Poseł Teresa Hoppe:

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Moje oświadczenie poselskie będzie związane z Rokiem ks. prof. Janusza Stanisława Pasierba.

    7 stycznia 2013 r. na Pomorzu, w Tczewie, zainaugurowano obchody Roku ks. Janusza Stanisława Pasierba - historyka sztuki, poety, prozaika i piewcy małej pomorskiej ojczyzny.

    Ksiądz Pasierb urodził się 7 stycznia 1929 r. w Lubawie. Pochodził z rodziny nauczycielskiej. Dzieciństwo spędził w Tczewie, a lata okupacji niemieckiej - w Żabnie koło Tarnowa. W 1947 r. ukończył liceum w Tczewie. Następnie studiował w Wyższym Seminarium Duchownym w Pelplinie, a po otrzymaniu święceń kapłańskich był wikariuszem w Grudziądzu i w Redzie. Kontynuował studia na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, na Uniwersytecie Jagiellońskim, Uniwersytecie Warszawskim, Papieskim Instytucie Archeologii Chrześcijańskiej w Rzymie i Uniwersytecie Kantonalnym we Fryburgu. W 1957 r. uzyskał doktorat z teologii, a w 1962 r. - z archeologii. W 1964 r. habilitował się na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. W 1972 r. otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1982 r. - tytuł profesora zwyczajnego.

    W kręgu zainteresowań księdza Pasierba były między innymi sztuka kościelna, archeologia i historia kultury. Zajmował się sztuką nowożytną Gdańska i Pomorza Gdańskiego. Wiele uwagi poświęcał ochronie zabytków. Był autorem monografii znakomitego pomorskiego malarza Hermana Hana oraz dzieł dotyczących skarbów Jasnej Góry i zabytków Pelplina.

    Jako prozaik i poeta pozostawił po sobie bogatą spuściznę literacką. Jest autorem siedmiu tomów esejów i kilkunastu zbiorów poezji. W dziedzinie literatury pięknej debiutował w 1972 r. na łamach ˝Tygodnika Powszechnego˝. Jego teksty tłumaczono na języki: angielski, niemiecki, francuski, włoski, hiszpański i rosyjski. Był swoistym ambasadorem Pomorza dostrzegającym jego niezwykle skomplikowane dzieje, wielką różnorodność kulturową oraz znaczącą rolę w dziejach Polski i Europy.

    Pełnił wiele funkcji, m.in. był profesorem Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, członkiem Rady Naukowej Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk, członkiem PEN Clubu, sekretarzem Komisji Episkopatu do spraw Sztuki Kościelnej. Ksiądz Pasierb był pierwszym laureatem prestiżowej pomorskiej nagrody medalu im. Bernarda Chrzanowskiego ˝Poruszył wiatr od morza˝, ustanowionego przez Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, a wręczonego mu w 1988 r. W 1982 r. otrzymał godność prałata honorowego Jego Świątobliwości, w 1990 r. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, a w 1991 r. tytuł honorowego obywatela miasta Tczewa.

    Zmarł przedwcześnie 15 grudnia 1993 r. Został pochowany w Pelplinie. Jego odejście stanowiło wielką stratę dla kultury polskiej, a w szczególności pomorskiej. Pamięć o tym wielkim humaniście jest na Pomorzu pielęgnowana od lat. W 1998 r. powstała fundacja jego imienia nagradzająca osiągnięcia młodych twórców. Ksiądz Pasierb jest patronem Liceum Ogólnokształcącego i ulicy w Pelplinie, gdzie ponadto co roku organizowany jest Pomorski Festiwal Poetycki im. ks. Janusza St. Pasierba. Jego imię noszą także Zespół Szkół Ekonomicznych w Tczewie i Zespół Szkół Zawodowych w Żabnie. Od 1996 r. Rada Miejska w Grudziądzu przyznaje nagrodę im. ks. Pasierba za krzewienie wartości chrześcijańskich i humanistycznych w twórczości artystycznej i działalności społecznej.

    Obecny Rok ks. Stanisława Pasierba ogłoszony przez Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie przyczyni się z pewnością do rozpropagowania (Dzwonek) wiedzy o ks. Pasierbie, dziedzictwie jego myśli i twórczości. Dziękuję za uwagę.