24 punkt porządku dziennego:

Informacja dla Sejmu i Senatu o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej w okresie styczeń-czerwiec 2012 r. wraz ze stanowiskiem Komisji do Spraw Unii Europejskiej.

Poseł Witold Klepacz:

    Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przyszło nam debatować o polityce europejskiej świeżo po dwóch bardzo ważnych wydarzeniach. Nie możemy dziś dyskutować o Unii Europejskiej, nie odnosząc się do wrześniowego orędzia przewodniczącego Barroso oraz kampanii prezydenckiej w Stanach Zjednoczonych. Zwłaszcza ta druga kwestia powinna wreszcie zmienić myślenie prawicowych polityków. W żadnej debacie żaden z kandydatów ani razu nie wspomniał o Unii Europejskiej. Temat Polski zaistniał tylko przez chwilę i tylko po to, żeby Romney mógł uderzyć w Obamę. Nie czarujmy się, Europa nie jest dziś dla USA tak atrakcyjna jak kiedyś, również Polska nie jest tak atrakcyjna jak kiedyś.

    Musimy sobie wreszcie uświadomić, że silna pozycja Polski zależy od wewnętrznej siły Unii Europejskiej oraz jej pozycji na arenie międzynarodowej. To Unia jest dla nas gwarantem rozwoju, to w zjednoczonej Europie Polska powinna pokładać nadzieje na stabilny rozwój, dobrobyt obywateli oraz respektowanie praw mniejszości. W tej materii nie sposób nie odnieść się również do orędzia przewodniczącego Barroso. Nakreślił on drogę w kierunku pogłębionej integracji europejskiej, która pozwoliłaby przezwyciężyć kryzys i zachować suwerenność w zglobalizowanym świecie. Stwierdził, że globalizacja wymaga większej europejskiej jedności, większa jedność wymaga z kolei większej integracji, a większa integracja wymaga zaś więcej demokracji.

    Czas kryzysu gospodarczego, który szalał w Unii, w oczach wielu ekspertów był szansą dla politycznych demagogów, populistów i nacjonalistycznych szaleńców, którzy podjęli próbę zakwestionowania idei europejskiej. Na szczęście ta próba się nie powiodła. Lekcja, jaką wynieśliśmy z tego trudnego okresu, jest jasna: tylko dalsza integracja może nas zabezpieczyć przed powtórzeniem się czarnego scenariusza.

    Dlatego Ruch Palikota od początku był zwolennikiem głębokiej integracji. Naszym zdaniem zarówno Europa federalna, jak i pakt fiskalny są tymi rozwiązaniami, które powinny skutkować szybkim wyjściem z kryzysu.

    Podpisany 30 stycznia w Brukseli pakt fiskalny wymusza większą dyscyplinę w finansach publicznych. Umowa ta ustanawia nowe, bardziej automatyczne sankcje za łamanie dyscypliny, jednak jej pełną efektywność gwarantuje tylko przystąpienie do niej wszystkich państw członkowskich, w tym Polski.

    Kraje członkowskie, w tym Polska, muszą postępować bardzo odpowiedzialnie i brać pod uwagę interes całej Wspólnoty. Nie ma innego rozwiązania gwarantującego pełną skuteczność paktu fiskalnego, jak tylko systematyczne poszerzanie strefy euro. Inna opcja jest pozbawiona poczucia wspólnotowej odpowiedzialności. W czasach, gdy świat tworzy ośrodki polityczno-gospodarcze zdolne do podbijania ekonomicznego kontynentów, myślenie w skali wyłącznie narodowej prowadzi do uzależnienia państwa od innych organizacji w sposób, na który nie będzie ono miało wpływu w przyszłości. Dlatego właśnie nasze ugrupowanie jest zdecydowanym zwolennikiem przyjęcia wspólnej waluty w Polsce. Od dawna mówimy, że posiadanie euro w tej chwili wydaje się ryzykowne, ale długofalowo jest niezbędnym atrybutem państwa europejskiego. Bez euro Polskę czeka marginalizacja wobec ciągle rosnącej siły krajów eurolandu.

    Przejawem jednoczenia się Europy jest projekt unii bankowej. Będzie ona składać się z trzech głównych elementów: jednego organu nadzoru bankowego, wspólnego zarządzania kryzysowego, wspólnego systemu rozwiązań oraz jednolitego systemu ochrony oszczędności. Unia bankowa ma na celu ograniczenie zależności między bankami a budżetami krajowymi. Objęcie banków wspólną kontrolą i przeznaczenie funduszy na poziomie Unii Europejskiej na ochronę i wsparcie banków zagrożonych powinno złagodzić presję rynku państw członkowskich i pozwolić na uzyskanie niższych kosztów kredytu oraz zmniejszenie poziomu zadłużenia. Powinno to również zapewnić wspólne zasady dla wszystkich banków.

    Nie możemy zapomnieć o przesłaniu, że to rynki mają służyć człowiekowi, a nie człowiek rynkom. Warto podkreślić, że wraz z tą inicjatywą pojawił się projekt wprowadzenia podatku od transakcji finansowych. W pełni popieramy tę inicjatywę, zwłaszcza że Ruch Palikota jeszcze przed wakacjami zaproponował podobne rozwiązanie na terenie naszego kraju. Takie rozwiązanie ma na celu nie tylko zwiększenie wpływów budżetowych, ale i ograniczenie krótkoterminowych transakcji na rynku kapitałowym o charakterze spekulacyjnym. Wpływy z tego podatku powinny być przeznaczone na rozwój, na inwestycje, na tworzenie nowych miejsc pracy. Będziemy w pełni wspierali rząd w dążeniu do utrzymania funduszy strukturalnych, funduszy spójności na dotychczasowym poziomie finansowania, a nawet, jeżeli byłaby taka szansa, bo są takie propozycje, do ich zwiększenia chociażby w granicach 5%. W ramach funduszy strukturalnych oczekujemy większych środków na rozwój różnych form budownictwa mieszkaniowego. Do tej pory rząd w tej sprawie nie wykazał odpowiedniej determinacji. Uważamy, że tę sprawę trzeba załatwić, aby wesprzeć samorządy w budowie tanich mieszkań w kolejnej perspektywie finansowej Unii Europejskiej.

    Większej determinacji ze strony rządu wymagają też sprawy rybołówstwa i rolnictwa. Odpuszczenie sprawy dopłat dla rolników nie może być akceptowane. Oczekujemy, że Rada Ministrów przygotuje też wszechstronną analizę kosztów i korzyści związanych z realizacją polityki klimatycznej do roku 2020 i do roku 2050. Dokument ten powinien przyczynić się do wypracowania wspólnej koncepcji polityki klimatycznej na forum Unii Europejskiej. Tylko w ten sposób można doprowadzić do zminimalizowania skutków społecznych i gospodarczych wynikających z programu redukcji.

    Kolejną ważną kwestią w tym kontekście, o której już dzisiaj mówiłem, na drodze do integracji europejskiej jest przyjęcie w pełni Karty Praw Podstawowych. Dokument ten to katalog praw, jakie przysługują obywatelom Unii Europejskiej. Wynika on zarówno ze wspólnych wszystkim państwom członkowskim tradycji i wartości, jak i z gwarancji ochrony i poszanowania praw człowieka zawartych w konstytucjach poszczególnych państw. W traktatach założycielskich Wspólnot Europejskich, a potem Unii Europejskiej podkreślano oparcie integracji na poszanowaniu godności osoby ludzkiej, wolności, demokracji, równości, państwa prawnego oraz poszanowaniu praw człowieka, w tym praw mniejszości. Oczekujemy, że w możliwie najkrótszym czasie rząd polski w pełni przyjmie Kartę praw podstawowych.

    Klub Poselski Ruch Palikota poprze uchwałę zaproponowaną przez Komisję do Spraw Unii Europejskiej. Dziękuję bardzo.