7 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie przedstawionego przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektu ustawy o nasiennictwie (druk nr 176).

Poseł Dorota Niedziela:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o nasiennictwie przedstawiony nam dzisiaj jest projektem zapowiedzianym przez prezydenta we wniosku o ponowne rozpatrzenie ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o nasiennictwie. Za odmową podpisania przez prezydenta ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. przemawiał fakt, że ustawa ta w pierwotnym kształcie miała dostosować polskie prawo do wymagań Unii Europejskiej, tymczasem w toku prac legislacyjnych prowadzonych przez Sejm VI kadencji do ustawy tej wprowadzono poprawki zmieniające częściowo cel regulacji. Zmiany wzbudziły szereg kontrowersji i krytycznych opinii także co do zgodności z prawem Unii Europejskiej. Zmiany prawa w tak ważnych i wrażliwych obszarach, jak kwestie dotyczące genetycznie modyfikowanych organizmów, nie mogą być wprowadzone z pominięciem bardzo szeroko zakrojonej i bardzo poważnej dyskusji oraz konsultacji społecznych.

    Stworzenie możliwości zaprezentowania racjonalnej argumentacji w debacie publicznej daje szansę, że opinie lub decyzje w tej sprawie będą podejmowane w oparciu o merytoryczne argumenty, w oparciu o spokój medialny, który jest nam bardzo potrzebny. Takie rozwiązanie daje szansę na wdrożenie niezbędnych uregulowań prawnych w zakresie nasiennictwa, a jednocześnie pozwoli uniknąć przyjęcia przepisów wzbudzających kontrowersje, które powinny zostać uregulowane w odrębnej ustawie.

    Regulacje prawne dotyczące organizmów genetycznie zmodyfikowanych powinny być zawarte w jednym systemowym akcie normatywnym. Optymalnym rozwiązaniem byłoby właśnie uchwalenie odrębnej ustawy o organizmach genetycznie modyfikowanych. Ustawa określać powinna m.in. zasady prowadzenia upraw genetycznie zmodyfikowanych oraz tryb udziału społeczeństwa w postępowaniu dotyczącym organizmów genetycznych. Wymaga to rzetelnej dyskusji i analiz prawnych poprzedzonych konsultacjami z organizacjami zajmującymi się tą problematyką.

    Przebieg przeprowadzonego w dniu 9 lutego 2010 r. wysłuchania publicznego dotyczącego rządowego projektu ustawy Prawo o organizmach genetycznie zmodyfikowanych pokazuje, jak złożona jest to problematyka i jak duże budzi kontrowersje.

    Okoliczności te uzasadniają utrzymanie obecnej regulacji dotyczącej odmian roślin genetycznie zmodyfikowanych, zawartej w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o nasiennictwie, do czasu przyjęcia nowej, kompleksowej ustawy dotyczącej organizmów genetycznie zmodyfikowanych.

    Argumentem za przyjęciem takiej formy ustawy jest stan prac nad nowym prawem unijnym. W Parlamencie Europejskim trwają obecnie prace nad projektem rozporządzenia Parlamentu zmieniającego dyrektywę 2001/18/WE w zakresie umożliwienia państwom członkowskim ograniczenia lub zakazania uprawy organizmów zmodyfikowanych genetycznie na swoim terytorium. Organy Unii dostrzegają sygnały, które powinny zostać uznane za kwestie o istotnym znaczeniu. W oparciu o swój pogląd prezydent RP uznał za zasadne wniesienie do Sejmu projektu ustawy o nasiennictwie w brzmieniu opartym na przyjętej przez Sejm w dniu 1 lipca 2011 r. ustawie o nasiennictwie. Różnica polega na utrzymaniu w mocy przepisów dotyczących odmian genetycznie zmodyfikowanych zawartych w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. Propozycja ta ma na celu zagwarantowanie czasu potrzebnego rządowi i parlamentowi do przygotowania i skonsultowania społecznego wprowadzenia nowego, kompleksowego prawa dotyczącego organizmów genetycznie modyfikowanych.

    Projekt dokonuje implementacji aktów prawnych Unii Europejskiej: dyrektywy Rady 2008/90/WE w sprawie obrotu materiałem rozmnożeniowym roślin sadowniczych oraz roślinami sadowniczymi przeznaczonymi do produkcji owoców, rozporządzenia Komisji (WE) nr 637 z 2009 r. ustanawiającego reguły wykonawcze co do odpowiedniego nazewnictwa odmian gatunków roślin rolniczych i warzyw, dyrektywy Komisji 2009/145/WE przewidującej pewne odstępstwa w odniesieniu do zatwierdzania populacji miejscowych i odmian warzyw tradycyjnie uprawianych w poszczególnych miejscach i regionach i zagrożonych erozją genetyczną oraz odmian warzyw niemających wewnętrznej wartości dla plonów o przeznaczeniu handlowym, wyprodukowanych w celu uprawy w określonych warunkach, oraz wprowadzania do obrotu materiału siewnego tych populacji miejscowych i odmian, dyrektywy Komisji 2010/60/UE przewidującej pewne odstępstwa dotyczące wprowadzania do obrotu mieszanek materiału siewnego roślin pastewnych przeznaczonych do wykorzystania w ramach ochrony środowiska naturalnego oraz projektu decyzji Komisji implementującej dyrektywę Rady 2002/55/WE w odniesieniu do wymagań, zgodnie z którymi można wprowadzać do obrotu małe opakowania materiału siewnego kategorii standard różnych odmian roślin warzywnych należących do tego samego gatunku.

    Projekt ustawy obejmuje zarówno przepisy dotyczące zgłaszania i rejestracji odmian uprawnych przez Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych, przepisy dotyczące wytwarzania i oceny materiału siewnego roślin rolniczych i warzywnych, materiału szkółkarskiego oraz rozmnożeniowego i nasadzeniowego, jak i przepisy dotyczące obrotu tymi materiałami i jego kontroli. Projekt ustawy reguluje materię zawartą w 8 różnych dyrektywach Unii Europejskiej. Oznacza to, że pojęcie materiału siewnego obejmuje różne rodzaje tego materiału, w tym materiał siewny roślin rolniczych, materiał siewny roślin warzywnych, materiał szkółkarski, materiał rozmnożeniowy i nasadzeniowy roślin warzywnych oraz materiał rozmnożeniowy i nasadzeniowy roślin ozdobnych, a także różne dla każdego z tych rodzajów materiału siewnego zasady rejestracji odmian, wytwarzania, oceny i kontroli materiału oraz obrotu tym materiałem.

    Projektowana ustawa uchyla przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o nasiennictwie, z wyjątkiem przepisów dotyczących: 1) zakazu wpisu odmian genetycznie zmodyfikowanych do krajowego rejestru (art. 5 ust. 4), 2) obowiązku dołączenia do wniosku o wpis do krajowego rejestru oświadczenia, że odmiana jest albo nie jest genetycznie zmodyfikowana (art. 11 ust. 2 pkt 7); ze względu na umożliwienie w art. 9 projektowanej ustawy wpisu do krajowego rejestru na wniosek zgłaszającego odmianę zgodnie z art. 140 projektowanej ustawy uprawnionym do złożenia oświadczenia jest zgłaszający odmianę w rozumieniu projektowanej ustawy, 3) zakazu dopuszczania do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej materiału siewnego odmian genetycznie zmodyfikowanych (art. 57 ust. 3), 4) sankcji w zakresie nieprzestrzegania zakazu określonego w art. 57 ust. 3 ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o nasiennictwie.

    Tak ważka kwestia jak dopuszczenie do obrotu materiału siewnego odmian genetycznie zmodyfikowanych powinna zostać rozstrzygnięta w ustawie kompleksowo regulującej kwestię GMO. Ustawa taka, dopuszczając ewentualnie obrót tym materiałem, określałaby zasady uprawy roślin genetycznie zmodyfikowanych, w tym obowiązki spoczywające na prowadzących takie uprawy.

    Kompleksowy i systemowy akt normatywny powinien być przedmiotem prac, których owocem byłaby nowa ustawa o organizmach zmodyfikowanych genetycznie.

    Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska popiera prezydencki projekt ustawy o nasiennictwie i wnosi o przekazanie go do komisji. Dziękuję. (Oklaski)