35 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008-2015 oraz niektórych innych ustaw (druki nr 3034 i 3055).

Poseł Marcin Święcicki:

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Platforma Obywatelska w sprawie ustawy o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego.

    Proszę państwa, ustawa, którą dzisiaj procedujemy, ma na celu uratowanie blisko 50 tys. miejsc pracy, w jak największym zakresie. Rozszerza ona możliwości działania rządu i uruchomienia programów naprawczych. Warto się zastanowić nad tym, co byłoby bez tej ustawy. Otóż bez tej ustawy największej firmie górniczej w Polsce zatrudniającej blisko 50 tys. osób grozi upadłość. Co to oznacza? Że nie ma pieniędzy na wypłaty dla ludzi, wszystko przechodzi w ręce syndyka...

    (Poseł Józefa Hrynkiewicz: A skąd to się wzięło?)

    (Głos z sali: Ktoś do tego doprowadził.)

    ...nie ma również możliwości realizacji ok. 4 mld zł zobowiązań wobec dostawców i banków, a bardzo wielu tych dostawców i wiele banków pracuje i działa właśnie na Śląsku. Czyli oni zostają bez pieniędzy i jest to olbrzymi szok dla całego regionu. To, co proponuje się w tej ustawie, otwiera drogę do ratowania tej kompanii przed upadłością. Można zastanawiać się, dlaczego ta upadłość, dlaczego do tej pory tego nie zrobiono?

    (Poseł Maria Nowak: Kto tak zrobił?)

    Proszę państwa, do roku 2011 kompania przynosiła zyski.

    (Poseł Anna Paluch: Kto nie kiwnął palcem?)

    Spadek cen węgla z jednej strony, z drugiej strony wzrost kosztów wydobycia...

    (Głos z sali: Wasz rząd.)

    ...utrudniał coraz bardziej tę sytuację. Były rozmaite podejścia stosowane: mieszanie zakładów deficytowych z tymi bardziej rentownymi, jeszcze w zeszłym roku podjęto próbę wypuszczenia obligacji. Otóż wszystkie te działania wyczerpały właściwie te możliwości, jakie istniały do tej pory, ratowania tej kompanii, dlatego trzeba podjąć inne kroki, które proponuje się w tej ustawie, ta ustawa otwiera do tego drogę.

    (Głos z sali: To są kompetencje waszych nominantów z PO.)

    Trzeba też pamiętać, że spadł popyt na węgiel. Mamy 15 mln t węgla na hałdach w kopalniach i w zakładach energetycznych.

    (Poseł Anna Paluch: A rosyjski dobrze się sprzedaje.)

    Jeszcze raz podkreślam - bez tej ustawy olbrzymie przedsiębiorstwo z 50 tys. zatrudnionych znajdzie się kompletnie na lodzie, bez możliwości wypłat, bez czternastek, bez możliwości zaspokojenia wszystkich wierzycieli i dostawców, którym ta kompania jest coś winna. (Poruszenie na sali)

    Co daje ta ustawa?...

    (Poseł Renata Zaremba: Pani marszałek, proszę zwrócić uwagę posłom.)

    Wicemarszałek Elżbieta Radziszewska:

    Chwileczkę, panie pośle.

    Panie posłanki i panowie posłowie z PiS-u, jeśli macie uwagi do wystąpienia, proszę je zgłosić do posła Naimskiego, który będzie występował w państwa imieniu, on przedstawi te wszystkie uwagi. (Oklaski) Proszę nie pokrzykiwać i nie przeszkadzać panu posłowi Święcickiemu.

    Ma pan te kilkadziesiąt sekund doliczone, panie pośle. (Poruszenie na sali) Proszę kontynuować. (Gwar na sali)

    (Poseł Antoni Macierewicz: A my prosimy o sprawiedliwe sprawowanie urzędu.)

    (Głos z sali: To wy przeszkadzacie.)

    Pani poseł, przywołuję panią do porządku.

    Bardzo proszę, panie pośle, może pan zabrać głos. (Gwar na sali)

    Poseł Marcin Święcicki:

    Po pierwsze, proszę państwa, ta ustawa, którą rozpatrujemy...

    (Głos z sali: To jest skandal.)

    ...przedłuża istnienie możliwości przekazywania do Spółki Restrukturyzacji Kopalń tych kopalń, które tworzą obecnie deficyt, i umożliwia uruchomienie pomocy publicznej, którą rząd już przygotował - 2,3 mld zł pomocy publicznej, która inaczej nie będzie mogła być dostarczona kopalniom. Po drugie, oddzielenie tych kopalń, które przynoszą deficyt, od kopalń, które są na plusie, ułatwi również tym kopalniom, które zostają w dotychczasowej Kompanii Węglowej, znalezienie nowego inwestora, umówienie się z wierzycielami, rozłożenie ewentualnie zadłużenia, czyli ułatwi im możliwość funkcjonowania i rozwiązywania rozmaitych problemów, które mają. Po trzecie, Spółka Restrukturyzacji Kopalń, która może uruchomić pomoc publiczną, o której tu już była mowa, również może znaleźć inwestorów dla tych kopalń i zakładów czy części przedsiębiorstwa, które zostaną jej przekazane. Jak informuje nas zarząd spółki, jest możliwość znalezienia chętnych na przejęcie części lub całości tych zakładów i kopalń, które będą przekazane do Spółki Restrukturyzacji Kopalń. Jeśli nie dla wszystkich znajdzie się tam zatrudnienie, nie dla wszystkich znajdzie się praca, jest potężny pakiet osłonowy wzorowany na tym pakiecie, który był zastosowany kilkanaście lat temu i który wtedy zadziałał, o którym tu już była mowa, czyli urlopy górnicze z 75% pensji dla tych, którzy są cztery lata przed emeryturą, 24-miesięczna odprawa dla tych, którzy nie są jeszcze przed emeryturą, a pracują pod ziemią, i odprawy również dla innych pracowników kopalń. Co więcej, wszyscy ci pracownicy - i ci, co przejdą na urlopy górnicze, i ci, co dostaną odprawy - mogą podjąć inną pracę...

    (Poseł Jolanta Szczypińska: Będzie tak jak z rybakami.)

    (Głos z sali: Gdzie?)

    (Głos z sali: W Warszawie?)

    ...mają takie prawo.

    Proszę państwa, co następnie przewiduje ta ustawa? Przewiduje mianowicie rozszerzenie specjalnej strefy ekonomicznej również na te zakłady, które będą poszukiwały nowych miejsc pracy, czyli ułatwienie znalezienia tam inwestorów, którzy stworzą nowe miejsca pracy. Czy to jest realne, czy to jest nierealne? Chciałbym przypomnieć, że 15 lat temu przeprowadzono daleko głębszą restrukturyzację całego sektora górniczego. Skasowano 23 kopalnie, z pracy odeszło ponad 100 tys. górników i mimo tego olbrzymiego procesu, który wtedy przeprowadzono pokojowo, na Śląsku mamy mniejsze bezrobocie niż w całej reszcie kraju, z wyjątkiem jednego województwa małopolskiego.

    (Poseł Beata Szydło: Większość wyjechała.)

    Śląsk jest regionem dobrze wyposażonym w infrastrukturę, dobrze wyposażonym w zaopatrzeniowców, z dobrze wykształconą kadrą. To nie są jakieś odległe peryferie, którymi żaden inwestor się nie zainteresuje.

    (Głos z sali: Liczycie na inwestorów.)

    Restrukturyzacja sprzed 15 lat jednoznacznie nam udowadnia, że jest na Śląsku możliwość tworzenia nowych miejsc pracy, jest możliwość przyciągania tam inwestorów, bo o tym świadczą te liczby, to niskie bezrobocie, które jest na Śląsku, tym bardziej że rząd zapowiada i rozszerzenie specjalnych stref ekonomicznych, i uruchomienie wielu rozmaitych innych programów, które rząd ma w swoim arsenale środków działania. Jeśli one będą skoncentrowane na tych kopalniach, na tych zakładach, dla których nie znajdzie się inwestor, dla których nie będzie kontynuacji, to jest chyba duża doza prawdopodobieństwa, że znajdzie się tam jakaś praca dla tych ludzi czy że jest możliwa szansa na znalezienie dla nich pracy.

    Proszę państwa, chciałbym zgłosić 16 poprawek do projektu ustawy, który był procedowany. Po pierwsze, zmiana tytułu, który bardziej odpowiada zawartości ustawy po pierwszym czytaniu. Po drugie, rozszerzenie możliwości przekazywania do Spółki Restrukturyzacji Kopalń nie tylko całych kopalń, lecz również zakładów czy oddziałów, czy części zakładów górniczych. Po trzecie, proponujemy zrezygnować ze skrócenia trybu negocjacji z pracownikami w tym przypadku, kiedy zakład jest przekazany innemu właścicielowi, czyli proponujemy, żeby zastosować tam ogólne zasady. Po czwarte, są poprawki dotyczące działania UOKiK i mają one charakter bardziej techniczny. Po piąte, poprawiamy projekt pierwotny, mianowicie nie będzie żadnej dyskryminacji wobec pracowników, którzy nie mają normalnej, bezterminowej umowy o pracę, tylko mają innego rodzaju umowy o pracę, czyli wszyscy pracownicy będą jednakowo potraktowani. Wreszcie, o czym już mówiłem, będzie również możliwość rozszerzania specjalnej strefy ekonomicznej na obszary czy tereny zajmowane przez kopalnie, które to tereny mają rozmaity status własnościowy, ale tak, żeby można było tam łatwiej przyciągnąć inwestorów.

    (Poseł Anna Zalewska: Zamiast kopalni będą specjalne strefy ekonomiczne.)

    Otóż, proszę państwa, ta ustawa i program naprawczy rządu to program ratowania jak największej liczby miejsc pracy w największej firmie górniczej, jaką mamy w Polsce, a nie skazywanie tej firmy na upadłość, co jest wynikiem sytuacji ekonomicznej, trendów na świecie, spadku cen węgla, wzrostu kosztów, spadku zapotrzebowania na węgiel.

    Platforma Obywatelska będzie popierać tę ustawę i wszystkie poprawki z nią związane, natomiast absolutnie trzeba zająć stanowisko, powiedziałbym, krytyczne i potępiające tych wszystkich, którzy występują w tej sprawie z pogróżkami wobec posłów, którzy sieją jakieś iluzje wobec górników, którzy po prostu chcą doprowadzić do konfrontacji, do konfliktu, a nie do rozwiązania tego problemu. Platforma i rząd przedstawiają projekt rozwiązania tego trudnego problemu...

    (Poseł Anna Paluch: Raz na zawsze.)

    ...w którym ta kompania się znalazła. Natomiast są niestety osoby, które chcą zrobić na tym interes polityczny i chcą powiększenia konfliktu i doprowadzenia do tego (Oklaski), żeby górnicy przegrali tę sytuację. Nie dopuścimy do tego i mam nadzieję, że z pomocą tej ustawy i programu naprawczego rządu dogadamy się z górnikami w celu znalezienia najlepszego rozwiązania w tej trudnej sytuacji, bo historia nam dowodzi, że taka restrukturyzacja jest możliwa (Dzwonek) i ona ratuje ten sektor, a nie pogłębia jego problemy.

    Powiem jeszcze ostatnie zdanie, bo takie zdania też się pojawiają. Mianowicie nie ma upadku polskiego górnictwa. W dalszym ciągu polska energetyka będzie oparta na polskim węglu. Trwa budowa wielu nowych bloków energetycznych: Jaworzno, Opole, Kozienice, które będą pracowały na polskim węglu.

    (Poseł Andrzej Adamczyk: Mówiąc: partia, myślą: Lenin. Mówiąc: Lenin, myślą: partia.)

    Nie jest prawdą...

    (Poseł Antoni Macierewicz: Pan był sekretarzem KC?)

    ...że bezpieczeństwo energetyczne Polski będzie zagrożone. Odwrotnie, bezpieczeństwo energetyczne Polski w dalszym ciągu będzie w głównej mierze bazowało na węglu i ten rząd, prowadząc politykę rozbudowy nowych mocy energetycznych i ratując miejsca pracy w kopalniach, tego właśnie dowodzi. Dziękuję bardzo. (Oklaski)