18 punkt porządku dziennego:

Poseł Tadeusz Arkit:

    Dziękuję bardzo.

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Od dłuższego czasu rośnie import węgla kamiennego, szczególnie z państw niepodejmujących wysiłków w zakresie ochrony klimatu. Taki surowiec jest konkurencyjny cenowo, ponieważ koszt jego wydobycia nie uwzględnia wysokich standardów środowiskowych, jakich muszą dotrzymywać nasze kopalnie. Import węgla spoza Unii Europejskiej oznacza ucieczkę emisji, bo niższa efektywność kopalń, z których sprowadzany jest często węgiel do Polski, a także transport tego surowca na duże odległości są dodatkowym, ale bardzo istotnym źródłem emisji. Zjawisko ucieczki emisji udaremnia europejskie starania w zakresie walki z globalnym ociepleniem oraz zmniejsza konkurencyjność naszych gospodarek w skali globalnej. Zatem wydaje się, że konieczne jest podjęcie działań zmierzających do wyrównania warunków konkurencyjności polskich producentów węgla kamiennego w stosunku do państw, które nie prowadzą polityki klimatycznej poprawiającej standardy emisyjne. Niezbędne jest w tym aspekcie poważne postawienie kwestii ucieczki emisji w debacie politycznej na forum Unii Europejskiej.

    Górnictwo i wzbogacanie węgla kamiennego to sektory, które znajdują się na czele listy branż narażonych na niekorzystne skutki ucieczki emisji. Dotychczas brak jest jednak narzędzi, które chroniłyby konkurencyjną pozycję górniczej branży. Jedną z inicjatyw, którą warto rozważyć, jak się wydaje, jest powiązanie możliwości uzyskiwania darmowych uprawnień do emisji z miejscem pochodzenia danej partii węgla. Propozycja ta zakłada, że prawo do darmowych uprawnień, jeżeli chodzi o emisję, w pełnym zakresie otrzymywałyby tylko te zakłady korzystające z węgla, które funkcjonują w państwach objętych polityką klimatyczną. Takie rozwiązanie wyrównywałoby nasze szanse i zakończyłoby niezrozumiały fenomen faworyzowania węgla importowanego z krajów, które nie uczestniczą w wysiłku na rzecz poprawy klimatu w takiej skali jak państwa Unii Europejskiej, w tym bardzo wyraźnie Polska. Dotychczasowa sytuacja powoduje, że podmioty wydobywcze, takie jak w Polsce, są dyskryminowane. Na początek można rozważyć zasadność wprowadzenia takich rozwiązań jedynie w odniesieniu do węgla, który jest zarówno produktem górnictwa, czyli sektora narażonego na ucieczkę emisji, jak i surowcem zasilającym emisyjne sektory. (Dzwonek) Takie działania są niezbędne, jeżeli chodzi o wachlarz innych działań pozwalających na ochronę producentów węgla kamiennego poprzez poprawianie konkurencyjności branży, szczególnie w Polsce, która jest bardzo istotna z punktu widzenia naszej gospodarki. Dziękuję bardzo.