Poseł Maria Zuba:

    Dziękuję.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nasza gospodarka od kilku lat jest w głębokim kryzysie. Na naszych oczach kolejny raz jest na trudnym zakręcie. Przedsiębiorstwom energetycznym i firmom energochłonnym grozi bankructwo. Na te przedsiębiorstwa spadł ciężar kosztów związanych z wprowadzeniem pakietu klimatyczno-energetycznego.

    Dziś podczas debaty w sprawie nawiązania dialogu między rządem a organizacjami związkowymi chciałam uzyskać odpowiedź od przedstawiciela rządu na pytanie w tej właśnie sprawie. Niestety marszałek części posłom odmówił możliwości zadania pytania, dlatego teraz pytam: Dlaczego rząd Platformy Obywatelskiej i PSL-u nie zapewnił firmom przemysłu energochłonnego ochrony przed wysoką ceną prądu? Komisja Europejska dopuszcza możliwość, aby pieniądze uzyskane z aukcji uprawnień do emisji CO₂ nie wpływały do budżetu państwa, lecz trafiały do przemysłu energochłonnego.

    Rząd niemiecki, korzystając z tej możliwości, do prawa niemieckiego wprowadził już przepisy prawne gwarantujące kwotę blisko 500 mln euro zabezpieczonych z aukcji dotyczących CO₂, z budżetu państwa i budżetów landów. W Niemczech z tych pieniędzy będą mogły korzystać huty, stalownie, przemysł motoryzacyjny. Dlaczego polski rząd nie chce przyjąć takich rozwiązań, ba, nawet nie chce rozmawiać ze związkami w sprawie skutków wprowadzenia pakietu klimatycznego dla przemysłu i konsumentów. Nie ma dialogu rządu z opozycją, nie ma dialogu rządu ze związkami, jest dziś strajk przed Sejmem, mimo deszczu i zimna.

    Tymczasem 19 czerwca komisja do spraw środowiska Parlamentu Europejskiego poparła propozycję Komisji Europejskiej związaną z wprowadzeniem zawieszenia 900 mln pozwoleń na emisję CO₂ po 2013 r. Stało się tak mimo wcześniejszego, z 16 kwietnia, odrzucenia przez Parlament Europejski propozycji Komisji Europejskiej. W rezultacie spowolnienia gospodarczego w Unii Europejskiej powstała nadwyżka uprawnień do emisji gazów cieplarnianych wynosząca około 2 mld jednostek. W związku z tym Komisja Europejska zaproponowała, by zamiast wydania 900 mln uprawnień w okresie rozpoczętej w tym roku III fazy europejskiego systemu ds. handlu uprawnieniami przesunąć wydanie uprawnień na jej koniec, czyli na lata 2018-2020. Jednocześnie komisja podniosła ceny uprawnień. Obecnie 1 t emisji kosztuje 2,7 euro, natomiast eksperci obliczają, że skutkiem wprowadzenia zawieszenia pozwoleń na emisję CO₂ będzie wywindowanie tej ceny do 30 euro/t.

    Czasowe ograniczenie wprowadzenia na rynek nowych uprawnień będzie miało negatywny wpływ na budżety państw ubiegających się o możliwość przydziału bezpłatnych uprawnień z tytułu czasowych wyłączeń. Straty obejmują między innymi Polskę, Węgry, Rumunię. Ta sytuacja rodzi zagrożenie, że występujące w tych państwach ubytki w budżecie będą kompensowane podwyżką cen energii, a koszty finalne przerzucone zostaną na barki konsumentów.

    Nie sposób nie odnieść wrażenia, że celem Komisji Europejskiej jest podratowanie unijnego budżetu kosztem budżetów narodowych. Dla polskiego budżetu oznacza to, według ostrożnych szacunków, co najmniej 4 mld zł strat. Do tego należy doliczyć koszty, jakie poniesie przemysł, oraz nieunikniony w takiej sytuacji wzrost cen energii, co zostanie przerzucone na konsumentów. W sytuacji kiedy proponowane zapisy dają Komisji Europejskiej tak szeroki margines dowolności w określaniu zasadności takich interwencji, a tym samym możliwość sztucznego i arbitralnego regulowania rynku uprawnień do emisji na podstawie nieweryfikowalnych przesłanek, zawieszenie to chybiony pomysł, mało efektywny dla gospodarki unijnej, a dla Polski katastrofalny.

    Jak zdefiniować i ocenić niechęć rządu do rozmów i dialogu w tej sprawie? Jakich narzędzi mają użyć opozycja, związki zawodowe, aby uzyskać pełną informację od rządu na temat kroków podejmowanych w celu przeciwdziałania wprowadzeniu zawieszenia? Jakie konsekwencje finansowe dla Polski przyniosło dotychczasowe stosowanie pakietu energetyczno-klimatycznego? (Dzwonek) Jakie i czy systemy osłonowe planuje wprowadzić rząd w celu ochrony polskiego obywatela i polskiego przemysłu przed skutkami pakietu energetyczno-klimatycznego i przed podwyżką cen energii elektrycznej? Dziękuję bardzo. (Oklaski)

    Wicemarszałek Cezary Grabarczyk:

    Dziękuję, pani poseł.

    W kwestii wyjaśnienia - marszałek w punkcie: Informacja bieżąca nie może dopuścić do przedłużenia debaty i to była przyczyna ograniczenia listy mówców.

    Poseł Maria Zuba:

    Panie marszałku, była sytuacja taka, że mieliśmy określony czas i można było czas zadawania pytań ustalić tak, żeby pytania zadali wszyscy.

    Wicemarszałek Cezary Grabarczyk:

    Ale teraz mogła pani poseł wykorzystać pięć minut.

    Poseł Maria Zuba:

    Z całą przyjemnością to uczyniłam.