10 punkt porządku dziennego:

Poseł Krzysztof Borkowski:

    Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące przedłożonej przez pana ministra rolnictwa informacji na temat suszy.

    Dyskusja była dość długa, prowadzono ją na kilku posiedzeniach komisji rolnictwa. Wszystkie kluby, w tym oczywiście klub Polskiego Stronnictwa Ludowego, poparły propozycję, aby podjąć debatę w Sejmie nie tylko po to, żeby zapoznać z sytuacją posłów, ale po to, żeby całe społeczeństwo dowiedziało się o tym, jak bardzo dotkliwa była susza w tym roku. Dotykała ona nie tylko obszarów rolnych, bo mieliśmy nawet takie okresy, kiedy też wielu przedsiębiorców borykało się z problemami, bo groziły nam wyłączenia prądu, ponieważ okazało się, że polskie rzeki nie mogły chłodzić turbin. Tak że ta susza była bardzo dotkliwa i wszyscy zostali przez nią doświadczeni.

    Deficyt wody w roku bieżącym był średnio o około 270% wyższy niż w wielu ostatnich latach. Dziwię się też trochę tutaj mojemu przedmówcy i imiennikowi panu Krzysztofowi, który odnosił się do tego krytycznie. Rozumiem, że opozycja krytykuje, ale przypomnę też rok 2006. Wtedy PSL nie był w rządzie i też można by tutaj krytykować. Jest takie chłopskie powiedzenie i można to najkrócej powiedzieć, przepraszam, ale dosłownie: zapomniał wół, jak cielęciem był.

    (Poseł Dariusz Bąk: Oj, oj.)

    Wtedy też państwo tego nie dopełniliście i też była to dotacja przekazywana po prostu za pośrednictwem ośrodków pomocy społecznej w wysokości 500 zł i 1000 zł. Nie będę tego rozwijał, ponieważ nie jest to przedmiotem dzisiejszej debaty.

    Tak jak pan minister mówił, w zasadzie mamy pięć głównych form pomocy. Oczekiwania rolników są oczywiście większe. Te formy udało się uruchomić dość szybko i tutaj podziękowania dla pana ministra, natomiast pewnie byłoby lepiej, gdyby cały rząd, pani premier, a może i pan prezydent rozumieli rolników, gdyby prezydent nie jeździł do Estonii, a rozmawiał z panem prezydentem Unii Europejskiej Tuskiem i gdyby wspólnie z panią premier rozmawiali, to może ta pomoc byłaby większa i te 300 mln euro wpłynęłoby. Jest przecież problem z mleczarzami, pan minister sam boryka się z tym żeby te 300 mln euro wpłynęło na nasze konta z przeznaczeniem dla polskich rolników, mleczarzy.

    Natomiast jeśli chodzi o te pięć form pomocy, to mamy oczywiście preferencyjny kredyt na wznowienie produkcji, bardzo preferencyjnie oprocentowany, w zależności od tego, czy uprawy są ubezpieczone, czy też nie. Ta forma jest na pewno dobra, ale też trzeba pamiętać, że wielu rolników ma już zaciągnięty kredyt i aż się tutaj prosi, żeby wprowadzić różne inne formy wsparcia, może poręczenie kredytowe przez Bank Gospodarstwa Krajowego, ale to wymaga decyzji nie ministerstwa rolnictwa, tylko całego rządu. Tutaj aż się prosi o wsparcie ministra rolnictwa ze strony i pani premier, i całego rządu, bo przypomnę, że Polskie Stronnictwo Ludowe konstytucyjnych ministrów ma tylko trzech.

    Następną formą jest pomoc finansowa, jeśli chodzi o uprawy, które zostały dotknięte suszą, maksymalnie 400 zł na jeden hektar, a 800 zł, jeśli chodzi o drzewa i krzewy. Z kolei ci, którzy nie ubezpieczyli upraw, oczywiście dostaną 50% mniej. Trzeba zrozumieć rząd. To jest może trochę pręgierz, ale też mobilizowanie rolników, żeby się po prostu ubezpieczali. Tu od razu pytanie. Jeżeli wszystkie wnioski nie będą złożone do 30 września, to czy jest możliwość przesunięcia terminu? Jest taka prośba rolników, żeby przesunąć ten termin, jeśli będzie oczywiście taka potrzeba.

    Pomoc w opłacaniu bieżących składek na ubezpieczenie społeczne w KRUS. Wielu rolników, kiedy dopadnie ich klęska suszy, na pewno będzie miało trudności z opłaceniem składki i ten mechanizm jest dobry. Chodzi również o odroczenie w płatnościach dla tych większych rolników, szczególnie dla dzierżawców, w płatnościach dla Agencji Nieruchomości Rolnych z tytułu umów sprzedaży i dzierżawy. Ten mechanizm też jest dobry.

    Ulga w podatkach. Nie wszystkie gminy będą mogły sobie pozwolić, żeby wprowadzić ulgę w podatku rolnym, i o tym też trzeba pamiętać. To też wymaga nie decyzji ministra rolnictwa, ale całego rządu, żeby w jakiś sposób zrekompensować to tym gminom, które wprowadzą ulgę w podatku, żeby nie dostały, tak jak mówi tutaj opozycja, kary.

    Natomiast cały program i całe działanie, jeśli chodzi o ministerstwo, są sprawnie wdrażane, natomiast czasem są zacięcia i niedorozumienia, jeśli chodzi o administrację lokalną. Niektóre gminy przedłożyły już protokoły szacowania strat i pytają się nawet, czy można dokonać jakiejś korekty, poprawy, szczególnie tam, gdzie jest produkcja roślinna i produkcja zwierzęca. Mam na myśli to, że w przypadku producentów np. mleka czy trzody trudno jest udowodnić, że był spadek dochodów o 30% czy też spadek produkcji. Trzeba było tłumaczyć to wójtom i komisjom. Nie wszędzie tak było, ale bywały takie przypadki. W związku z tym pytanie, czy jest możliwość korekty. Chodzi o to, żeby pomoc nie trafiła do wielkopowierzchniowych gospodarstw albo do gospodarstw maleńkich, ekstensywnych. Zależy nam, żeby pomoc trafiła przede wszystkim do tych, którzy jej potrzebują, do gospodarstw rozwijających się, gospodarstw towarowych i rodzinnych.

    Jeśli chodzi o IUNiG, na pewno w przyszłości należałoby się zastanawiać, czy nie przyspieszyć procesu wydawania opinii. Wszyscy rybacy jednym głosem mówią, że brak jest decyzji rządu w sprawie pomocy dla rybactwa śródlądowego. Aż się prosi, żeby te zbiorniki, czyli stawy, stały się zbiornikami retencyjnymi, ogromnymi zasobnikami wód, a my o tym zapominamy. Najpierw chciano nałożyć opłaty na rybaków, w jakiś sposób się obronili, żeby nie płacić za wodę, dzisiaj znowu jest problem, pojawia się w przypadku suszy. Dlatego w imieniu rybaków szczególnie apeluję do siedzącego tu pana ministra Plocke, żeby uwzględnić to w programie...

    (Poseł Robert Telus: Koalicja chyba.)

    Ale ja panu nie przeszkadzałem, jak będzie pan mówił, to proszę.

    (Poseł Zbigniew Babalski: Dobrze, dobrze, spokojnie.)

    Korekta. Myślę, że warto zastanowić się nad daleko idącym narodowym programem gospodarowania wodą, czyli chodzi nie tylko o odwadnianie, lecz także o nawadnianie. Być może trzeba dokonać korekty PROW. I opozycja, i koalicja powinny się nad tym pochylić, bo aż się prosi o deszczowanie, bo nie będzie wtedy takiej obniżki plonów.

    Następnie parę informacji.

    Myślę, że nadrzędny cel całej pomocy i nadrzędny cel wszystkich ludzi, którzy zajmują się rolnictwem - pan minister to realizuje, za to należy go pochwalić - jest taki, żeby zapewnić produkcję, zasiać, a przede wszystkim zapewnić surowiec dla przetwórni, tak aby potem nie był to surowiec importowany. Polska musi utrzymać dobry trend eksportowy i zrobić wszystko, żeby w naszych sklepach, dyskontach były polskie produkty, i nie tylko, także żeby były one przeznaczane na eksport, aby zapewnić bazę paszową. Przypomnę, dzisiaj trudno jest dyskutować - może opozycji jest łatwo dyskutować - o polskim rolnictwie. Trzeba pamiętać, że PSL i minister rolnictwa nie wymyślili rosyjskiego embarga, ono po prostu jest, w takim punkcie jesteśmy.

    Jeśli chodzi o kwotowanie produkcji mleka i zakończenie kwotowania, to zbiegły się trzy rzeczy. Następną kwestią jest zakończenie kwotowania produkcji mleka, więc w zasadzie cztery. ASF, który występował u trzody i dzisiaj mamy utrudnione możliwości zbytu tych produktów, też się do tego przyczynił. Ostatnia sprawa, która jeszcze się dołożyła, to jest susza.

    Naprawdę ministerstwo rolnictwa czyni wszystko i ja z tego miejsca dziękuję panu ministrowi...

    (Poseł Robert Telus: Nic nie czyni.)

    Natomiast wymaga to pracy całego rządu, opozycji - też. (Gwar na sali)

    Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:

    Panie pośle, proszę na chwilę przerwać wystąpienie.

    Kiedy był pan tak drażliwy, uznałem, że pokrzykiwania mieszczą się w normie parlamentarnej, ale teraz uważam, że już nie. Dlatego proszę państwa o umożliwienie panu posłowi Borkowskiemu swobodnego wystąpienia.

    Panie pośle, proszę kontynuować.

    Poseł Krzysztof Borkowski:

    Biorąc pod uwagę te wszystkie - cztery - bardzo niekorzystne czynniki zewnętrzne, które nie wynikają z polskiej gospodarki ani z działań ministerstwa, uważam, że ministerstwo rolnictwa bardzo dobrze czyni i podejmuje bardzo dużo dobrych działań, natomiast wymaga to decyzji, jak wcześniej mówiłem, całego rządu i wsparcia opozycji.

    Wysoka Izbo! Szanowne Panie Posłanki i Szanowni Panowie Posłowie! (Dzwonek) Myślę, że te działania, podjęte również w Brukseli, dotyczące 300 mln wymagają wsparcia nas wszystkich, tak jak wcześniej mówiłem, ale przede wszystkim prezydenta. Warto, żeby porozmawiał z panem prezydentem Tuskiem. Myślę, że reprezentantem rządu jest pani premier Kopacz. Czas skończyć politykierstwo, pomimo że jest okres wyborczy, czas upomnieć się o sprawy polskie. Cieszę się, że związki, zrzeszenia razem, wspólnie walczą i wspierają naszego pana ministra.

    Natomiast - tu trzeba powiedzieć prawdę - w niektórych dziedzinach poradziliśmy sobie świetnie. Państwo z opozycji zapominacie, że drobiarstwo to nr 1 w Europie.

    (Głos z sali: Wiemy.)

    I zapominacie o tym.

    W przypadku niektórych gałęzi jest trudno, ale rolą nas wszystkich, parlamentarzystów, jest to, żebyśmy wspierali polskich rolników, polski przemysł rolno-spożywczy, ministerstwo i instytucje, które ich wspierają. Razem, wspólnie działajmy, do tego zachęcam. Bardzo dziękuję.

    Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie wnioskował o przyjęcie tej informacji i tak głosował. Dziękuję. (Oklaski)