10 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury oraz ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych (druki nr 1996 i 2422).

Poseł Piotr Zgorzelski:

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec sprawozdania komisji o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury oraz ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych (druki nr 1996 i 2422).

    Jak czytamy w uzasadnieniu, zmiana spowodowana jest brakiem możliwości zagwarantowania wszystkim aplikantom sędziowskim zatrudnienia na stanowiskach referendarskich. Ponadto wspomniany staż komplikuje status aplikanta, który jest w istocie pracownikiem sądu. Jako klub Polskiego Stronnictwa Ludowego zgadzamy się, że możliwe są różne komplikacje w tym procesie, a także widzimy trudności w opracowaniu programu stażu uchwalanego przez Radę Programową Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury. Opowiadamy się za przyjęciem procedowanych rozwiązań. Jednak muszę zwrócić uwagę na niebezpieczny proces w kwestii kształcenia przyszłych sędziów.

    Zwróćmy uwagę na ilość projektów ustaw, które mają wpływ na kształtowanie sądownictwa w Polsce. Mówię nie tylko o projekcie, nad którym dzisiaj pochylił się Sejm, ale i o tych z nieodległej przeszłości, a, co ważniejsze, o tych, nad którymi dopiero będziemy procedować. Przypomnę, że w 2009 r. powstała Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury w Krakowie. Celem jej utworzenia było scentralizowanie edukacji przyszłych sędziów i prokuratorów oraz przyjęcie wspólnych standardów pracy. Utworzenie tej jednostki było krokiem w dobrym kierunku, gdyż wcześniej jakość kształcenia zależała od poszczególnych osób w danym środku. Po jej powstaniu i reformie aplikacji zawodowych osoby chcące dalej się kształcić wiedziały, jaka droga ich czeka. Teraz, kiedy powstają liczne inicjatywy legislacyjne związane z procesem kształcenia, tej pewności nie ma.

    Chcę zwrócić uwagę na projekty zmieniające system kształcenia i funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości, m.in. propozycje prezydenta dotyczące przywrócenia instytucji asesora sądowego, projekt Ministerstwa Sprawiedliwości dotyczący rozdzielenia kształcenia sędziów i prokuratorów od samego początku, propozycje Senatu dotyczące uproszczenia procedury naboru na aplikacje, a także zmiany powstałe w Sejmie, jak chociażby te związane ze statusem asystenta sędziego. Za dużo jest zmian cząstkowych, natomiast za mało kompleksowych.

    Te przykłady w sposób wyraźny pokazują, że potrzebna jest gruntowna debata nad procesem kształcenia prawników w Polsce. Postuluję wypracowanie wspólnych rozwiązań, żeby nie trzeba było co pół roku procedować nad kolejną ważną zmianą, ale jedynie cząstkową. Debata z udziałem przedstawicieli uczelni wyższych, profesorów prawa, ekspertów Ministerstwa Sprawiedliwości, prezydenta, Sejmu i Senatu może przyczynić się do rozwiązania tego problemu. Opracowane rozwiązania ponad wszelkimi podziałami, bo wierzę, że w tak istotnej kwestii uda się wypracować konsensus, wpłyną na poprawę jakości uchwalanego prawa. Pewność co do prawa jest najważniejsza. Tylko w taki sposób będzie można poprawić jakość kształcenia, a jest ona bardzo ważna, bo społeczeństwo musi mieć pewność, że wyroki wydawane przez Rzeczpospolitą za pośrednictwem sędziów są sprawiedliwe.

    Jak już wspomniałem, Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego opowiada się za przyjęciem sprawozdania. Dziękuję. (Oklaski)