2 punkt porządku dziennego:

Poseł Konstanty Oświęcimski:

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec ustawy o administracji podatkowej, druk nr 3320.

    Wysoka Izbo! Od czasu uchwalenia pierwszej ustawy o urzędach i izbach skarbowych upłynęło prawie 20 lat. W tym czasie zachodziły zmiany społeczno-gospodarcze, dokonał się także znaczny postęp technologiczny. Dlatego też dotychczasowy model funkcjonowania administracji podatkowej wymaga zmiany z modelu administracji wspieranej systemem informatycznym opartym na rozproszonych bazach danych na model nowoczesnej, scentralizowanej i zintegrowanej administracji podatkowej wspieranej centralnym systemem informatycznym, świadczącej usługi na najwyższym poziomie, zapewniającej skuteczny i efektywny pobór podatków.

    Projekt nowej ustawy zawiera postanowienia mające na celu stworzenie systemu obsługi i wsparcia, które ułatwią przestrzeganie przepisów prawa podatkowego. Uchwalenie przez Wysoką Izbę tej ustawy ułatwi podatnikowi rzetelne i prawidłowe wypełnianie obowiązków przewidzianych w przepisach prawa podatkowego. Opracowany zostanie nowoczesny system informatyczny, którego celem będzie ułatwienie kontaktu podatników z organami skarbowymi. Nowa ustawa ma stworzyć jak najlepsze warunki dla podatników oraz wprowadzić szereg rozwiązań upraszczających relację podatnik - urząd. Zmiany pojawią się również w zakresie zadań administracji podatkowej oraz regulacji dotyczących pracowników urzędów skarbowych. Zmienią się też zasady naboru na stanowiska urzędnika podatkowego.

    Zasadniczą zmianą w ustawie o urzędach i izbach skarbowych będzie wprowadzenie zasady udzielania wsparcia w prawidłowym wypełnianiu obowiązków podatkowych przez administrację podatkową wszystkim podatnikom, płatnikom i innym podmiotom, które tego wymagają. Rezultatem na pewno będzie redukcja liczby błędów popełnianych przez podatników, płatników oraz budowa poczucia bezpieczeństwa u nich poprzez zwiększenie ich świadomości prawnopodatkowej.

    Kolejnym ważnym aspektem dotyczącym zadań urzędników administracji podatkowej, które dzisiaj nie znajdują odzwierciedlenia w ustawie, są zadania w zakresie zapewnienia jednolitej i powszechnie dostępnej informacji podatkowej i podejmowanie działań o charakterze edukacyjnym, ukierunkowanych na podnoszenie świadomości podatkowej oraz dobrowolne wykonywanie obowiązków podatkowych. Powyższe zadania będą realizowane przez nowy organ, tj. dyrektora Biura Krajowej Informacji Podatkowej. Uzyska on status organu podatkowego w sprawach dotyczących wydawania interpretacji indywidualnych przepisów prawa podatkowego. Podjęte działania w zakresie wsparcia informacyjnego i edukacyjnego przyczynią się do wzrostu świadomości podatkowej obywateli, tym samym zmniejszając koszty funkcjonowania administracji. Będą one też stanowić istotne narzędzie zapewniające wpływy do budżetu państwa.

    Istotną zmianą w stosunku do obowiązującego stanu prawnego jest wprowadzenie regulacji umożliwiającej załatwienie sprawy przez podatnika w centrum obsługi każdego urzędu skarbowego, niezależnie od jego terytorialnego zasięgu działania. W centrach obsługi będzie można również składać podania i deklaracje podatkowe, otrzymywać zaświadczenia oraz wyjaśnienia w zakresie przepisów prawa podatkowego. Zapewnienie obsługi i wsparcia podatnika w prawidłowym wykonywaniu obowiązków podatkowych będzie realizowane na trzech płaszczyznach: pierwszej, w trakcie obsługi bezpośredniej w urzędzie skarbowym poprzez bezpośrednią relację z podatnikami od chwili powstania obowiązku podatkowego aż do momentu wypełnienia skonkretyzowanych zobowiązań podatkowych; drugiej, poprzez utworzone w urzędzie skarbowym stanowisko asystenta podatnika, który będzie służył pomocą w zakresie określonym ustawą mikroprzedsiębiorcom rozpoczynającym prowadzenie działalności gospodarczej; trzeciej, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, które realizowane będzie głównie przez portal podatkowy, który stanie się podstawowym kanałem komunikacji z administracją podatkową.

    Portal podatkowy umożliwi upowszechnianie aktualnych informacji podatkowych, w tym dotyczących zmian w przepisach, obowiązujących interpretacji, kursów, kalkulatorów podatkowych oraz innych informacji o charakterze ogólnym, a także bieżący dostęp do stanu spraw i rozliczeń podatkowych. Wprowadzona zatem zostanie w pełni dwustronna komunikacja na linii urząd - podatnik.

    Minister finansów będzie kierował administracją podatkową przy pomocy szefa administracji podatkowej w randze sekretarza albo podsekretarza stanu, którego funkcja będzie miała charakter wykonawczy. Projekt ustawy nie przewiduje, aby szef administracji podatkowej posiadał status organu administracji podatkowej lub organu podatkowego, dlatego też nie będzie uprawniony do prowadzenia postępowań w sprawach podatkowych czy do wydawania decyzji administracyjnych, będzie natomiast mógł określać i rozpowszechniać standardy dotyczące wykonywania zadań administracji podatkowej, będzie miał też za zadanie wzmacniać tożsamość i wizerunek tej administracji.

    Wysoka Izbo! Aby zapewnić poprawną komunikację elektroniczną administracji podatkowej z podatnikiem, planowane jest utworzenie Centralnego Rejestru Danych Podatkowych. Będzie on służył do gromadzenia i przetwarzania danych wynikających z deklaracji składanych przez podatników, jak również z decyzji, postanowień oraz innych dokumentów związanych z obowiązkami określonymi w przepisach prawa podatkowego.

    Kolejnym nowym systemem będzie Baza Wiedzy Administracji Podatkowej, która ma stanowić podstawowe źródło wiedzy dla pracowników administracji podatkowej oraz dla innych zainteresowanych osób. Baza ta będzie istotnym narzędziem pozwalającym na sprawne wyszukiwanie zagadnień merytorycznych przez podatników i pracowników, a tym samym przyczyni się do większej jednolitości udzielanych informacji. We wszystkich urzędach skarbowych w kraju przewidziano udzielenie upoważnienia szefowi administracji podatkowej do określania i upowszechniania standardów obsługi i wsparcia podatnika, w szczególności jeśli chodzi o obsługę i wsparcie realizowane w centrach obsługi oraz przez asystenta podatnika. Realizacja powyższego upoważnienia pozwoli na wprowadzenie jednolitej obsługi bezpośredniej. Podatnik zostanie obsłużony w ten sam sposób i w zbliżonych warunkach w każdym urzędzie skarbowym w Polsce.

    Planowane jest również utworzenie czterech rachunków centralnych służących do obsługi należności budżetowych. W ramach tych rachunków funkcjonować będą mikrorachunki dla poszczególnych urzędów skarbowych, tak aby podatnicy mieli możliwość wpłacania należnych podatków według dotychczasowych zasad. Do dysponowania środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunku wyznaczony będzie minister finansów.

    Ustawa precyzuje kompetencje i wyznacza nowe zadania dyrektorom izb skarbowych i naczelnikom urzędów skarbowych. Na przykład dyrektorzy izb skarbowych mają podejmować działania motywujące podatników do postępowania zgodnego z prawem oraz zapobiegające nieprawidłowemu wypełnianiu obowiązków podatkowych, natomiast nowym zadaniem naczelników urzędów skarbowych ma być pobór należności stanowiących dochód budżetu państwa, ustalanych lub określanych przez inne organy w przypadkach wskazanych w innych przepisach.

    W projekcie ustawy wprowadza się precyzyjne przepisy regulujące zasady naboru na stanowiska urzędnicze w administracji podatkowej. Określa się również wymagania i kryteria, jakie musi spełniać kandydat. Nabór będzie się składał z testu wiedzy, oceny kompetencji, a także rozmowy kwalifikacyjnej. Wprowadzone zostały również rozwiązania, które mają przyczynić się do zwiększenia przejrzystości kadrowej oraz przeciwdziałać zjawisku nepotyzmu - chodzi o modyfikację zasad postępowania konkursowego na stanowiska dyrektorów izb skarbowych, dyrektora Biura Krajowej Informacji Podatkowej oraz ich zastępców, a także naczelników urzędów skarbowych. Przewiduje się także, że wymienione stanowiska będą wyższymi stanowiskami w służbie cywilnej.

    Wprowadzenie powyższych rozwiązań pozwoli na osiągnięcie zasadniczych celów projektowanej ustawy o administracji podatkowej. Te cele to: zapewnienie poprawy jakości wydawanych indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego, wprowadzenie zakrojonej na szeroką skalę działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie prawa podatkowego, poszerzenie katalogu usług realizowanych przez administrację podatkową na rzecz podatników, służących ułatwieniu realizacji ich obowiązków podatkowych oraz zapewnienie wysokich kompetencji zarządczych kadry kierowniczej. Projektowana ustawa nie zmniejszy dochodów podmiotów sektora finansów publicznych, budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego, nie zwiększy również wydatków jednostek sektora finansów publicznych w stosunku do wynikających z obowiązujących przepisów. Podkreślenia wymaga, że utworzenie w urzędach skarbowych centrów obsługi, jak również wyznaczenie asystenta podatnika odbędzie się w ramach limitu dysponenta, poprzez zmianę zadań poszczególnych pracowników oraz zmodyfikowanie organizacji czasu pracy.

    Reasumując, chcę powiedzieć, że wejście w życie nowej ustawy na pewno przyczyni się do informatyzacji administracji oraz wesprze podatników w prawidłowej realizacji ich obowiązków podatkowych, a także poprawi jakość usług świadczonych przez administrację podatkową względem jej klientów. Poprawi również sytuację, jeśli chodzi o przestrzeganie przepisów prawa podatkowego, i usprawni działanie samej administracji podatkowej, której głównym zadaniem, jak wiemy, jest dbanie o to, aby wpływy do budżetu państwa był jak największe i aby dochody budżetu państwa zostały zrealizowane zgodnie z ustawą budżetową.

    Jeszcze raz podsumowując, panie marszałku, panie ministrze, Wysoka Izbo, w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej wnoszę, aby projekt ustawy o administracji podatkowej z druku nr 3320 skierować do dalszych prac w Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję. (Oklaski)