14 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec byłych posłów na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej skazanych w procesie brzeskim za działalność na rzecz demokratycznego Państwa Polskiego (druk nr 363).

Poseł Leszek Aleksandrzak:

    Dziękuję.

    Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt w imieniu grupy posłanek i posłów przedstawić państwu projekt ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec byłych posłów na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej skazanych w procesie brzeskim za działalność na rzecz demokratycznego Państwa Polskiego, druk nr 363.

    Panie i Panowie Posłowie! Celem ustawy jest pełne przywrócenie czci i godności posłom na Sejm II Rzeczypospolitej, represjonowanym za działalność na rzecz demokratycznej Polski przez obóz sanacyjny. Wyrazem tych represji był tzw. proces brzeski przywódców Centrolewu, przeprowadzony w dniach 26 października 1931 r. - 13 stycznia 1932 r., w którym skazano dziesięciu posłów na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej na kary od 1,5 roku do 3 lat więzienia, po ich uprzednim aresztowaniu w nocy z 9 na 10 września 1930 r. Chodzi o następujących posłów: Wincentego Witosa, Kazimierza Bagińskiego, Norberta Barlickiego, Adama Ciołkosza, Stanisława Dubois, Władysława Kiernika, Hermana Liebermana, Mieczysława Mastka, Adama Pragiera oraz Józefa Putka. Projekt ustawy jest wykonaniem historycznego, moralnego i prawnego obowiązku demokratycznej III Rzeczypospolitej wobec tych posłów.

    Projektowana ustawa nie jest precedensem w najnowszej historii Rzeczypospolitej Polskiej. Poprzedziła ją ustawa z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego. Ustawa ta jest niejako pierwowzorem projektowanej ustawy, gdyż reguluje podobną materię. Nadto przy opracowywaniu projektu wzięto pod uwagę opinię Biura Analiz Sejmowych z dnia 11 sierpnia 2011 r. oraz z dnia 10 lutego 2012 r., a także orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego w przedmiotowej sprawie.

    Ustawa nie przewiduje odszkodowań, więc nie wskazuje organów, które miałyby orzekać w tej sprawie, i procedury w tym zakresie. Ustawa może generować wydatki ze strony budżetu państwa w przypadku ewentualnego zasądzenia od Skarbu Państwa kosztów pokrycia w całości lub w części symbolicznego upamiętnienia posłów, ale są to niewielkie wydatki. Ustawa nie spowoduje innych wydatków z budżetu państwa, poza wyżej wymienionymi.

    Projekt tej ustawy nie jest objęty prawem europejskim.

    W związku z tym, panie i panowie, apeluję do wszystkich pań posłanek i panów posłów o zagłosowanie za tą ustawą, abyśmy dokonali historycznego dzieła przywrócenia godności i czci posłom II Rzeczypospolitej. Panie marszałku, dziękuję bardzo. (Oklaski)