niebieskich˝ dowiodło heliocentrycznej teorii budowy świata oraz dokonało przełomu, a zarazem jednej z najważniejszych rewolucji naukowych od czasów starożytnych, nazywanej przewrotem kopernikańskim.

    Mikołaj Kopernik przyszedł na świat w Toruniu przy ul. św. Anny, obecnie ul. Kopernika, w rodzinie kupca Mikołaja i Barbary. Był człowiekiem wszechstronnie uzdolnionym. Studiował nauki przyrodnicze, w tym metody obserwacji astronomicznych, na Akademii Krakowskiej, prawo w Bolonii i medycynę w Padwie. Doktoryzował się z prawa kanonicznego.

    W 1510 r. przeniósł się z Torunia do Fromborka, gdzie został duchownym, członkiem w kapitule Warmii. W czasie wojny polsko-krzyżackiej na przełomie 1520 i 1521 r. kierował w Olsztynie obroną zamku. Współpracował z Bernardem Wapowskim przy opracowaniu mapy Królestwa Polskiego i Litwy. W 1537 r. został zatwierdzony przez króla Zygmunta Starego jako jeden z czterech kandydatów na biskupa warmińskiego.

    Kopernik jako pierwszy twierdził, że nasza planeta kręci się wokół Słońca. Mówimy o nim często przez pryzmat powiedzenia: wstrzymał Słońce, poruszył Ziemię. Rewelacje Kopernika były impulsem dla kolejnych badaczy. Jednym z nich był Galileusz, którego za obronę swoich poglądów spalono. Kopernik wiedział, że jego odkrycia nie zyskają aprobaty Kościoła, który uważał Ziemię za najważniejsze miejsce we wszechświecie. Powstrzymał się więc z opublikowaniem swojego dzieła. Książka ˝O obrotach ciał niebieskich˝ ukazała się drukiem dopiero po śmierci Mikołaja Kopernika.

    Kopernik mógł się także pochwalić innymi pracami, z których najsłynniejsza to ˝Trygonometria˝. Był też twórcą projektu reformy walutowej. Jako pierwszy sformułował prawo o wypieraniu z obiegu lepszego pieniądza przez gorszy.

    Mikołaj Kopernik był nowoczesnym uczonym i odważnym człowiekiem szukającym prawdy o wszechświecie. Ogłoszone drukiem dzieło przyniosło światu nową ideę. Mikołaj Kopernik zakończył życie 24 maja 1543 r. na skutek wylewu krwi do mózgu. Został pochowany pod posadzką katedry fromborskiej. Dziękuję. (Oklaski)