4 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnej informacji prawnej oraz edukacji prawnej społeczeństwa (druk nr 3338).

Poseł Beata Kempa:

    Bardzo dziękuję, pani marszałek.

    Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Zjednoczona Prawica przedstawić w ramach pierwszego czytania stanowisko mojego klubu w sprawie rządowego projektu ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnej informacji prawnej oraz edukacji prawnej społeczeństwa z druku nr 3338.

    Wysoka Izbo! Zajmujemy się kwestią dotycząca nieodpłatnej pomocy prawnej dla osób, słusznie, niezamożnych, bo ubogich to nie jest chyba dzisiaj dobre określenie, dla osób, których nie stać na to, aby skorzystać z profesjonalnej usługi, jaką jest pomoc prawna. Naczelna zasada, ignorantia iuris nocet, nieznajomość prawa szkodzi, jest i obowiązuje w naszym kraju. Ogrom przepisów, często ze sobą sprzecznych, kwestie różnorakich, a ostatnio media o tym donoszą, elementów związanych nie tylko z uchwalaniem, ale przede wszystkim ze stosowaniem prawa i z jego egzekucją, może ostatnio w sposób szczególny z jego egzekucją, pokazuje, jak ważne jest, aby rzeczywiście obywatele mogli skorzystać i mieli możliwość skorzystania z fachowej pomocy prawnej.

    Dzisiaj rząd przedstawia projekt, nad którym nasz klub, Zjednoczona Prawica, absolutnie uważa, że należy się pochylić i przeprocedować go, na pewno z uwagą, na pewno nie na kolanie i na pewno dobrze, jeśli jeszcze w tej kadencji dałoby się w konsensusie taki projekt uchwalić.

    Otóż, Wysoka Izbo, zgodzę się z moimi przedmówcami co do tego, że dzisiaj na to, by skorzystać ze świadczenia pomocy prawnej na wysokim poziomie, stać, jeśli dobrze odczytuję statystyki, tak naprawdę ok. 3% naszego społeczeństwa, czyli osób, które z różnych przyczyn wnoszą swoje sprawy do sądów czy też do innych urzędów albo takiej pomocy potrzebują w różnych sytuacjach życiowych.

    Oczywiście nasze doświadczenie wyniesione z pracy w biurach poselskich, tutaj również się z tym zgodzę, jest przeogromne. Potrzeba jest absolutnie bardzo duża. Ludzie przychodzą nie tylko ze sprawami, które są bardzo zawiłe, stare, czasami bardzo zadawnione, czasami już takie, że właściwie nie ma możliwości, żeby pomóc, ale przychodzą też ze sprawami bieżącymi, często bardzo prostymi. Dzisiaj dobrze wiemy, że chociażby jeśli idzie o proces cywilny, już pierwsze pismo procesowe to jest być albo nie być w tym procesie, że tu nie można, a często tak jest, popełnić błędu, bo wtedy może to być na szkodę takiej osoby, która ubiega się czy korzysta ze swojego prawa na mocy chociażby takiego właśnie procesu czy takich przepisów. I powstaje zasadnicze pytanie, jak rozwiązać problem tej dostępności, która wciąż jest bardzo dużą bolączką w naszym kraju.

    Propozycje, które są przedstawione w tym projekcie, rozumiem, że są, panie ministrze, propozycjami do dyskusji, bo ja również uważam, że jeśli mamy wydawać pieniądze budżetowe, to niech one będą wydane dobrze, ale przede wszystkim niech przysłużą się tym osobom, które mają z tej pomocy skorzystać, bo nie może być tak, że jak coś jest państwowe, to jest byle jakie. Taka powszechna maksyma też czasami panuje. Nie, tutaj chodzi o żywotne interesy naszych obywateli, ich interesy prawne i ta obsługa powinna być na dobrym poziomie. Rzecz jasna, wspomniał tutaj pan poseł Kamiński, i słusznie, że mamy całą rzeszę bardzo dobrze wykształconych młodych prawników, którzy nie są w stanie, z różnych powodów, o tym by jeszcze dyskutować, swojej kariery rozwijać w naszym kraju, bo są różnego rodzaju blokady, ale też inne elementy i dzisiaj można byłoby pomyśleć na przykład o bardzo dobrym projekcie, o licencjach prawniczych. Pierwsza licencja, pierwszy stopień, to może być chociażby świadczenie owej pomocy. Ja tylko tak na gorąco pokazuję, jak można przy tej okazji pokazać ścieżkę kariery zawodowej młodym, bardzo dobrze przygotowanym prawnikom. Ale z jednym się zgodzę, ta pomoc musi być na dobrym poziomie, bo jeśli ktoś jest niezamożny, to nie znaczy, że ma mieć gorszą obsługę prawną od tego, kto jest zamożny. Jeżeli mamy kierować strumień pieniędzy budżetowych, a jak wiemy, jest to zawsze strumień łatwy, najłatwiejszy, to rozumiem, że wiele innych podmiotów też będzie starało się o taki strumień zabiegać. Warunek jest jeden - musi to być bardzo profesjonalne. Państwo musi mieć gwarancję, że w sposób należyty obsługuje, w cudzysłowie, swojego obywatela, a więc tutaj również realizuje bardzo ważną funkcję. Zatem, pani marszałek, Wysoka Izbo, długo by mówić o tych wszystkich instytucjach. To, co przewiduje projekt ustawy, to jest rzecz do pracy w komisji, powtarzam, byle tutaj mieć na względzie przede wszystkim dobro obywatela i jego interes prawny i byle wreszcie ta dostępność w naszym kraju miała miejsce, bo na razie jest z nią, niestety, z powodów oczywiście materialnych, bardzo, bardzo słabo.

    Zatem klub Zjednoczonej Prawicy jest za przekazaniem projektu ustawy do dalszych prac w komisjach. Dziękuję. (Oklaski)