1 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego (druki nr 179 i 271).

Poseł Małgorzata Sekuła-Szmajdzińska:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede wszystkim jedno słowo do pana posła Penkalskiego. Otóż, jak sądzę, wszyscy będziemy pracować nad tym, żeby system dozoru elektronicznego dobrze działał, bo zgodność, która panowała podczas pracy nad tą ustawą, świadczy o powszechnym zainteresowaniu tym tematem, myśleniu w sposób, powiedziałabym, wręcz jednolity. W związku z tym ja również chciałabym wyrazić satysfakcję ze sposobu pracy, jaka nad poselskim projektem o zmianie ustawy o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego prowadzona była w Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz w podkomisji nadzwyczajnej powołanej w celu rozpatrzenia tego projektu, i to zarówno ze względu na udział w posiedzeniach szerokiego gremium praktyków, o czym tu dzisiaj była już mowa, jak również ze względu na zgodną, ściśle merytoryczną aktywność posłów, co sobie ogromnie cenię.

    Jak trafnie wspomniał pan minister Krzysztof Kwiatkowski, pierwszy raz o systemie dozoru elektronicznego mówiono w trakcie rządów lewicy, projekt ustawy przygotował PiS, natomiast uruchomienie systemu i nowelizacja ustawy to okres poprzedniej kadencji parlamentu. Proponowane obecnie zmiany wynikają z doświadczeń funkcjonowania przez dwa i pół roku systemu dozoru elektronicznego i dotyczą między innymi umożliwienia skazanym odbywającym karę w tym systemie korzystania z instytucji warunkowego przedterminowego zwolnienia, redefinicji przesłanek zastosowania systemu dozoru elektronicznego oraz uzupełnienia środków technicznych wykorzystywanych do kontroli skazanego o system komunikacyjno-monitorujący.

    Według powszechnej opinii najważniejszym elementem nowelizacji jest możliwości stosowania instytucji warunkowego przedterminowego zwolnienia wobec skazanych odbywających karę w systemie dozoru elektronicznego. Obecnie uprawnienia do ubiegania się o warunkowe zwolnienie z odbycia reszty kary pozbawienia wolności przysługują jedynie skazanym odbywającym ją w zakładzie karnym w warunkach izolacji. Ten brak możliwości to nie tylko nierówność wobec prawa, ale także brak motywacji ze strony osób, które potencjalnie mogłyby skorzystać z systemu dozoru elektronicznego, ale wniosków takich nie składają, bowiem straciłyby wówczas możliwość zastosowania wobec nich dobrodziejstwa instytucji warunkowego przedterminowego zwolnienia z odbycia reszty kary pozbawienia wolności.

    Z badań prowadzonych regularnie w jednostkach penitencjarnych wynika, że na ok. 11 tys. osób skazanych, w pełni uprawnionych i wykazujących gotowość do wejścia do systemu dozoru elektronicznego, zainteresowanych jest tylko od 11 do 64% w zależności od regionu kraju, a i to dlatego, że nie mogłyby one ubiegać się o warunkowe przedterminowe zwolnienie.

    Drugi element, na który chcę zwrócić uwagę Wysokiej Izby, to proponowana zmiana, która umożliwia osobom objętym systemem dozoru elektronicznego korzystanie z prawa do świadczeń z pomocy społecznej, które to prawo generalnie nie przysługuje osobom odbywającym karę pozbawienia wolności. Natomiast umożliwienie skazanym objętym systemem dozoru elektronicznego skorzystania z tego wsparcia ma dla nich, osób często pozostających w bardzo trudnej sytuacji rodzinnej i materialnej, ogromne znaczenie życiowe i może realnie wpłynąć na ich resocjalizację.

    Trzecia zmiana, która moim zdaniem ma bardzo istotne znaczenie, odnosi się do roli zawodowego kuratora sądowego, który będzie mógł między innymi składać wnioski o nałożenie na skazanego obowiązków określonych w art. 72 Kodeksu karnego oraz dokonywać zmian w tzw. harmonogramie odbywania kary w systemie dozoru elektronicznego, czyli w przedziałach czasu w ciągu doby i w poszczególnych dniach tygodnia, np. ze względu na zmianę godzin pracy. Na marginesie jednak nie mogę nie zwrócić uwagi Wysokiej Izby na potrzebę wzmocnienia służby kuratorów ze względu na wzrastajacą ilość nakładanych na nich zadań.

    Ostatnia kwestia, której chcę poświęcić chwilę uwagi, to informacja, którą uzyskaliśmy w trakcie pracy nad zmianami w ustawie, a która odnosi się wprost do wydatków budżetowych. Otóż koszt utrzymania jednego skazanego w warunkach izolacji więziennej wynosi aktualnie 2600 zł, natomiast wykonanie kary w systemie dozoru elektronicznego kosztuje w przypadku jednego skazanego 564 zł. (Dzwonek) To, jak łatwo zauważyć, jeszcze jeden jakże istotny element świadczący o potrzebie utrzymania i rozszerzania dobrze funkcjonującego systemu dozoru elektronicznego.

    Klub Poselski Sojusz Lewicy Demokratycznej popiera sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o projekcie ustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego i będzie głosował za przyjęciem ustawy. Dziękuję. (Oklaski)