3 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Administracji i Cyfryzacji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o statystyce publicznej oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2963 i 3239).

Poseł Józefa Hrynkiewicz:

    Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Prezesie! W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu w sprawie projektu ustawy o statystyce publicznej oraz niektórych innych ustaw.

    Projekt ustawy zmierza do pogodzenia zasady ochrony praw i wolności człowieka i obywatela z wymaganiami współczesnych badań statystycznych i naukowych. Projekt ma precyzyjnie określić, jakie dane dotyczące obywateli oraz ich interesów oraz w jaki sposób mogą być użytkowane przez badaczy statystyków, aby nie były naruszane prawa człowieka i obywatela. Projekt tej ustawy stara się te zasady zachować i respektować w takim zakresie, jakiego wymagają badania statystyczne będące ze swej natury głównie badaniami ilościowymi.

    W przepisach procedowanego projektu ustawy podkreśla się zasadę anonimizacji danych dotyczących osób i podmiotów, które stanowią przedmiot badań statystycznych. Projekt ustawy zawiera przepisy stanowiące o bezwzględnym przestrzeganiu zasady nieidentyfikowania badanych osób i podmiotów.

    Kolejna istotna sprawa, której dotyczy projekt ustawy, to gwarancje ustawowe do nieodpłatnego wykorzystania dla celów badań statystycznych zbiorów danych gromadzonych przez instytucje administracji publicznej. Współczesne systemy informacji administracji publicznej w coraz większym stopniu posługują się nowoczesnymi technikami informacyjnymi do gromadzenia i przetwarzania danych dotyczących przedmiotowego zakresu ich działania. Tym bardziej zatem należy w badaniach i analizach szeroko wykorzystywać rejestry i dane urzędowe.

    Procedowany projekt ustawy zmusza jednak do zadania kilku pytań. Po pierwsze, czy w związku z obecnie tworzonymi i wdrażanymi systemami informacyjnymi w urzędach i instytucjach administracji publicznej były prowadzone konsultacje z Głównym Urzędem Statystycznym lub Radą Statystyki, tak aby te gromadzone informacje mogły być wykorzystywane do badań i analiz statystycznych?

    Drugie pytanie. Czy zawarte w systemie informacji oświatowej dane będą odpowiednio anonimizowane, tak aby nie było możliwości identyfikowania danych dotyczących poszczególnych osób? W tej sprawie podczas prac podkomisji posłowie kierowali zapytania do GIODO, ale udzielona odpowiedź nie była moim zdaniem satysfakcjonująca. Wątpliwości pojawiały się zwłaszcza w związku z tym, że MEN zbiera surowe dane dotyczące odraczania obowiązku szkolnego sześciolatków, o czym informują posłów wyborcy. Na problemy dotyczące korzystania z danych gromadzonych przez system informacji oświatowej zwracało też uwagę Biuro Analiz Sejmowych.

    Trzecie pytanie. Czy przyjęta w projekcie ustawy zasada wzajemności między NBP i GUS w dostatecznym stopniu chroni nasze państwowe interesy finansowe? GUS ma zobowiązania wynikające z zasady zachowania tajemnicy statystycznej. Takich obowiązków nie ma Narodowy Bank Polski. Dlatego co do rozwiązania dotyczącego wzajemnej wymiany informacji muszą pojawić się istotne wątpliwości, o których wyjaśnienie proszę. Powtarzam: Czy NBP jest także zobligowany do zachowania tajemnicy statystycznej bez zobowiązującego w tym zakresie prawa, które wynikałoby wprost z ustawy?

    Mimo przedstawionych wątpliwości, o wyjaśnienie których proszę rząd, klub Prawa i Sprawiedliwości będzie głosował za przyjęciem przedłożonej w projekcie ustawy, gdyż może ona istotnie zwiększyć zakres i możliwości badań i analiz statystycznych, a więc i dostarczania zweryfikowanej informacji, która, jak wiadomo, jest podstawą dobrego rządzenia. Trzeba też podkreślić, że projekt ustawy pojawia się z istotnym, powiedziałabym, co najmniej kilkuletnim, opóźnieniem w stosunku do tworzonych i eksploatowanych już obecnie w instytucjach i urzędach systemów informacyjnych. Mimo to ważne jest, że ten projekt wreszcie się pojawił i że można będzie w szerokim zakresie wykorzystywać tak ważne rejestry urzędowe i informacje gromadzone w bardzo wielu instytucjach rządowych i samorządowych. Dziękuję bardzo. (Oklaski)