Poseł Teresa Hoppe:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 5 listopada br. minęła 20. rocznica uchwalenia przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy Europejskiej Karty Języków Regionalnych lub Mniejszościowych.

    Język kaszubski jest obecnie w Polsce jedynym językiem regionalnym na mocy ustawy Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz języku regionalnym z 2005 r. Od kilku lat język kaszubski zaistniał jako przedmiot nadobowiązkowy w edukacji dzieci i młodzieży. Obecnie na Kaszubach uczy się go ok. 14 tys. uczniów - są to uczniowie szkół podstawowych, ponadpodstawowych, a także przedszkoli. Przemierzając Kaszuby, możemy zauważyć podwójne, polsko-kaszubskie nazwy miejscowości. Od 2009 r. kaszubistyka funkcjonuje jako nowa specjalność filologiczna na Uniwersytecie Gdańskim. Od wielu lat trwają prace nad normalizacją tego języka i scaleniem w mowie pisanej wielu funkcjonujących dialektów. W 2006 r. została powołana Rada Języka Kaszubskiego, która ma spory wkład w to dzieło. Język kaszubski trwale zakorzenił się już ok. 20 lat temu w liturgii słowa podczas mszy świętej w wielu pomorskich parafiach rzymskokatolickich. Słowo Boże doczekało się także kaszubskojęzycznych przekładów. Tego niełatwego dzieła podjęli się śp. ksiądz Franciszek Grucza, Eugeniusz Gołąbek oraz w ostatnich latach Adam Ryszard Sikora, franciszkanin. Niezwykle wartościowym wydarzeniem przybliżającym Słowo Boże w języku kaszubskim są kontynuowane od 10 lat kolejne edycje Verba Sacra w Wejherowie. Każdego roku ukazują się dziesiątki książek w języku kaszubskim, obejmujące różne dziedziny - poezję, prozę, obrazy sceniczne, komiksy, bajki, podręczniki szkolne i przekłady klasyki literatury polskiej. W tym miejscu koniecznie trzeba wspomnieć o ogromnej pracy translatorskiej Stanisława Jankego, który w 2010 r. przetłumaczył na język kaszubski epopeję polską ˝Pan Tadeusz˝. Kaszubszczyzna funkcjonuje także w radiu, prasie, Internecie i nowoczesnych gatunkach muzycznych. Na całym Pomorzu setki nauczycieli, animatorów kultury, działaczy regionalnych i wiele innych osób oddanych tej sprawie wykonuje każdego roku ogromną pracę zawodową i społeczną, aby pielęgnować i zachowywać język kaszubski. Czy język kaszubski przetrwa? Zależy to z pewnością od samych Kaszubów, ale także od państwa polskiego, które w dalszym ciągu powinno dokładać starań w działaniach zmierzających do zachowania tego języka.

    Na piękno i różnorodność naszej ojczyzny, Polski, składa się bogactwo kulturowe jej poszczególnych regionów. Wielki autorytet pomorski, nieżyjący już ksiądz prof. Janusz Stanisław Pasierb powiedział: ˝Małe ojczyzny uczą żyć w ojczyznach wielkich, w wielkiej ojczyźnie ludzi˝. W tych słowach zawarta jest esencja najważniejszej wartości - miłości do bliźniego. Jedną z takich małych ojczyzn są właśnie Kaszuby ze swym wielkim bogactwem - językiem kaszubskim. Dziękuję za uwagę.