16 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych ustaw (druk nr 3662).

Poseł Krzysztof Borkowski:

    Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Prezesie! Mam zaszczyt w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawić stanowisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych ustaw, druk nr 3662.

    Celem proponowanego projektu ustawy jest wprowadzenie przepisów lepiej chroniących konsumentów przed usługami finansowymi, które nie odpowiadają ich potrzebom. W projekcie proponowane są następujące podstawowe zmiany: wzmocnienie pozycji konsumentów na rynku usług finansowych naruszających zbiorowe interesy konsumentów, reforma systemu kontroli postanowień wzorców umów zawieranych z konsumentami przez przedsiębiorców, likwidacja tzw. klauzul abuzywnych. Jeśli chodzi o najważniejsze zmiany, do których chciałbym się tutaj odnieść, a które są proponowane i bardzo oczekiwane przez konsumentów, to w projekcie przewidziane jest, że zabronione będzie proponowanie konsumentom nabycia usług finansowych, które nie odpowiadają ich potrzebom, oraz proponowanie nabycia tych usług w sposób nieadekwatny do ich charakteru. W projekcie przewidziane jest także, że prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów będzie mógł wydawać decyzje tymczasowe. Jest to bardzo dobre rozwiązanie, będzie to decyzja podobna do tej w sprawie praktyk ograniczających konkurencję, będzie ona podobnie wydawana. Pozwoli to na szybką reakcję i szybkie działanie. Tak jak powiedziałem, jest to dobre rozwiązanie. Jest też możliwość wprowadzenia instytucji tajemniczego klienta. Pozwoli to uzyskać dowody w postępowaniu w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Ponadto jest również możliwość wyrażenia poglądu istotnego w sprawie - prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów będzie mógł wyrazić swój pogląd w indywidualnej sprawie przed sądem powszechnym - a także możliwość publikowania bezpłatnych komunikatów i ostrzeżeń w publicznym radiu i publicznej telewizji, szczególnie jeżeli naruszany jest szeroko rozumiany interes konsumentów, jeżeli zagraża to interesom konsumentów.

    Jeśli chodzi o wprowadzenie nowego modelu kontroli postanowień wzorców umów przez prezesa Urzędu Konkurencji i Konsumentów, to będzie on mógł określić środki usunięcia trwających skutków naruszenia zakazu stosowania postanowień niedozwolonych. Decyzje Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznające postanowienie niedozwolone będą miały skutek tylko w stosunku do przedsiębiorców, którzy takie procedery stosują.

    Niewątpliwie ta ustawa jest bardzo potrzebna. Znamy przypadki, że jeśli chodzi o różnego rodzaju produkty ubezpieczeniowe, szczególnie ubezpieczenie na życie, skierowane do osób starszych, a także chwilówki i tym podobne produkty, ich nabycie przez osoby najbiedniejsze przyczynia się do tego, że popadają one w jeszcze większe długi, w tzw. spiralę zadłużenia. Te wszystkie możliwości, które ten projekt ustawy daje prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, są zgodne z duchem czasu i potrzebą rynku. Niewątpliwie konsumenci czekają na tę ustawę. Ochroni to na pewno interesy konsumentów na rynku usług finansowych, jeśli chodzi o niewłaściwe umowy. Gdyby ta ustawa weszła w życie wcześniej, być może uniknęlibyśmy kredytów hipotecznych, może inaczej wyglądałaby sytuacja frankowiczów, gdyby ta instytucja zaczęła działać odpowiednio wcześniej. Bo przecież te produkty też nie były dopasowane i nie były uszyte pod interesy tych konsumentów, którzy zaciągali kredyty w walucie obcej, a wypłaty dostawali w polskich złotych. Oni też popadli w tę spiralę zadłużenia, w długi. Mam tu na myśli szczególnie właśnie te chwilówki, jeszcze raz to podkreślę, które są bardzo, bardzo niebezpieczne.

    Szkoda, że projekt ustawy pojawił się tak późno, ale dobrze, że jest. Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie nadal w komisji pracował nad tym projektem ustawy. Jesteśmy za tym, żeby skierować go do dalszej pracy, do dalszego procedowania w Komisji Gospodarki. Dziękuję, panie marszałku, Wysoka Izbo.