Poseł Marian Cycoń:

    Panie Marszałku! Panowie Posłowie! Pragnę wygłosić oświadczenie w sprawie modernizacji galerii i ekspozycji nieprezentowanych prac Władysława Hasiora.

    Koniec roku 2013 zbiegł się z zakończeniem modernizacji przez Muzeum Tatrzańskie budynku Galerii Władysława Hasiora, co pozwoli udostępnić zwiedzającym nieprezentowane do tej pory prace tego wybitnego artysty. Galeria Władysława Hasiora, filia Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem, działa od 1985 r.

    Dzięki dotacjom ministra kultury i dziedzictwa narodowego oraz województwa małopolskiego możliwa była modernizacja ekspozycji stałej i zagospodarowanie pozostałej części budynku w Galerii Władysława Hasiora w celu stworzenia tam centrum edukacji i badań nad sztuką, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów, które leżały w kręgu zainteresowań zmarłego w 1999 r. twórcy.

    Warto przy tym wspomnieć o sądeckim rodowodzie Władysława Hasiora, jednego z najwybitniejszych polskich artystów XX w., a według wielu - prekursora światowego popartu, i powiedzieć kilka słów o jego dokonaniach.

    Hasior przez swoją sztukę był obywatelem świata, ale w Nowym Sączu się urodził, spędził dzieciństwo i młodość przypadającą na lata wojny. Miał tu wielu przyjaciół i wielbicieli jego talentu. Do Nowego Sącza często przyjeżdżał. Od 1947 r. uczęszczał do Państwowego Liceum Technik Plastycznych w Zakopanem, gdzie kształcił się pod kierunkiem Antoniego Kenara. 5 lat później rozpoczął studia w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie u profesora Mariana Wnuka, które zakończył uzyskaniem dyplomu w 1958 r., by rok po studiach odbyć artystyczne tournée po Europie, które miało finał w Paryżu.

    Jeszcze podczas studiów angażował się w pracę z młodzieżą w zakopiańskim Państwowym Liceum Technik Plastycznych i od tej pory uczył aż do 1968 r. Od 1959 r. uczestniczył we wszystkich wystawach okręgowych plastyków zakopiańskich oraz akcjach zespołu plastyków zgrupowanych przy Państwowym Liceum Technik Plastycznych. Był założycielem Galerii Pegaz. Uczestniczył w życiu artystycznym miasta. Zainicjował wiele imprez kulturalnych o charakterze ogólnopolskim, m.in. lutowe salony grafiki, marcowe salony malarstwa, przeglądy filmów o sztuce. Był prezesem Związku Polskich Artystów Plastyków w Zakopanem, a także wykładał w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu.

    Cały czas twórczo pracował, wystawiał swe dzieła w całej Polsce i poza jej granicami. Jego prace prezentowane były na ponad 80 wystawach indywidualnych w Polsce. Zdobył również wielkie uznanie krytyków na całym świecie, a wystawy jego prac organizowały najważniejsze instytucje kulturalne w Europie i na świecie.

    Hasior był jednym z najwybitniejszych i najoryginalniejszych polskich artystów współczesnych. W jego pracach, których tworzywem były różnorakie materiały, zwyczajne przedmioty nabierały nowych znaczeń. Tworzył z nich sztandary, portrety, imaginacyjne, oryginalne obrazy zawierające cały szereg odniesień do rzeczywistości czy tradycji artystycznych. Wszystkie dzieła opatrzone zostały przez autora interesującymi tytułami, które często dopełniają wymowy samych prac. Tworzą aluzje i dają pole do szerokiej interpretacji.

    Był on pomysłodawcą i autorem wielu niecodziennych akcji artystycznych, takich jak plenerowy pokaz sztandarów w Łącku czy widowiska ˝Płonące sztandary˝ w Nowym Sączu w 1988 r. i 1992 r. Był twórcą wielu prowokujących i niekonwencjonalnych pomników i rzeźb plenerowych w wielu miejscach na świecie. Należą do nich m.in. ˝Ratownikom górskim˝ i ˝Prometeusz rozstrzelany˝ w Zakopanem, słynny, niezrealizowany projekt pomnika ˝Rozstrzelanym zakładnikom˝ w Nowym Sączu czy wreszcie ˝Golgota˝ w Montevideo.

    W swoich realizacjach przełamywał obiegowe konwencje rzeźbiarskie, stosował zaskakujące rozwiązania formalne. Przykładem tego jest wymyślona przez niego technika odlewów w ziemi (Dzwonek), wykorzystywanie w pracach żywiołów ognia i wody, a nawet dźwięku. Jego twórczość budziła duże zainteresowanie. Poświęcono jej wiele artykułów i recenzji, powstawały o niej książki i prace magisterskie. Nakręcono sporo filmów dokumentalnych i programów telewizyjnych poświęconych sylwetce artysty.

    Za swoją działalność został wyróżniony wieloma odznaczeniami, m.in. nagrodą Fundacji Kultury Polskiej, a w 1999 r. Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku przyznała mu, niestety już pośmiertnie, tytuł doktora honoris causa.

    Jego prace są obecne w wielu muzeach polskich i europejskich, m.in. w Krakowie, Warszawie, Łodzi, Poznaniu, Szczecinie, Wrocławiu, Lublinie, Helsinkach, Paryżu, Sztokholmie, Oslo, Sao Paulo, Rzymie, Mediolanie, Amsterdamie, Moskwie. Drugi co do wielkości zbiór prac Hasiora posiada Biuro Wystaw Artystycznych w Gorzowie Wielkopolskim. Wiele dzieł znajduje się także w prywatnych kolekcjach.

    W Nowym Sączu w kościele pw. św. Kazimierza można oglądać oryginalną drogę krzyżową, jedno z jego pierwszych dzieł. Zbiorem jego prac opiekuje się również Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu, do którego, odwiedzając Sądecczyznę, warto zajrzeć. Dziękuję bardzo. (Oklaski)