5 punkt porządku dziennego:

Przedstawiony przez Radę Ministrów dokument: Raport Polska 2011. Gospodarka - Społeczeństwo - Regiony (druk nr 59) wraz ze stanowiskiem Komisji Gospodarki, Komisji Infrastruktury, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii (druk nr 162).

Poseł Jacek Czerniak:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej w sprawie Raportu Polska 2011. Gospodarka - Społeczeństwo - Regiony. Niniejszy raport obejmuje lata 2007-2010. Omawiane w raporcie zagadnienia zostały pogrupowane w 3 bloki programowe: pierwszy - gospodarczy, drugi - przedstawiający spójność terytorialną kraju, trzeci - oceniający sprawność państwa. Raport zawiera także podstawowe informacje na temat wpływu pozyskiwanych funduszy unijnych na gospodarkę kraju i regionów.

    Jakie są podstawy makroekonomiczne gospodarki Polski i trendy rozwojowe? W raporcie stwierdzono, iż konsekwencje światowego kryzysu gospodarczego, który przyczynił się w znacznej mierze do spowolnienia rozwoju w Polsce, spowodowały, że Polska nie uzyskała założonego na 2010 r. w Strategii Rozwoju Kraju tempa wzrostu PKB na poziomie 5,1%. Ważnym miernikiem, który ma duże znaczenie dla gospodarki, jest napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Największymi beneficjentami napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych do Polski były województwa mazowieckie, śląskie oraz dolnośląskie. Trzy ostatnie w rankingu BIZ województwa to świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie i podlaskie. Najmniejszy napływ BIZ na mieszkańca w analizowanym okresie odnotowało województwo lubelskie - około 60 euro.

    Biorąc pod uwagę średnie tempo wzrostu PKB per capita w województwach z lat 2007-2010 oraz relację PKB per capita do średniej krajowej, rysują się 4 grupy województw: liderzy - województwa o najwyższej dynamice wzrostu, z PKB per capita powyżej średniej krajowej (mazowieckie, dolnośląskie i wielkopolskie), regiony doganiające - o dynamice wzrostu powyżej średniej krajowej oraz niższym od średniej krajowej poziomie PKB per capita (świętokrzyskie, małopolskie, łódzkie i opolskie), grupa województw odstających (kujawsko-pomorskie, podlaskie, warmińsko-mazurskie, lubelskie, pomorskie, podkarpackie oraz z wyraźnie niższą dynamiką wzrostu zachodniopomorskie i lubuskie) oraz grupa województw tracących, do której zaliczyć należy województwo śląskie, o wyższym PKB per capita w stosunku do średniej krajowej i niższej od przeciętnej dla kraju dynamice wzrostu.

    Według szacunkowych danych Biura Inwestycji i Cykli Ekonomicznych dotyczących poziomu PKB per capita w Polsce w latach 2009-2010 w 2010 r. niżej wymienione województwa osiągnęły następujący rozwój w odniesieniu do średniej unijnej: mazowieckie - 96% średniej unijnej, dolnośląskie - 66%, śląskie i wielkopolskie - 63%, łódzkie i pomorskie - 56%, małopolskie - 53%, zachodniopomorskie i kujawsko-pomorskie - 52%, natomiast województwo lubuskie nieznacznie przekroczyło połowę średniej unijnej. Pozostałe województwa, w tym Polski wschodniej, odnotowały poziom tego wskaźnika poniżej 50% średniej unijnej.

    Porównując województwa najszybciej doganiające średnią krajów Unii Europejskiej (mazowieckie, dolnośląskie, wielkopolskie i łódzkie) z najsłabiej rozwiniętymi województwami Polski wschodniej (podkarpackie, lubelskie, podlaskie, świętokrzyskie i warmińsko-mazurskie), widać, że różnica pomiędzy najszybciej rozwijającymi się województwami a tymi o zdecydowanie niższym tempie wzrostu w ostatnim dziesięcioleciu pogłębiła się. W 2010 r. nastąpiło dalsze pogłębienie nierównowagi finansów publicznych, wynikające przede wszystkim z pogarszających się relacji między dochodami i wydatkami publicznymi. Obecna nierównowaga fiskalna stanowi jedno z poważniejszych zagrożeń rozwojowych Polski.

    Część II: Spójność terytorialna, dotycząca między innymi infrastruktury transportowej, tendencji rozwojowych, przedstawia bardzo pozytywne założenia transportu drogowego, transportu kolejowego i transportu lotniczego.

    Co do części III: Sprawność państwa, sprawność instytucjonalna państwa, należy stwierdzić, że zarówno efektywność administracji publicznej, jak i stopień jej informatyzacji oraz odporność na korupcję są w Polsce oceniane niżej niż w pozostałych państwach Unii Europejskiej. Polska później niż inne państwa Unii Europejskiej podjęła działania na rzecz informatyzacji urzędów oraz udostępniania usług publicznych dla obywateli i przedsiębiorstw drogą elektroniczną. Dlatego przez długi czas, do 2007 r. włącznie, otrzymywała pod tym wzglądem bardzo niskie oceny w międzynarodowych badaniach prowadzonych na zlecenie Komisji Europejskiej. Jakość otoczenia regulacyjnego w Polsce zarówno w świetle opinii ekspertów Banku Światowego, jak i kosztów czasowych i finansowych towarzyszących procedurom administracyjnym należy ocenić jako niezadowalającą. Pod względem łatwości prowadzenia biznesu Polska od lat plasuje się dopiero w siódmej dziesiątce rankingu Doing Business. Mimo wprowadzonych usprawnień, np. upraszczających proces rozpoczynania działalności gospodarczej, obciążenia biurokratyczne przedsiębiorstw nie uległy znaczącym zmianom.

    Jaki jest wniosek generalny? W okresie 2007-2010 nie nastąpiło zmniejszenie zróżnicowania pomiędzy regionami w zakresie poziomu rozwoju ekonomicznego. Dziękuję bardzo za uwagę. (Oklaski)