Poseł Waldemar Andzel:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W tym roku obchodzimy 70. rocznicę utworzenia Narodowych Sił Zbrojnych, konspiracyjnej organizacji niepodległościowej, której dokonania i służba Polsce często były przemilczane i niedoceniane. Narodowe Siły Zbrojne działały w trakcie II wojny światowej i w okresie powojennym. Obok Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich stanowiły największą formację polityczno-wojskową podczas okupacji. Organizacja formalnie zaczęła funkcjonować we wrześniu 1942 r., a w momencie połączenia jej z Armią Krajową w marcu 1944 r. liczba żołnierzy wchodzących w jej skład wynosiła ok. 90 tys.

    W deklaracji Narodowych Sił Zbrojnych sformułowane zostały jej główne cele programowe. Należały do nich przede wszystkim: walka o niepodległość Polski i jej odbudowa z granicą wschodnią sprzed 1939 r., a zachodnią - na linii rzek Odry i Nysy Łużyckiej, przebudowa systemu sprawowania władzy, czyli wzmocnienie pozycji prezydenta i Senatu, decentralizacja organów administracji, wzmocnienie pozycji rodziny w społeczeństwie czy edukacja oparta na katolickich zasadach etycznych. Narodowe Siły Zbrojne walczyły przeciwko hitlerowskim Niemcom i sowieckiej Rosji, dążyły do pełnej suwerenności i odbudowy państwowości polskiej. Mimo to często niesprawiedliwie oskarżano oddziały NSZ o kolaborację z Niemcami. Wielką niesprawiedliwością było także przypisywanie im zbrodni popełnionych podczas wojny na ludności żydowskiej. Tymczasem w oddziałach Narodowych Sił Zbrojnych służyło wielu Żydów, udzielano im niezbędnego wsparcia i pomocy. Żołnierze Narodowych Sił Zbrojnych odważnie walczyli także w powstaniu warszawskim.

    Trzeba pamiętać, że NSZ były organizacją profesjonalną, stworzoną przez liczną kadrę zawodowych oficerów przedwojennych, której sieć organizacyjna docierała nawet do Prus Wschodnich, na Opolszczyznę i Śląsk Cieszyński. Szczególne zasługi wykazywała także siatka wywiadowcza, która działała na terytorium III Rzeszy. Narodowej Siły Zbrojne zajmowały się również działalnością propagandową. W ramach organizacji wydawano ok. 100 tytułów - książki o tematyce politycznej czy prawnej, a nawet podręczniki szkoleniowe dla pionu wojskowego. Co ważne, w publikacjach NSZ można było znaleźć przemówienia Ojca Świętego Piusa XII, także te do narodu polskiego.

    Dokonania i odwaga żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych były przez lata przemilczane, a w ostatecznym rozrachunku nawet zapomniane. Dlatego okrągła rocznica powstania NSZ ma tak duże znaczenie dla przywrócenia im należnego miejsca w historii naszego narodu.

    Należy pamiętać, że Narodowe Siły Zbrojne były organizacją narodową, całkowicie wolną od obcych wpływów, niezależną ideologicznie i finansowo od walczących stron. NSZ walczyły nie tylko o niepodległość Polski. Miały określoną koncepcję polityczną, posiadały własny program gospodarczy i oświatowy. Właśnie to wyróżniało je na tle innych organizacji tego typu. Dziękuję bardzo. (Oklaski)