5 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o specjalnym podatku węglowodorowym, o zmianie ustawy o podatku od wydobycia niektórych kopalin oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 2351 i 2590).

Poseł Marcin Święcicki:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Platformy Obywatelskiej w sprawie rządowego projektu ustawy o specjalnym podatku węglowodorowym, o zmianie ustawy o podatku od wydobycia niektórych kopalin oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

    Ten podatek i ta ustawa są, proszę państwa, potrzebne ze względu na to, że wydobycie kopalin jest słabo obciążone rentą surowcową mimo istnienia kilku innych podatków, które mają charakter pewnych opłat eksploatacyjnych czy normalnego podatku dochodowego, natomiast udział państwa w korzystaniu z eksploatacji zasobów surowcowych jest dosyć niski. Również niepewność w sprawie tego, jakie będą obciążenia, jaki będzie podatek od wydobycia węglowodorów, powodowała, że środowisko regulacyjne dla podmiotów inwestujących w tej dziedzinie było dosyć niejasne i niepewne, dlatego istniała konieczność uregulowania tego, żeby z jednej strony zapewnić stały, pewny grunt dla inwestorów, a z drugiej strony żeby również państwo miało w przyszłości, jeśli potwierdzą się prognozy dotyczące wydobywanego gazu łupkowego czy wzrostu wydobycia innych węglowodorów w Polsce, zapewnioną z góry odpowiednią korzyść z tego. Taka ustawa musi być przygotowywana z bardzo dużym wyprzedzeniem, ponieważ od momentu udzielenia koncesji poszukiwawczej, koncesji wydobywczej do pojawienia się zysków i dochodów mija bardzo wiele lat. Dlatego trzeba z dużym wyprzedzeniem przygotować warunki, żeby inwestorzy, którzy mieliby prowadzić eksploatację tych złóż, wiedzieli z góry, na czym stoją.

    Projekt ustawy jest dosyć złożony, ale wychodzi naprzeciw oczekiwaniom inwestorów i mimo rozmaitych kontrowersji, jakie się tam pojawiły, mimo wielu dyskusji, które się odbywały w podkomisji i w komisji, reguluje podstawowe zasady w tym zakresie w sposób, wydaje się, w miarę racjonalny. Przede wszystkim najważniejsze w tym projekcie ustawy jest to, że dodatkowe dochody państwa, ekstradochody państwa z tytułu renty surowcowej będą się pojawiać dopiero wtedy, kiedy skumulowany strumień przychodów przedsiębiorstw przekroczy skumulowany strumień ich wydatków co najmniej o 50%. Obciążenia podatkiem węglowodorowym od wydobycia surowców rosną stopniowo, ale dopiero kiedy strumień przychodów przekroczy dwukrotnie strumień wydatków, osiągną poziom 25%, co nie jest takim wysokim poziomem. Robiono pewne porównania obciążeń rentą surowcową w innych krajach, z których wynika, że polskie obciążenia sięgają około 40% dochodów czy zysków z wydobycia bez uwzględnienia dyskonta. Z dyskontem sięgałoby to może 50%, ale w wielu krajach jest to 50, 60, a nawet 70% tych dochodów, więc to tworzy stabilne warunki.

    W przypadku tej ustawy lobbowano również w odniesieniu do szeregu innych rzeczy, które dotyczą tego, co uznawać za koszty kwalifikowane, jak stosować ceny referencyjne, jakie zapewnić specyficzne rozwiązania dotyczące amortyzacji, żeby inwestorzy chętniej ponosili dość wysokie koszty, szczególnie na początku.

    Jeżeli chodzi o terminy, ustawa wchodzi w życie 1 stycznia 2016 r., jak tu było powiedziane, ale ten podatek zacznie obowiązywać dopiero od 2020 r. Przy wprowadzeniu wielu z tych rozwiązań uwzględnia się sytuację całego sektora, podchodząc do tego bardzo realistycznie, niemniej pojawiły się rozmaite wątpliwości. Jedna z nich dotyczyła wielu rozmaitych obciążeń. Otóż jeszcze raz podkreślam, że te inne obciążenia mają inny charakter. To jest zwykły podatek dochodowy, są to zwykłe opłaty eksploatacyjne mające charakter opłat środowiskowych, które są przeznaczone na rzecz lokalnych władz. Ten podatek ma za zadanie obciążyć wydobycie surowca, który jest własnością narodową, nie może być wydobywany bezpłatnie.

    W szczególności ze strony spółki PGNiG była wysuwana wątpliwość dotycząca tego, że jest ona obciążona wieloletnim kontraktem na dostawy z Rosji, w którym jest określona cena. W związku z tym musi finansować deficyt, jeżeli chodzi o ten kontrakt, dochodami z wydobycia krajowego. (Dzwonek) To jest specyficzna sprawa, która nie była tutaj poruszana. Nie zastosowano specyficznego rozwiązania, niemniej sprawa zostaje otwarta. Nie wiadomo, czy nie trzeba będzie wrócić do tej specyficznej i jednostkowej sprawy, jeżeli chodzi o obciążenie jednego z przedsiębiorstw krajowych takim wieloletnim kontraktem. Uważam, że te rozwiązania są rozwiązaniami w miarę racjonalnymi, tworzącymi stabilne warunki, które będą korzystne dla inwestorów przez wiele lat. Te warunki dadzą możliwość zwiększenia przychodów państwa, jeśli dodatkowe wysokie dochody w tym sektorze się pojawią, czego wszystkim życzę. Platforma będzie głosowała za przyjęciem tego projektu ustawy. Dziękuję bardzo.