7 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o rzeczach znalezionych oraz zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 2064 i 2945).

Poseł Piotr Zgorzelski:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawić nasze stanowisko wobec sprawozdania komisji o rządowym projekcie ustawy o rzeczach znalezionych oraz zmianie niektórych innych ustaw.

    Przedłożony dziś do rozpatrzenia w ramach drugiego czytania projekt ustawy o rzeczach znalezionych jest projektem bardzo ważnym, bowiem porządkuje sferę od dawna zaniedbaną. O skali tych zaniedbań najlepiej świadczy fakt, że starostowie są zmuszeni do realizowania zadań związanych z rzeczami znalezionymi na podstawie przepisów z roku 1966, w których do dziś występują jako rejonowe organy rządowej administracji ogólnej. Cieszy zatem szansa na uchwalenie nowych rozwiązań. Wyrazy uznania i podziękowania kieruję też do podkomisji, która pracowała nad projektem, do pani przewodniczącej, bowiem jakość obecnego projektu jest nieporównywalnie lepsza niż jego pierwotnej wersji. Lepsza, co nie znaczy idealna.

    Największe zastrzeżenia budzą dwie kwestie. Poszukując nowych rozwiązań, nie możemy bezkrytycznie tkwić w przeszłości. Część rozwiązań zawartych w projekcie ustawy jest bowiem powieleniem treści przepisów uchwalonych przeszło pół wieku temu. Nie będzie chyba dla nikogo zaskoczeniem, jeśli powiem, że przez te 50 lat wiele się zmieniło. Dysponujemy nowymi, szybszymi metodami komunikacji, tempo życia uległo zwiększeniu, a i charakter rzeczy znalezionych uległ zmianie. Nadal jednak proponuje się utrzymywanie liczonych w latach okresów przechowywania rzeczy znalezionych. Tymczasem jak wskazuje praktyka, rzeczy znalezione zazwyczaj albo są odbierane bardzo szybko, albo nie są odbierane w ogóle. Jest to w pełni zrozumiałe. Osoba, która zgubiła swoją rzecz, jeśli jej na tej rzeczy zależy, podejmuje od razu działania mające na celu jej odnalezienie, w szczególności zwraca się do właściwego organu realizującego zadania związane z postępowaniem z rzeczami znalezionymi.

    Wnoszę zatem, aby w art. 26 w pkt 5 zmieniany art. 187 § 1 Kodeksu cywilnego otrzymał brzmienie: ˝Rzecz znaleziona, która nie zostanie przez osobę uprawnioną odebrana w ciągu trzech miesięcy od dnia doręczenia jej wezwania do odbioru, a w przypadku niemożności wezwania - w ciągu roku od dnia jej znalezienia, staje się własnością znalazcy, jeżeli uczynił on zadość swoim obowiązkom. Jeżeli jednak rzecz została oddana staroście, znalazca staje się jej właścicielem, jeżeli rzecz odebrał w wyznaczonym przez starostę terminie˝. Aby rozwiać ewentualne obawy o konstytucyjność takiego rozwiązania, wskazuję, że w mojej dyspozycji znajduje się opinia prof. dr. hab. Huberta Izdebskiego, jednego z najlepszych polskich konstytucjonalistów, który w takiej zmianie nie dostrzega sprzeczności z ustawą zasadniczą.

    Zaproponowane rozwiązania nie powinny też nakładać nieracjonalnych wymogów na starostów realizujących poszczególne zadania. Tymczasem projekt nakłada na powiaty obowiązek wyznaczenia odrębnego pomieszczenia, w którym rzeczy znalezione mają być przechowywane. Ze względu na znikomą liczbę rzeczy przechowywanych w wielu powiatach, a także ich bardzo różny charakter, takie rozwiązanie jest niezasadne. Należy pozostawić starostom swobodę w zakresie wyboru miejsca przechowywania przyjętych na przechowanie rzeczy znalezionych. Z tego względu wnoszę, aby w art. 16 ust. 1 otrzymał brzmienie: ˝Rzeczy oddane organowi właściwemu do przechowywania rzeczy przechowuje się w warunkach zapewniających ich bezpieczeństwo i trwałość˝.

    Choć projekt zawiera kilka już mniejszych niedoskonałości, to po uwzględnieniu dwóch wskazanych wyżej poprawek powinien zostać przyjęty przez Wysoką Izbę. Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego rekomenduje przyjęcie tego projektu. (Oklaski)