Poseł Teresa Hoppe:

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! 22 sierpnia obchodziliśmy 20. rocznicę śmierci pisarza Jana Drzeżdżona, uznawanego za jednego z najwybitniejszych prozaików kaszubskich.

    Jan Drzeżdżon urodził się 16 maja 1937 r. w Domatowie w powiecie puckim. W 1955 r. ukończył Liceum Pedagogiczne w Wejherowie i zaraz potem zaczął pracować jako nauczyciel szkół powszechnych na Kaszubach. W 1965 r. ukończył filologię polską w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Gdańsku, a doktoryzował się na podstawie rozprawy o literaturze kaszubskiej. W latach 1968-1976 Drzeżdżon był adiunktem w Wyższej Szkole Nauczycielskiej w Słupsku, a następnie pracował jako nauczyciel akademicki na Uniwersytecie Gdańskim. Mimo odległych miejsc pracy nigdy nie opuścił swoich ukochanych północnych Kaszub, mieszkając kolejno w Żelistrzewie i Władysławowie. Swe utwory literackie publikował w języku polskim i kaszubskim. W kaszubszczyźnie czynił to w najbliższym sobie dialekcie belockim. Był prozaikiem i poetą. Poezję pisał wyłącznie w języku kaszubskim, natomiast większość prac prozatorskich ukazała się w języku polskim.

    Swoje utwory publikował w ˝Pomeranii˝, ˝Literach˝, ˝Gryfie˝, ˝Miesięczniku Literackim˝, ˝Twórczości˝, ˝Nowym Wyrazie˝ i ˝Punkcie˝. Debiut książkowy Jana Drzeżdżona przypadł na 1971 r. Był to szkic o Aleksandrze Majkowskim ˝Wędrówki Remusowe po Kaszubach˝. 3 lata później ukazał się jego tomik poezji ˝Sklaniané pôcorë˝ i dwie nowele pod tytułem ˝W nedzelni wieczór˝. W 1973 r. Drzeżdżon otrzymał stypendium Fundacji Kościuszkowskiej na zbadanie środowiska kaszubskiego w stanie Ontario w Kanadzie. Podsumowaniem tej podróży był obszerny szkic ˝Piękno ziemi. Rozważania nad kulturą Kaszubów kanadyjskich˝.

    Jan Drzeżdżon zajmował się również historią literatury kaszubskiej. Owocem tych zainteresowań była monografia ˝Współczesna literatura kaszubska w latach 1945-1980˝ wydana w 1986 r. Poza tworzeniem i publikowaniem własnych prac Drzeżdżon był także edytorem. Zebrał i opracował utwory literackie kaszubskich pisarzy, to jest Anny Browarczyk, Alojzego Budzisza i Augustyna Dominika. Pisał także wstępy i posłowia do zbiorów prozatorskich i poetyckich.

    Od 1976 r. Jan Drzeżdżon należał do Związku Literatów Polskich, a w 1983 otrzymał najwyższe odznaczenie kaszubskie Medal Stolema.

    Zmarł przedwcześnie, 22 sierpnia 1992 r., w wieku zaledwie 55 lat. Pochowany został w rodzinnej parafii Mechowo w powiecie puckim. Po śmierci pisarza ukazała się zdaniem krytyków literackich jego najlepsza powieść ˝Twarz smętka˝.

    Dla zachowania pamięci o tym pisarzu, począwszy od 1996 r., na Kaszubach organizowany jest ogólnopolski konkurs prozatorski im. Jana Drzeżdżona, na który co roku wpływają liczne prace w języku polskim i kaszubskim. O dużym znaczeniu tego konkursu świadczy fakt, że wspierają go miejscowe samorządy oraz Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. Jest on zawsze ważnym wydarzeniem kulturalnym na Pomorzu. Dowodem pamięci o Janie Drzeżdżonie są także w kilku miastach na Pomorzu ulice i szkoły nazwane jego imieniem. Rok 2012 na Kaszubach obfituje w różne imprezy i wydarzenia związane z 20. rocznicą jego śmierci. Dziękuję za uwagę.