Poseł Marek Krząkała:

    Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiejsze oświadczenie chciałbym poświęcić pamięci Andrzeja Frycza Modrzewskiego, patrona II Liceum Ogólnokształcącego w Rybniku, w związku z jego 440. rocznicą śmierci. Uchwałę w tej sprawie przyjął dzisiaj Sejm przez aklamację.

    Andrzej Frycz Modrzewski to osobowość europejskiego formatu. Wszechstronnie wykształcony, erudyta i pragmatyk. Urodził się 20 września 1503 r. w Wolborzu, zmarł w 1572 r. Był wybitnym przedstawicielem epoki renesansu w Polsce, pisarzem społeczno-politycznym.

    Kiedy miał 11 lat, wyjechał do Krakowa, by zostać uczniem tamtejszej szkoły parafialnej. Studia rozpoczął w 1517 r. na Akademii Krakowskiej, a ukończył dwa lata później, poprzestając na stopniu bakałarza. W 1547 r. został sekretarzem Zygmunta I Starego, a sześć lat później wójtem Wolborza.

    Krytykował polskie przywary, w tym te dotyczące sfery polityki, ale jednocześnie był propagatorem tolerancji religijnej, równouprawnienia wszystkich wyznań religijnych oraz wzajemnej autonomii państwa i Kościoła. Szczególną wartość stanowiła dla niego wolność sumienia i wyznania.

    Opowiadał się również za równością wobec prawa niezależnie od statusu społecznego i przynależności stanowej oraz otoczeniem osób ubogich i wykluczonych opieką państwa. W XVI w. jego dzieła zostały wpisane do indeksu ksiąg zakazanych, a pełnego wydania doczekały się dopiero w XX w.

    Był pisarzem bezkompromisowo dążącym do poprawy Rzeczypospolitej nie poprzez przedstawianie wizji utopijnych, tak popularnych w renesansie choćby w twórczości Morusa, lecz poprzez popularyzację idei, które gdzie indziej miały pojawić się dopiero w przyszłości. Chodzi o koncepcję obrony wolności i godności jednostki, postulaty tolerancji i ekumenizmu. To człowiek dialogu, doceniający wagę dysputy, polemiki i perswazji, umiejący słuchać nie tylko sojuszników, lecz także przeciwników politycznych.

    Postawa Andrzeja Frycza Modrzewskiego to przykład konsekwentnej realizacji etosu humanisty, to dowód jego niezwykłej przenikliwości i kultury politycznej oraz obywatelskiej. Pisarstwo stało się dla niego formą służenia ludziom, dochodzenie do prawdy - jego życiowym celem.

    Gdy próbujemy ocenić poglądy - demokratyzm, irenizm, ekumenizm - i działalność Frycza z perspektywy współczesności, ten renesansowy humanista wydaje się nam niezwykle nowoczesny. Ważne staje się przede wszystkim jego przeświadczenie o zależności między moralnością społeczeństwa a losami państwa i jego pomyślnością. Warto podjąć tę myśl, zwłaszcza w szkole w pracy z młodzieżą. Wiele idei propagowanych przez Frycza Modrzewskiego znalazło wyraz we współczesnej myśli demokratycznej, także w obecnie obowiązującej Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Jest postacią stawianą za wzór dla społeczeństwa, w tym dorastającego pokolenia.

    Andrzej Frycz Modrzewski jest patronem różnych szkół w Polsce. Jedną z nich jest II Liceum Ogólnokształcące w Rybniku. Zawiła historia tej szkoły sięga lat 30. ubiegłego wieku. Obecnie to jedna z najbardziej renomowanych placówek w województwie śląskim, która dzięki zaangażowaniu grona pedagogicznego, uczniów i rodziców godnie nosi imię swojego patrona i propaguje jego idee. Przed objęciem mandatu posła miałem zaszczyt pracować w tej szkole.

    Z okazji przypadającej na 2012 r. 440. rocznicy śmierci Andrzeja Frycza Modrzewskiego Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyjął uchwałę dla uczczenia jego pamięci i wyraził uznanie dla dorobku twórczego. Niech ta rocznica dla całej społeczności szkolnej, ale także każdego z nas z osobna będzie przyczynkiem do refleksji nad jego twórczością i postawą życiową, byśmy w pełni mogli korzystać z jego dorobku i twórczości. Dziękuję bardzo.

Poseł Marek Krząkała:

    Panie marszałku, czy można mieć prośbę, żeby pan w sposób oficjalny przesłał to oświadczenie z pana podpisem do szkoły? Jest taka możliwość?

Poseł Marek Krząkała:

    Bardzo dziękuję.