1 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy budżetowej na rok 2012 (druki nr 44 i 134).

Poseł Marcin Święcicki:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! We wcześniejszych przemówieniach było kwestionowane tempo wzrostu gospodarczego 2,5%, jako bardzo niskie tempo. Tymczasem, proszę państwa, jest to tempo jedno z wyższych w Unii Europejskiej w tym roku, a w całej Unii Europejskiej wzrost będzie wynosił około 0,5% za ten rok. Jeśli weźmie się pod uwagę również to, o czym tu już była mowa, że w ciągu ostatnich czterech lat PKB w Polsce wzrosło o około 15%, podczas gdy w Unii Europejskiej spadło o 0,5%, to z tego wynika bardzo duże przyspieszenie, jeśli chodzi o doganianie przez Polskę w dziedzinie poziomu PKB na jednego mieszkańca.

    Przypomnę, że kiedy wchodziliśmy do Unii Europejskiej, nasz poziom wynosił około 40% średniego poziomu PKB. W roku 2010 doszliśmy do poziomu 62% średniego poziomu PKB. Po tym roku będziemy mieli już mniej więcej 2/3 średniego poziomu PKB w Unii Europejskiej. Tak szybkie doganianie średniej europejskiej naszych sąsiadów jest czymś absolutnie bezprecedensowym i jeśli to wyprzedzenie 2-2,5% punktu procentowego we wzroście gospodarczym utrzyma się w czasie następnych lat, to można prognozować, że za 15-20 lat osiągniemy średni poziom w Unii Europejskiej, co będzie rzeczywiście osiągnięciem historycznym, oczywiście osiągnięciem Polaków, osiągnięciem naszej przedsiębiorczości, osiągnięciem, z którego możemy być dumni.

    Poruszana była kwestia szkolnictwa, że są niedostateczne środki na szkolnictwo, że likwidowane są szkoły. Trzeba tutaj przypomnieć, jaki jest trend demograficzny. Między latami 2000 a 2010 liczba naszych dzieci w wieku od 7 do 12 lat spadła o milion: z 3,2 mln do 2,2 mln, prawie o 1/3. Jest więc oczywiste, że w tej sytuacji samorządy muszą jakoś racjonalizować strukturę szkół. To, co tutaj było mówione, że poprawić jakość szkolenia można przez poprawę wskaźnika liczby młodzieży przypadającej na jednego nauczyciela, w istotnej mierze już się dokonało, ponieważ liczba nauczycieli nie spada tak szybko jak liczba uczniów.

    Natomiast samorządy ponoszą tak duże wydatki m.in. z tego powodu, że jest duża sztywność w dziedzinie płac nauczycielskich, którą dyktuje Karta Nauczyciela, gdzie swoboda doboru nauczycieli, dawania im zadań, oceny ich jakości jest bardzo poważnie ograniczona, co odbija się nie tylko na finansach, ale odbija się również na jakości oświaty.

    W związku z tym, jeśli chcemy pomóc samorządom w realizacji ich zadań oświatowych, to chyba nie tylko przez większe środki, ale również przez zastanowienie się, czy Karta Nauczyciela nie jest tutaj zbyt sztywna i nie blokuje samorządom, o czym one zresztą cały czas też mówią, odpowiedniego kształtowania i stymulowania nauczycieli.

    Oczywiście zdaję sobie sprawę, że na szczeblu lokalnym każde zamknięcie szkoły to jest problem, to jest dyskusja, to są kwestie z rodzicami, z dowozem dzieci, jest bardzo wiele spraw, ale nie można uciec od tego ogólnego trendu.

    Kolejna rzecz dotyczy obciążeń podatkowych, czy one zaszkodzą gospodarce i w jakim stopniu. Proszę państwa, jeśli chodzi o dostosowanie fiskalne, które przechodzimy w tym roku, to tylko 1/3 dokonywana jest za pomocą wzrostu podatków i są to wzrosty w zasadzie, powiedziałbym, najmniej szkodliwe czy takie, które są nieuniknione. Nawet kwestionowany wzrost akcyzy i podatku VAT na benzynę, na oleje napędowe, który jest wymuszony naszymi dostosowaniami do poziomów stosowanych w Unii Europejskiej, nie powoduje, że ta benzyna czy oleje napędowe będą u nas droższe niż w większości krajów Unii Europejskiej. Te ceny już w tej chwili wynoszą tam 6,5 zł, 7 zł, a nawet około 8 zł za litr benzyny czy oleju napędowego.

    Podatek od kopalin jest to po prostu próba odzyskania dla państwa pewnej części bardzo wysokich, nadzwyczajnych zysków z jednego zakładu pracy, który korzysta z bardzo wysokich cen światowych, gdzie nastąpiły w ostatnich latach wzrosty cen o 50% czy o więcej procent. Zysk KGHM wzrósł przeszło dwukrotnie, płace w KGHM są bardzo wysokie. Tak więc nikomu tu się krzywda nie dzieje. Natomiast państwo ma tam tylko 32% udziałów i tylko w niewielkim stopniu, w tej 1/3 może odzyskać te nadzwyczajne zyski poprzez pobór dywidendy. W związku z tym sięgnęło do instrumentu stosowanego w wielu innych krajach, zresztą bardzo ostrożnie, kalkulując na jakimś sensownym poziomie.

    Również podwyższenie składki rentowej budziło rozmaite kontrowersje, ale musimy sobie zdawać sprawę z tego, że fundusz rentowy ma olbrzymi deficyt. Mniej niż połowa wydatków tego funduszu była pokrywana ze składki rentowej. W sytuacji takiego deficytu jest rzeczą naturalną, że w pierwszej kolejności podwyższa się tę składkę, bo inaczej trzeba by sięgnąć do innych środków i zabrać komuś innemu, żeby ten fundusz uzupełnić.

    Wreszcie, proszę państwa, była tutaj mowa o zadłużeniu. Otóż chcę powiedzieć, że rok 2012 ma pewną szansę stania się rokiem zwrotnym co do wysokości naszego zadłużenia. Po raz pierwszy od kilku lat poziom tego zadłużenia w stosunku do PKB ulegnie zmniejszeniu. Również uważam, że jest bardzo ważną rzeczą, iż utrzymujemy ten limit konstytucyjny 60%. Trzeba sobie zdawać sprawę, iż ten limit powoduje, że rentowność naszych obligacji, że to, co płacimy za nasz dług, jest mniejsze niż to, co płacilibyśmy, gdyby tego limitu nie było. Rynki, inwestorzy, maklerzy wiedzą o tym limicie i wiedzą, że Polska zastosuje tu te dostosowania, że nie przekroczy naszego ustawowego progu ostrożnościowego wynoszącego 55%, bo to już wiąże się z szeregiem konsekwencji, a tym bardziej 60-procentowego progu konstytucyjnego. I za to już mamy pewną premię.

    Jeśli do 2015 r. zejdziemy z naszym deficytem do poziomu 1% - dług zresztą też ulegnie wtedy obniżeniu - to nasze ratingi mogą się na tyle poprawić, że będziemy znacznie mniej płacili za obsługę naszych potrzeb pożyczkowych. Również znacznie więcej środków będzie dostępnych dla gospodarki, dla rozwoju, a mniej oszczędności będziemy konsumować, zużywać na bieżące cele.

    Wreszcie kwestia inwestycji. Otóż rzeczywiście w tym roku inwestycje publiczne minimalnie spadają, ale w dalszym ciągu utrzymują się na niezwykle wysokim poziomie, rekordowym w Unii poziomie 5,6% PKB. Jest to również rok, w którym - już w zeszłym roku, w 2010 r., zaczęły rosnąć - przewidujemy pewien wzrost inwestycji prywatnych. Sądzę, że może nas tutaj czekać przyjemna niespodzianka, bo z badań, które prowadzone są wśród przedsiębiorców, wynika raczej pewien optymizm co do rozwoju sytuacji gospodarczej. To również jest zwiastunem tego, że to, co przyjęliśmy w proporcjach planu i w założeniach, jest ostrożne, jest realne, jest stabilizujące gospodarkę.

    W sumie chciałbym powiedzieć, że przedstawiany budżet zakłada wielkości realne, zakłada wielkości, które posuwają nas do przodu, które poprawiają naszą sytuację względem innych krajów.

    Również zapowiedź, która dzisiaj tutaj padła, dotycząca możliwości podniesienia płac dla innych służb mundurowych niż tylko Policja, jeśli tak dalej pójdzie, będzie realna.

    Platforma Obywatelska poprze tę poprawkę do budżetu, jak również cały projekt budżetu. Dziękuję bardzo.