Poseł Artur Górczyński:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje oświadczenie ma związek z obchodzonym dziś Ogólnopolskim Dniem Walki z Bezrobociem. Szczególnie bezrobocie wśród młodzieży stanowi aktualnie jeden z poważniejszych problemów socjalnych w naszym kraju, który pozostawiony sam sobie może generować w najbliższej przyszłości trudne do przewidzenia negatywne skutki społeczne, gospodarcze i demograficzne.

    Analiza struktury bezrobocia pod kątem wieku wskazuje, że dominującą grupą osób pozostających bez pracy jest młodzież. Obecnie największe problemy ze znalezieniem pracy mają ludzie młodzi, którzy nie ukończyli jeszcze 25. roku życia, a także absolwenci szkół wyższych. W marcu do absolwentów szkół wyższych było skierowanych zaledwie 0,7% wszystkich ofert w urzędach pracy, z czego blisko 1/3 były to propozycje stażu. Oznacza to, że duża część bezrobotnych w Polsce jest obecnie w wieku najwyższej aktywności zawodowej.

    W 1996 r. udział najmłodszej grupy wiekowej wśród bezrobotnych nieco się obniżył, jednak w znacznej mierze było to spowodowane zmianą regulacji prawno-systemowych dotyczących młodzieży i absolwentów. Do 1 marca 1996 r. nabywali oni uprawnienia do zasiłku po upływie 3 miesięcy od daty zarejestrowania w urzędzie pracy. Obecnie nie mają prawa do zasiłku, mogą natomiast otrzymywać stypendium, jeżeli urząd pracy skieruje ich na szkolenie lub staż do pracodawcy. W następstwie tych zmian absolwenci w zdecydowanej większości nie rejestrują się w urzędach pracy, zaś stypendiami objęta jest bardzo niewielka część młodych ludzi.

    Niestety, dotykające absolwentów bezrobocie stało się głównym zagrożeniem ich startu zawodowego oraz jedną z barier blokujących zaspokojenie potrzeb i inspiracji młodego pokolenia. Długotrwałe próby znalezienia pracy powodują zniechęcenie i zaniechanie poszukiwań. Spadek aktywności młodzieży w poszukiwaniu pracy może być spowodowany rezygnacją z planów zawodowych ze względu na małe szanse otrzymania pracy w miejscu zamieszkania i brakiem środków finansowych na dalsze kształcenie się.

    Najnowsze badania wykazują, że bezrobocie doprowadza do pogorszenia samopoczucia jak i zdrowia, tutaj można wymienić przypadki alkoholizmu, wyższy poziom zachorowań na serce i choroby układu krążenia, wzrost samobójstw. Znany badacz wpływu bezrobocia na społeczeństwo dr Harvey Breuner oszacował, iż utrzymujący się w okresie 6 lat ciągły wzrost bezrobocia tylko o 1% doprowadziłby do 37 tys. przedwczesnych zgonów. Badania dowodzą, iż niedobrowolne, zbyt długie pozostawanie bez zatrudnienia to dla bardzo wielu osób sytuacja o wysokim traumatycznym oddziaływaniu.

    Główny akt prawny określający zadania państwa w zakresie przeciwdziałania bezrobociu to ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Realizują ją m.in. powiatowe urzędy pracy. Zwykle najbardziej znanymi formami pomocy, które można uzyskać w powiatowym urzędzie pracy, są zasiłek oraz rejestracja pozwalająca na uzyskanie uprawnień do bezpłatnego leczenia.

    Warto jednak pamiętać, że urzędy pracy mają nie tylko takie zadania i powinny przede wszystkim aktywnie pomagać w znalezieniu zatrudnienia. Powiatowe urzędy pracy skupiają się na wydawaniu zaświadczeń potwierdzających rejestrację osób bezrobotnych, jak również na rzeszy przeszkolonych operatorów wózków widłowych, magazynierów, fryzjerek czy florystek, z całym szacunkiem oczywiście dla tych zawodów. Powiatowe urzędy pracy powinny zająć się faktycznym rozeznaniem rynku pracy i jego potrzeb, a nie tylko być przechowalniami osób bezrobotnych i przedstawicielami firm szkolących. Dziękuję.