37 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania administracyjnego z dnia 14 czerwca 1960 r. (druk nr 2417).

Poseł Krzysztof Borkowski:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania administracyjnego z dnia 14 czerwca 1960 r.

    Wiele słów padło z tej mównicy i doskonale wiemy, jakie są przewlekłości w postępowaniach administracyjnych. Co prawda są zapisy art. 12 Kodeksu postępowania administracyjnego, który mówi, że sprawa musi być załatwiona niezwłocznie, ale w życiu bywa różnie, często obywatel otrzymuje lakoniczną odpowiedź, że sprawa jest trudna, wymaga badania, i nic więcej w ślad za tym. Obywatel nie ma prawa przeglądać metryczki albo też się tym interesować, a nawet jeżeliby bardzo chciał, to jest to mocno utrudnione, a jeżeli sprawa jest skomplikowana, to ciągnie się bardzo długo i nie ma możliwości, żeby obywatel kontrolował to wszystko na różnych etapach. W projekcie dodano art. 66a, tu bardzo rozbudowano metryczkę, chyba aż nadto, również restrykcyjnie w dodanym art. 35a jest potraktowana opieszałość urzędnika, może aż nadto restrykcyjnie. Wydaje się, patrząc na ten projekt, że jest on bardzo zasadny, ale jeżeli ktoś zapozna się z nim dokładnie i przeczyta ten projekt, to nasuwa się coraz więcej wątpliwości. Te wątpliwości pozwolę sobie wyłuszczyć i przedstawić. Oczywiście przy okazji konsultacji społecznych prokurator generalny, związek województw, marszałkowie województw, Krajowa Rada Sądownictwa negatywnie zaopiniowali ten projekt. Myślę, że wnioskodawcy zdają sobie z tego sprawę. Ale przede wszystkim pojawiają się pytania merytoryczne, np. jak udowodnić organowi pierwszej instancji - mimo że to było analizowane, będzie metryczka, organ wyższej instancji będzie to analizował, urzędnicy - że rzeczywiście sprawa jest przewlekła, choć to nie była sprawa trudna. Trzeba naprawdę podjąć wnikliwe działania, tabuny w administracji znowu zatrudnić, żeby można było to udowodnić i wnikliwie badać. Wykładnia prawa może być tutaj stosowana bardzo różna. Tak że wiele miejsc jest tu niejasnych. Mówiono tutaj o prawie budowlanym, o uproszczeniu - nie do końca się zgadzam, bo np. w kontekście prawa budowlanego pod pojęcie braku planów zagospodarowania przestrzennego w gminach wszystko można podpiąć i długo czekać można na zbadanie sprawy. Tak że to jest pytanie i wątpliwość merytoryczna.

    Następna kwestia - rozbudowanie metryczki sprawy. Czy nie będzie potrzeby stworzenia dodatkowych wydziałów albo dodatkowych etatów w urzędach? Myślę, że będzie taka konieczność, co będzie bardzo kosztowne. Przed chwilą tutaj Twój Ruch i inni posłowie mówili o ogromnych kosztach administracji. Ta administracja, opozycja to podkreśla, się rozrasta. Czy nadal chcemy, żeby ta administracja była coraz większa - kontrolowany będzie kontrolował kontrolowanego i ten kontrolowany następnego kontrolowanego? Tak że to są wątpliwości bardzo poważne. W projekcie nie ma w ogóle mowy o kosztach i w związku z tym pytam, jakie tutaj będą koszty tego wszystkiego.

    Jeżeli mówimy o karach (art. 35) - 500 zł, to czy ta kara 500 zł za dzień zwłoki nie jest za bardzo restrykcyjna? To raz. Dwa: Na jakie konto będą cedowane pozyskane środki? Na konto budżetu państwa? Czy to będą środki państwowe, czy też samorządowe, czy organu wyższej instancji? Tutaj też nie ma odpowiedzi. W związku z tym takie właśnie pytanie.

    Jest jeszcze wiele pytań, natomiast zwracam uwagę, że pomysł jest dobry, bo jeżeli 25% spraw, a może i więcej, leży w samorządowych kolegiach odwoławczych - jako praktyk wiem, jak kolegia interpretują, jak urzędy interpretują - to naprawdę jest to ogromne uciemiężenie dla obywatela, a już dla przedsiębiorcy to jest mitręga, lekko to tak oceniając, ale czy ten projekt idzie w dobrym kierunku, to jest pytanie.

    Natomiast marzeniem przedsiębiorców, obywateli jest to, co żeśmy robili poprzednio w komisji ˝Przyjazne Państwo˝, potem w Komisji Gospodarki, komisji deregulacyjnej - głównie minister gospodarki tu pracował - czyli ograniczenia barier różnego rodzaju, zmniejszanie obciążeń administracyjnych, mniej sprawozdawczości, mniej zezwoleń, mniej pozwoleń. To oznaczałoby, że urzędnik będzie miał mniej do podpisywania i ta pieczęć będzie coraz mniej ważna. To jest najważniejsze. (Dzwonek)

    Tak samo przyczyną mitręgi są różnego rodzaju inspekcje, organy, które całkowicie inaczej interpretują daną sprawę i dany przepis prawny, który parlament uchwala, prezydent podpisuje - całkowicie inaczej to interpretują i potem wydają różne decyzje. To jest naprawdę ogromny problem i z tym obywatele muszą się zmierzyć. Tak że trzeba jak najwięcej ułatwień, trzeba jak najwięcej spraw załatwiać drogą elektroniczną. Dzisiaj mamy Internet, a tak naprawdę w dobie Internetu coraz więcej urzędów powstaje. To jest niezrozumiałe dla mnie kompletnie. Im więcej informatyzacji, tym mamy więcej urzędów.

    Kończąc, panie marszałku, Wysoka Izbo, drodzy wnioskodawcy - naprawdę trudno się odnieść do tego projektu. Wnioski zostały złożone i za tym, żeby w pierwszym czytaniu tę ustawę odrzucić, i za tym, żeby tę ustawę przyjąć. My poczekamy, zastanowimy się, zobaczymy, co jeszcze wnioskodawcy przedłożą. Nie składam formalnie takiego wniosku. Pomysł jest dobry, niemniej przedstawiłem wątpliwości. Bardzo dziękuję.