18 punkt porządku dziennego:

Poseł Jerzy Borkowski:

    Dziękuję bardzo.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentować w imieniu wnioskodawców założenia projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, druk nr 2025, przewidującego zmiany w art. 87 ustawy o VAT.

    W przedłożonym projekcie proponujemy w pierwszej kolejności skrócić wskazany obecnie termin zwrotu nadpłaconego podatku od towarów i usług. Przewidziany podstawowy termin zwrotu uległby skróceniu z 60 do 30 dni. Ponadto skróceniu uległyby również terminy zwrotu podatku VAT przewidziane wobec pewnych szczególnych grup podatników. Przewidujemy skrócenie ze 180 dni do 60 dni terminu zwrotu podatku VAT dla tych podatników, którzy nie wykonali w okresie rozliczeniowym czynności opodatkowanych na terytorium kraju. W przypadku natomiast tzw. rzetelnych podatników, tj. tych podatników, którzy mają opłacone wszystkie faktury dokumentujące ich należności, proponowany przez nas termin zwrotu podatku VAT wynosi 15 dni zamiast obecnych 25 dni.

    Oprócz samego skrócenia przewidzianych ustawą terminów na zwrot podatku VAT proponujemy także usunięcie z obowiązującej ustawy o VAT mechanizmu, który pozwala urzędowi skarbowemu przetrzymywać pieniądze należne przedsiębiorcom z tytułu zwrotu nadpłaconego podatku VAT. W obecnym stanie prawnym naczelnik urzędu skarbowego może zdecydować o przedłużeniu terminu zwrotu podatku VAT do czasu zakończenia postępowania kontrolnego prowadzonego przez odpowiedni organ administracji podatkowej. W praktyce oznacza to, że jeżeli urząd chce przetrzymać pieniądze przedsiębiorcy, to może pod dowolnym pretekstem wszcząć postępowanie kontrolne, a następnie wyznaczać coraz to bardziej odległe terminy zakończenia tejże kontroli. Wielokrotnie otrzymywałem sygnały, że niektóre postępowania w sprawie zasadności zwrotu nadpłaconego podatku VAT trwają nawet kilkanaście miesięcy bądź kilka lat. Ma to oczywiście fatalne skutki dla gospodarki i kondycji polskich przedsiębiorców, którzy tracą płynność finansową i zmuszeni są do zwalniania pracowników, a co za tym idzie, rośnie u nas bezrobocie.

    Niestety w lutym 2013 r. koalicja Platformy Obywatelskiej i PSL-u udowodniła, że problemy polskich przedsiębiorców są dla niej pozbawione znaczenia. Niemal dokładnie rok temu głosujący pod dyktando ministra Rostowskiego posłowie Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego odrzucili w pierwszym czytaniu projekt ustawy Ruchu Palikota, obecnie Twojego Ruchu, który pozwalał skutecznie skrócić czas oczekiwania przedsiębiorców na należne im pieniądze. Mam jednak nadzieję, że opisywane w ostatnim roku w mediach przypadki rażąco długiego przetrzymywania przez urzędy skarbowe pieniędzy polskich przedsiębiorców otworzyły oczy koleżankom i kolegom z Platformy i PSL-u. Zapewne nie ma na sali nikogo, kto nie słyszałby o sprawie lubelskiej firmy Nexa, która na skutek przewlekłego działania urzędników skarbowych straciła 30 mln zł i musiała zwolnić blisko 170 pracowników. Zapewne wielu z państwa czytało również inne doniesienia prasowe o niszczonej przez urzędy, skarbówkę wrocławskiej firmie, w przypadku której kontrola, która miała z założenia trwać miesiąc, przedłużyła się o kolejnych 21 miesięcy, skutkiem czego obrót firmy zmniejszył się o 50 mln zł.

    Niestety dzisiaj urzędnicy, którzy wyznaczają kolejne terminy zwrotu VAT, czują się bezkarni, ponieważ na takie przewlekłe działania pozwala im obecna ustawa. Wszyscy z państwa, którzy podniosą rękę przeciwko proponowanym przez nas zmianom w prawie, powinni zastanowić się, czy dalej chcą słyszeć o kolejnych polskich przedsiębiorstwach upadających z powodu niezwróconego nadpłaconego podatku VAT. Wierzę w to, że nowy minister finansów nie będzie wywierał presji na posłach koalicji, by łatali dziurawy budżet pieniędzmi należnymi polskim przedsiębiorcom. Chciałbym także wierzyć, że tym razem przemówią do pań posłanek i panów posłów merytoryczne argumenty na rzecz przyjęcia proponowanego przez Twój Ruch projektu zmian w ustawie o VAT.

    Uważam, że jest wiele powodów, dla których proponowane przez nas rozwiązania powinny spotkać się z przychylną oceną Wysokiej Izby. Po pierwsze, chcielibyśmy zwrócić państwa uwagę na to, że pieniądze z tytułu nadpłaconego podatku VAT nie są pieniędzmi Skarbu Państwa, ale pieniędzmi należnymi przedsiębiorcom, którym naliczono podatek wyższy od należnego. Jest rzeczą głęboko niemoralną, by organy państwowe przetrzymywały w nieskończoność czyjąś prywatną własność na swoich kontach i uznawały ją za swoją.

    Ponadto należy zaznaczyć, że wstrzymywanie przez wiele miesięcy, a czasem nawet kilka lat należnego podatnikom zwrotu podatku VAT nie buduje zaufania przedsiębiorców do reprezentujących władzę państwową organów administracji podatkowej. Doskonale rozumiem odczucia osób, które w wyniku opieszałości urzędników skarbówki ponoszą wymierne straty finansowe. Osoby te często mówią o całkowitej kompromitacji państwa polskiego i jego organów. W przypadku wejścia w życie naszego projektu ustawy takie opinie formułowane byłyby na pewno znacznie rzadziej.

    Chciałbym również zwrócić uwagę na fakt, że nadmiernie długie przetrzymywanie pieniędzy przez urzędy z tytułu zwrotu nadpłaconego podatku VAT rodzi negatywne skutki dla całej gospodarki. Za karygodne uważam to, że w obecnym trudnym czasie dla polskiej gospodarki polskim przedsiębiorcom wstrzymuje się wypłatę należnych im środków finansowych, które mogliby przeznaczyć na rozwój swoich firm i inwestować w dalszą działalność.

    Sądzę ponadto, że warto odwołać się do doświadczeń innych państw. Przykładowo w Finlandii oczekiwanie na zwrot nadpłaconego podatku VAT trwa średnio 14 dni, w Irlandii zaś - 10 dni. Tymczasem w Polsce czas oczekiwania na zwrot nadpłaconego podatku VAT może na skutek przedłużających się kontroli trwać nie 5 dni, ale aż do 5 lat.

    Liczę, że również Wysoka Izba uzna, iż nie można dłużej tolerować takiego stanu rzeczy i w związku z tym z przyjemnością odniesiecie się państwo do zaprezentowanych przeze mnie propozycji zmian w ustawie o podatku od towarów i usług.

    Konkludując, przypomnę 5 argumentów mówiących o zalecie proponowanej ustawy. Są to argument moralny, argument propaństwowy, dwa argumenty ekonomiczne i jako piąty argument prawnoporównawczy. Argument moralny: Wiadomo, że pieniądze z tytułu nadpłaconego podatku VAT to pieniądze, które niesłusznie trafiły na konto urzędu skarbowego i które nie powinny bezczynnie leżeć na kontach urzędów, tylko powinny wrócić jak najszybciej do przedsiębiorcy, aby mógł dalej je reinwestować. Argument propaństwowy: Sytuacja gdy pod pretekstem kontroli urzędu skarbowego nie dokonuje się odpowiedniego zwrotu nadpłaconego podatku VAT na czas, nie buduje zaufania podatnika do instytucji państwowych. Dzięki proponowanym zmianom urząd skarbowy będzie musiał w każdej sytuacji dokonać zwrotu w 30-dniowym terminie. Argumenty ekonomiczne. Argument pierwszy: Pieniądze przedsiębiorcy uzyskane z tytułu zwrotu podatku VAT mogą być później zainwestowane w rozwój przedsiębiorstwa oraz tworzenie nowych miejsc pracy, co przyczyni się do ożywienia gospodarki i zarazem zmniejszenia bezrobocia. Drugi argument ekonomiczny jest taki, że możemy oczekiwać poprawy płynności finansowej przedsiębiorstw. W dobie kryzysu polscy przedsiębiorcy, zwłaszcza mali i średni, często działają na granicy rentowności. Dzieje się tak w dużej mierze na skutek negatywnego zjawiska zatorów płatniczych. Przedsiębiorcy, którzy nie otrzymują na czas należności od nieuczciwych kontrahentów, mają problemy z regulacją własnych zobowiązań, co w skrajnych przypadkach może nawet doprowadzić do bankructw i likwidacji firm i zwolnienia pracowników. W tym kontekście absolutnie niedopuszczalna wydaje się sytuacja, w której przedsiębiorca musiałby nadmiernie długo czekać na wypłatę należnych mu pieniędzy z urzędu skarbowego. I ostatni argument, argument prawnoporównawczy: Według danych OECD, przytoczonych przez Ministerstwo Gospodarki, jesteśmy na szarym końcu pod względem zwrotu nadpłaconego podatku VAT. We Francji czas oczekiwania na to trwa 30 dni - o co my postulujemy - w Austrii - 28 dni, Danii - 21 dni, Finlandii - 14 dni, a w Estonii 5 dni.

    Dlatego też proszę o uwzględnienie wszystkich argumentów przemawiających za naszym poselskim projektem ustawy i przyczynienie się do wprowadzenia tej ustawy w życie, ażebyśmy mogli pomóc polskim przedsiębiorcom w ich rozwoju i zarazem w likwidacji bezrobocia. Dziękuję bardzo. (Oklaski)