28 punkt porządku dziennego:

Poseł Józefa Hrynkiewicz:

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wskutek zmian wprowadzonych do ustawy o emeryturach i rentach z FUS w 2008 r. od 1 stycznia 2009 r. wysokość emerytury uzyskiwanej po tej dacie zmniejsza się o około 50% w stosunku do emerytury uzyskanej do końca 2008 r.

    Jeśli w 2008 r. przeciętna stopa zastąpienia wynagrodzenia emeryturą wynosiła około 60%, to po wprowadzeniu zmiany systemowej stopa zastąpienia ukształtuje się na poziomie około 30%. Jest to skutek zastosowania od 2009 r. zasady kapitałowej w wymiarze emerytur w miejsce zasady solidarnościowej. Emerytura, która w 2008 r. wynosiła np. 2500 zł brutto, w roku 2015 wyniesie około 1200-1300 zł, czyli o ok. 50% mniej przy tym samym stażu i wysokości zgromadzonego kapitału, który odnosi się do 300 tys. zł.

    Drastyczne obniżenie emerytur to skutek wprowadzenia do systemu w latach 2009-2014 zasady kapitałowej. System mieszany łagodził nieco szok obniżania emerytur. Dla większości nowych emerytów nowa emerytura będzie głodowa i dochód z emerytury 680 zł nie przekroczy granicy. Za pomocą drastycznych zmian rząd zwolnił się z odpowiedzialności za zabezpieczenie społeczne obywateli. Zdystansował się od osób, które otrzymują z ZUS świadczenie wyłącznie w systemie tzw. zdefiniowanej składki, czyli systemie kapitałowym, co oznacza podzielenie zgromadzonej kwoty składek na dalsze przeciętne trwanie życia.

    Jeśli ktoś przez 35 lat wnosi składkę emerytalną do ZUS płaconą od przeciętnego wynagrodzenia w obecnej wysokości ok. 3700 zł, to jego dochód z emerytury wyniesie około 1100-1200 zł, czyli będzie na poziomie minimum socjalnego. Wszystkie wynagrodzenia za pracę niższe niż średnie wynagrodzenie po 35 latach pracy według dzisiejszych standardów dochodowych gwarantują emeryturę poniżej 1 tys. zł. Wynagrodzenie poniżej 2200 zł nie pozwoli przez 35 lat na zgromadzenie środków nawet na najniższą emeryturę, z której dochód wyniesienie 680 zł. Ta drastyczna reforma bardzo poważnie obciążała i obciąży finanse publiczne.

    Chciałabym zadać rządowi pytanie: Jakie działania podejmuje rząd, aby przywrócić emeryturom przypisane im funkcje gwarantowania bezpieczeństwa socjalnego? Jakie działania zamierza podjąć rząd, aby najniższa emerytura czy renta wystarczały jako samodzielne dochody gospodarstwa domowego emeryta i rencisty, a więc na pokrycie niezbędnych wydatków, takich jak wyżywienie, mieszkanie, leki i ubranie? Z jakich źródeł zostaną uzupełnione te dochody? Jakie działania zamierza podjąć rząd w stosunku do tych ubezpieczonych, którym w końcu lat ich pracy bez uprzedzenia zmieniono zasady wyliczania wymiaru świadczeń? Dotyczy to osób urodzonych po 1 stycznia 1949 r.

    I tu muszę zadać rządowi pytanie: Jak żyć za 600 zł czy 680 zł, gdy z powodu wieku nie można pracować? Trzeba przypomnieć, że nikt nie zwolnił rządu z odpowiedzialności za prawidłowo funkcjonujący system zabezpieczenia społecznego. To rząd ma odpowiadać emerytom na pytanie, jak żyć wtedy, kiedy nie można już pracować, a świadczenie nie wystarcza. Rząd wprowadził rozwiązania szkodliwe dla społeczeństwa, skazujące zdecydowaną większość jego najstarszych obywateli na skrajne ubóstwo.

    Istoty, sensu i skutku wprowadzanych zmian obywatele nie rozumieją. Trzeba tu przypomnieć orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, stare już, bo z 1987 r., stanowiące, że drastycznym naruszeniem konstytucji jest określenie uprawnień emerytów w sposób uniemożliwiający im samodzielną orientację w treści obowiązujących przepisów. A taka jest obecna ustawa. Zastosowane rozwiązania naruszają wiele zasad konstytucyjnych, zasadę solidarności, praw słusznie nabytych, prawo obywatela do emerytury, obowiązek państwa do wprowadzenia systemu zabezpieczenia społecznego i inne. Dziękuję. (Oklaski)