14 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie przedstawionego przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektu ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2609).

Poseł Jadwiga Zakrzewska:

    Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Panowie Ministrowie! Szanowny Panie Generale! Koleżanki i Koledzy Posłowie! Mam zaszczyt przedstawić państwu stanowisko Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska dotyczące prezydenckiego projektu ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2609.

    Głównym celem tego projektu jest usprawnienie kierowania obroną państwa w czasie wojny. Zgodnie ze starym powiedzeniem: Si vis pacem, para bellum, musimy być przygotowani na każdą ekstremalną sytuację. Te słowa pan prezydent powtórzył podczas obchodów Święta Wojska Polskiego.

    Głównym założeniem nowelizacji tej ustawy jest skorelowanie regulacji z przepisami odnoszącymi się do funkcjonowania państwa w warunkach zagrożenia wojennego, przyjętą przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zasadniczą reformą systemu kierowania i dowodzenia Siłami Zbrojnymi, jak również dokonanie pewnych uzupełnień w ustawie o urzędzie ministra obrony narodowej. Powiem kilka słów o tym, czego dotyczy ten projekt.

    Pierwszą ze zmian proponowanych w ustawie jest propozycja określenia ram czasowych obowiązywania ˝czasu wojny˝ na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Z uwagi na fakt, że w polskim prawodawstwie pojęcie ˝czas wojny˝ występuje w ok. 40 ustawach oraz 70 rozporządzeniach, regulacje dotyczące czasu wojny budzą szereg wątpliwości interpretacyjnych, co wpływa w niekorzystny sposób na praktyczne ich stosowanie, co zresztą uzewnętrzniło się podczas ćwiczeń dotyczących kierowania państwem w sytuacjach szczególnego zagrożenia.

    Druga zmiana, zawarta w art. 4 ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, ma na celu umożliwienie prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej korzystanie z pomocy kompetentnego organu, który będzie doradzał w procesie kierowania obroną państwa. Przewiduje się, że organem tym będzie szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. W projekcie proponuje się również uzupełnienie art. 5 ustawy o powszechnym obowiązku obrony określającego sposób sprawowania przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zwierzchnictwa nad Siłami Zbrojnymi o kompetencje w zakresie zatwierdzania na wniosek ministra obrony narodowej, w drodze postanowienia, narodowych planów użycia Sił Zbrojnych do obrony państwa oraz organizacji zasad funkcjonowania wojennego systemu dowodzenia Siłami Zbrojnymi.

    Projekt zawiera również propozycję określenia prawnej pozycji osoby wskazanej przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, na wniosek prezesa Rady Ministrów, przewidzianej do mianowania na stanowisko naczelnego dowódcy Sił Zbrojnych.

    Generalnie rzecz biorąc, projekt wnosi szereg zmian nie tylko w ustawie o powszechnym obowiązku obrony. Chciałabym powiedzieć, że ustawa o powszechnym obowiązku obrony została przyjęta w listopadzie 1967 r., więc czas najwyższy, żebyśmy uchwalili nową ustawę, bo tamta była nowelizowana już chyba ze 100 razy. Trzeba to zrobić zgodnie z nową sytuacją, nowymi wyzwaniami. Musimy się zastanowić nad uchwaleniem nowej ustawy. Mam nadzieję, że ministerstwo i Sejm przychylą się do mojego wniosku.

    Projekt dotyczy również nowelizacji ustawy o Policji, Straży Granicznej i Służbie Więziennej. Zmiany mają tu na celu zastąpienie terminu ˝wybuch wojny˝ pojęciem ˝czas wojny˝ i dotyczą ustawy o stanie wojennym oraz o kompetencjach naczelnego dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej. Od czasu uchwalenia tej ustawy istnieje wątpliwość, czy naczelny dowódca Sił Zbrojnych dowodzi całymi Siłami Zbrojnymi czy tylko ich częścią.

    Reasumując, chciałabym powiedzieć, iż projekt ustawy generalnie zakłada stworzenie zasad wyznaczania naczelnego dowódcy Sił Zbrojnych na czas wojny. Zmiany gwarantują ciągłość instytucjonalną i procesową wsparcia najwyższych władz państwa w sprawach obronności w czasie kryzysu, pokoju i wojny.

    W związku z powyższym w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska wnoszę o skierowanie projektu ustawy do prac w Komisji Obrony Narodowej. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)