15 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskich projektach ustaw o:
  1) zmianie ustawy o drogach publicznych,
  2) zmianie ustawy o drogach publicznych,
  3) zmianie ustawy o drogach publicznych oraz ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego
   (druki nr 1031, 1032, 1033 i 1599).

Poseł Leszek Aleksandrzak:

    Dziękuję.

    Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam przyjemność przedstawić opinię Klubu Poselskiego Sojuszu Lewicy Demokratycznej w sprawie trzech projektów ustaw nowelizujących ustawę o drogach publicznych oraz sprawozdania Komisji Infrastruktury i komisji samorządu, które jak gdyby zebrały wszystkie trzy projekty i zaproponowały nowy projekt.

    Ta nowelizacja stała się niezbędna po uchwaleniu ustawy z 2003 r., a szczególnie art. 10 ust. 5 ustawy o drogach publicznych, w której to ustawie mówiło się, iż nowo wybudowany odcinek drogi krajowej z chwilą oddania do użytkowania zostaje pozbawiony dotychczasowej kategorii i zaliczony do dróg gminnych. Do momentu, kiedy tych dróg, szczególnie ekspresowych, nie powstawało dużo, tego problemu nie było, ponieważ nie było takiego przekazywania. Kiedy powstały drogi ekspresowe i rozpoczęło się przekazywanie ich gminom, pojawiło się wiele problemów, o których koleżanki i koledzy posłowie mówili, chociażby z utrzymaniem dróg, ponieważ drogi krajowe przebiegają przez kilka gmin i w żaden sposób nie mieszczą się w kategorii dróg gminnych.

    W związku z tym powstała konieczność nowelizacji. Trzy kluby zgłosiły projekty, w których proponowały różne rozwiązania, ale sprowadzały się one do tego, iż zmiana kategorii drogi i przekazanie powinny następować z drogi krajowej na drogę wojewódzką. Wydawałoby się, że nie ma tu żadnych problemów, ponieważ rzeczywiście system dróg wojewódzkich i kategoria są podobne do przekazywanych dróg wojewódzkich, a więc nie dzieje się tu nic specjalnego. Komisja postanowiła jednak wprowadzić kaskadowość i możliwość przekazywania dróg wojewódzkich powiatom, a powiatowych - gminom. Szczerze mówiąc, ta kaskadowość zakończy się znowu na gminach, ponieważ gminy, jeśli chodzi o uprawnienia, nie mają już komu tego przekazać, bo już nie ma innych jednostek samorządu terytorialnego.

    Jest też pewien problem. W momencie, kiedy zmieniał się system administracyjny w Polsce, powstawały nowe jednostki samorządowe, wtedy to uchwałą postanowiono, aby powstały drogi krajowe, wojewódzkie, powiatowe i gminne. Każda miała inny przebieg. Drogi wojewódzkie miały określony standard, łączyły województwa. Drogi powiatowe łączyły powiaty, drogi powiatowe łączyły gminy, a gminne przebiegały na terenie gmin. Dzisiaj przy tej kaskadowości możemy naruszyć cały ten system, ponieważ zupełnie inny standard ma droga powiatowa i niestety może biec przez dwie lub trzy gminy. Jest ta sama kwestia, o której koleżanki i koledzy posłowie mówili, co się stanie, jak jedna gmina odśnieży, druga nie odśnieży, bo nie będzie miała środków. Wchodzimy w ten sam system. Jest niebezpieczeństwo zaburzenia tej sieci dróg, która powstała w momencie reformy samorządowej.

    Dobrze jest rozwiązany problem zastany, czyli to, gdy drogi krajowe zostały już przekazane gminom, że te gminy będą mogły w drodze uchwały domagać się oddania tych dróg. Mimo wszystko budzi nasz niepokój kwestia zaburzenia sieci dróg. Ministerstwo udaje, że takiego problemu nie ma, ale jeszcze raz przypominam, że kiedy reforma administracyjna wprowadzała drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne, określała, jakie mają spełniać zasady. My dzisiaj burzymy cały ten system dróg. Jeszcze ostatnia kwestia, że to i tak zakończy się na gminie.

    W jakiś sposób trzeba to rozwiązać. Jesteśmy za tym, żeby drogi krajowe były wojewódzkimi, ale z tą kaskadowością nie do końca się zgadzamy. Pewnie jednak nie będzie innego rozwiązania, jak poprzeć projekt połączonych komisji: samorządu i infrastruktury. Dziękuję bardzo. (Oklaski)