3 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Skarbu Państwa o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji (druki nr 1929 i 2145).

Poseł Maciej Małecki:

    Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie sprawozdania Komisji Skarbu Państwa o projekcie ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji.

    Proponowane w projekcie zmiany oceniamy negatywnie, między innymi dlatego że otwierają możliwość komunalizacji spółek Skarbu Państwa, które powstały w trybie innym niż komercjalizacja. Rząd, przedstawiając ten projekt, nie przedstawił ani argumentów ekonomicznych, ani argumentów społecznych popartych danymi co do lepszego wskutek tego ich funkcjonowania. Cytuję uzasadnienie projektu: ˝Biorąc pod uwagę zwiększające się znaczenie samorządu terytorialnego w życiu publicznym celowe jest szersze jego włączenie również w proces komunalizacji spółek Skarbu Państwa, które nie powstały w trybie komercjalizacji. Niektóre spośród spółek z uwagi na swój profil działania, na przykład zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności, nie mogą kierować się wyłącznie optymalizacją zysków, dlatego ich pełna prywatyzacja, z uwagi na interes społeczny, jest niecelowa˝. I dalej: ˝Spółki takie mogą jednak wykonywać swoje zadania znacznie efektywniej, jeśli będą nadzorowane przez lokalny samorząd terytorialny. Spółka, na którą bezpośredni wpływ mają miejscowe władze samorządu, będzie cieszyć się znacznie większym zaufaniem lokalnej społeczności i służyć będzie jej potrzebom oraz oczekiwaniom - dlatego też komunalizacja jest procesem ze wszech miar korzystnym i celowym˝. Trudno się z tym nie zgodzić. Zdecydowana większość przypadków, w których samorząd przejmował zadania, to przypadki pozytywne. Skąd więc nasze uwagi? O tym będę mówił za chwilę. ˝W branżach związanych z realizacją zadań samorządowych jednostki samorządu terytorialnego wykazują zainteresowanie przejęciem spółek Skarbu Państwa, przygotowując wieloletnie plany wykorzystania pozyskanego majątku. Jako przykład może posłużyć branża transportowa, gdzie komunalizacja w ostatnich latach jest wiodącym sposobem przekształceń własnościowych (...) Projektowana ustawa będzie wpływała na sytuację i rozwój regionalny między innymi poprzez zwiększenie przychodów jednostek samorządu terytorialnego pochodzących z prywatyzacji podmiotów˝. Czyli, proszę państwa, zakładacie, że w praktyce może nie chodzić o komunalizację, tylko o prywatyzację przez komunalizację.

    W świetle tej opinii zawartej w uzasadnieniu do projektu należy postawić następujące pytania. Jakie dane zostały przez państwa wykorzystane w analizie oceny lepszej efektywności wykonywania niektórych zadań przez podmioty nadzorowane przez lokalny samorząd terytorialny względem wcześniejszego wykonywania tych zadań przez podmioty nadzorowane przez Skarb Państwa? Czy przy tworzeniu projektu tej ustawy przeanalizowaliście państwo dane dotyczące stanu majątku i finansów po zmianach własnościowych komunalizowanych w ostatniej dekadzie spółek? Czy macie analizy jakości zarządzania skomunalizowanym majątkiem? Chodzi o takie wskaźniki, jak wartość i ilość sprzedanego majątku spółki ze szczególnym uwzględnieniem nieruchomości - podkreślam, nieruchomości, bo są to bardzo często nieruchomości położone w centrach miast - czy wynik z działalności operacyjnej, czyli taki, do którego nie wchodzi zysk ze sprzedaży majątku spółki. Czy zapewniony został odpowiedni nadzór na skomunalizowanym majątkiem? Czy ministerstwo zrobiło ewaluację wykonania przez samorządy wieloletnich planów w zakresie pozyskanego przez nie majątku? Czy ministerstwo ma narzędzia do monitorowania tego, co dalej dzieje się ze skomunalizowanym majątkiem? I czy to nie jest tak, że w niektórych przypadkach, nawet niech to będą wyjątki, komunalizacja jest pierwszym etapem wyprzedaży nieruchomości spółki? Chciałbym też zobaczyć analizę, bo nie dostaliśmy tego na posiedzeniu Komisji Skarbu Państwa, jak te spółki po przekształceniu zaspokajały potrzeby lokalnej społeczności.

    Następnie w ocenie skutków regulacji podaliście państwo, że projekt ustawy nie odnosi się do zamkniętego katalogu spółek i nie można w jego treści podać ich nazw. Obecny wolumen 12 spółek, których przedmiot działalności może być związany z realizacją zadań własnych jednostki terytorialnej, został ustalony na podstawie wstępnego zainteresowania (Dzwonek) samorządów takimi podmiotami.

    Czy w związku z tym ministerstwo uznaje, że zapisy zmienionej ustawy potencjalnie mogą objąć wszystkie 300 spółek wymienionych w planie prywatyzacji z uwzględnieniem zapisów art. 4b ust. 1 pkt 3? Czy lista podmiotów przewidzianych przez ministerstwo do komunalizacji będzie tworzona, jak to zostało ujęte w części dotyczącej oceny skutków regulacji, na podstawie wstępnego zainteresowania samorządów takimi podmiotami? Czy zdaniem państwa, zdaniem ministerstwa zainteresowanie kilku samorządów jest wystarczającym czynnikiem do zmiany ustawy?

    Należy uznać, że dokonana w tym przypadku ocena skutków regulacji oraz uzasadnienie do projektu nie stanowią podstawy merytorycznej do przychylenia się do proponowanych zmian na płaszczyźnie zarówno ekonomicznej, jak też społecznej i świadczą o niewystarczającym przygotowaniu omawianego projektu.

    Co więcej, te wątpliwości nie zostały rozstrzygnięte na posiedzeniu Komisji Skarbu Państwa. Dlatego w związku z przywołanymi wątpliwościami i zastrzeżeniami rekomendujemy odrzucenie proponowanych zmian i tak będzie głosował Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, bowiem znajdująca się w art. 69b ust. 1 klauzula obejmująca art. 33-35 ustawy stanowi zabezpieczenie interesów Skarbu Państwa w procesie komercjalizacji i prywatyzacji i nie należy jej rozszerzać o dodatkowe zapisy przed wyjaśnieniem tych kwestii, które przedstawiłem w swoim wystąpieniu.

    Jeszcze raz powtarzam, że samorządy w Polsce pokazały to, jest to jedna z najlepszych reform po 1989 r., jednak ze względu na to, że mamy do czynienia z nieruchomościami, często w bardzo intratnych miejscach, Skarb Państwa powinien pilnować tego i przede wszystkim przedstawić wyniki badań, jak ta sytuacja do tej pory była nadzorowana i jakie były skutki. Dziękuję bardzo.