Poseł Józef Lassota:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje oświadczenie jest formą apelu do pani marszałek, oczywiście także do pana marszałka - członka Prezydium Sejmu, znanego jako bardzo odpowiedzialny wicemarszałek. Dotyczy on sprawy, którą podjął ostatnio Senat.

    Otóż Senat 30 stycznia tego roku przyjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu projektu ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych.

    Ta sprawa od wielu lat jest przedmiotem zarówno dyskusji, jak i troski różnych organizacji, które skupiają te osoby, zajmują się nimi, niemniej jednak dotychczas nie uzyskała odpowiedniego statusu. Ten problem jest coraz bardziej nabrzmiewający. Osoby, których ta ustawa miałaby dotyczyć, były represjonowane, są to działacze opozycji represjonowani z powodów politycznych, angażujący się w działalność antykomunistyczną w latach 1956-1989.

    Ta wprowadzana propozycja senacka ma być wyrazem docenienia wyjątkowej roli tych osób w procesie odzyskiwania przez Polskę niepodległości i suwerenności. Projekt zakłada potwierdzenie statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych stosownymi dokumentami, honorową odznaką oraz legitymacją działacza opozycji lub osoby represjonowanej. Przewiduje pierwszeństwo w przyznaniu tym osobom pomocy socjalnej oraz stwarza wyraźną podstawę do udzielenia pomocy w zakresie udogodnień komunikacyjnych, świadczeń mieszkaniowych, kulturalnych, zdrowotnych i oświatowych realizowanych przez samorząd terytorialny.

    Celem projektu jest zagwarantowanie pomocy działaczom opozycji antykomunistycznej i osobom represjonowanym znajdującym się w szczególnie trudnej sytuacji materialnej. Jest bowiem niedopuszczalne, aby te zasłużone osoby, jeżeli chodzi o odzyskanie przez Polskę niepodległości, dzięki którym m.in. możemy dzisiaj w Sejmie swobodnie wypowiadać swoje różne poglądy, żyły w skrajnej biedzie. Projektowana ustawa stanowi próbę zaradzenia tej sytuacji. Warunkiem przyznania pomocy będzie uzyskanie przez osobę zainteresowaną statusu działacza opozycji lub osoby represjonowanej oraz spełnienie kryterium dochodowego. Pomoc będzie świadczona w dwóch formach: świadczenia specjalnego oraz pomocy pieniężnej. Wbrew różnym opiniom, jeżeli chodzi o to, że może to dotyczyć bardzo dużej liczby osób, że może to być bardzo duże obciążenie dla budżetu państwa, sprawa tak nie wygląda, nie jest to taka skala. Według badań tych osób może być w granicach 5-10 tys., tak naprawdę, może trochę więcej, nie jest to zatem duża skala. Z drugiej strony wstydem dla państwa jest to, że te osoby są dzisiaj zapomniane. Jest takie powiedzenie, że rewolucja pożera własne dzieci. Dotychczas trochę tak jest, bo rzeczywiście ci ludzie, choć nie wszyscy, żyją dzisiaj w warunkach skrajnej biedy, nie mając środków nie tylko na utrzymanie, ale również na leczenie.

    Panie marszałku, liczę na to, że przy najbliższej okazji podniesie pan tę sprawę na posiedzeniu Prezydium Sejmu. Mam apel, o którym mówiłem na początku. Chodzi o to, aby ten projekt, który wpłynął już do Sejmu, szybko pojawił się w formie druku sejmowego, abyśmy mogli zacząć procedować, byśmy przed 4 czerwca, a więc znamienną rocznicą, byli w stanie tę ustawę uchwalić, przyjąć, by weszła w życie, byśmy mogli powiedzieć tym ludziom, którzy poświęcili część swojego życia i zdrowie, że ta ustawa jest, że o nich pamiętamy. Panie marszałku, liczę na pana. Dziękuję bardzo.