2 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (druki nr 175 i 222).

Poseł Mariusz Orion Jędrysek:

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Projekt ustawy dotyczy pyłów i niektórych substancji zawieszonych w atmosferze czy obecnych w atmosferze, ale chcę powiedzieć, że my znowu zostajemy postawieni pod ścianą. To znaczy trzeba przyjąć tę ustawę, taką mniej więcej, jaka już jest, z pewnymi, mam nadzieję, uwzględnionymi poprawkami, taką, jaka jest przygotowana, z tymi poprawkami, ponieważ to zostało zrobione bardzo późno, z ogromnymi opóźnieniami. Grożą nam kary, trzeba to zrobić i koniec.

    Natomiast chcę się ustosunkować do meritum spraw dotyczących ustawy. Co ona naprawdę reguluje? Ona przede wszystkim, jeśli chodzi o pyły, odnosi się do każdych pyłów - i antropogenicznego pochodzenia, i naturalnego pochodzenia. Nie ma tutaj żadnego rozróżnienia. Są sytuacje, w których pyły naturalne zupełnie przeważają nad pyłami pochodzenia antropogenicznego, w związku z tym nie wyobrażam sobie płacenia jakichś kar za to, że się pojawia pył naturalny. We wschodniej Polsce, gdzie mamy w różnych okresach stosunkowo suche wiatry ze wschodu, możemy mieć spore ilości pyłów naturalnych, które będą odpowiadały tym kryteriom, jakie są zawarte w ustawie, i one nie są zawinione w żaden sposób przez przemysł. W Europie Zachodniej, gdzie tego typu pyłów prawie nie ma, ponieważ tam mamy inną wilgotność, inną cyrkulację atmosferyczną, tej sytuacji nie będzie. A więc nie ma tego rozróżnienia - nie ma rozróżnienia na pyły antropogeniczne i pyły naturalne. W związku z tym jest ta poprawka, którą Prawo i Sprawiedliwość wprowadziło, a która bazowała w dużym stopniu na projekcie, który ja przygotowałem, jeszcze będąc w rządzie Prawa i Sprawiedliwości w 2007 r. Miał on rozróżniać te pyły, miał być przygotowany taki sposób monitoringu, żeby te pyły rozróżniać. Pytałem panią minister na posiedzeniu komisji i nie dostałem odpowiedzi, co się z tym projektem stało, a on byłby kluczowy. Pył PM2,5 czasem może być szkodliwy, czasem nie. To nie jest kwestia średnicy, tylko kwestia pokroju i chemizmu. To są zasadnicze kryteria, za pomocą których oceniać powinniśmy to, czy pył jest niebezpieczny dla zdrowia człowieka, czy nie.

    Trzeba też pamiętać o tym, że ten projekt w takiej formie w mocny sposób będzie uderzał w energetykę opartą na węglu. Polska oczywiście ma ponad 90% udziału energii opartej na węglu. To jest kluczowe. Ale te pyły akurat są stosunkowo mało szkodliwe, ponieważ one mają kształty, które są dla organizmu dość obojętne.

    W związku z tym moja propozycja jest taka, żeby uwzględnić te poprawki, które opozycja wprowadziła, uchwalić tę ustawę, tak jak trzeba, i natychmiast wracać do jej poprawienia, tak żeby nie krzywdziło to Polski, polskiego społeczeństwa, polskiego przemysłu, tym bardziej że to będzie kosztowało bardzo dużo. A jednocześnie trzeba przygotować narzędzia i finansowe, i aparaturowe do tego, żeby ten monitoring mógł być prowadzony w sposób kompetentny. Proszę przypomnieć sobie bowiem jeszcze jedną rzecz. Bywały takie sytuacje w nie tak dawnej historii Europy, że szczególnie we wschodniej części Polski były nawiewane ogromne ilości pyłów - pani poseł prowadząca doskonale wie, chodzi o lessy - i mamy nawet kilkudziesięciometrową warstwę osadów absolutnie naturalnych, tzw. pochodzenia eolicznego, czyli z wiatru, naturalnego. Kto za to zapłacił? Nikt za to nie zapłacił. My te osady mamy. I teraz kluczową sprawą jest to, co to są za pyły, jakiego pochodzenia są te pyły. Także na przykład chodzi o energię odnawialną, czasami też niektóre elektrownie, które spalają odnawialne źródła energii czy na przykład odpady, powodują większe pylenie. Też trzeba zwrócić na to uwagę.

    Są pewne sprzeczności w tej ustawie, ale wyjścia nie mamy, jest ostatni moment na to, żeby ją uchwalić, i daj Boże, żebyśmy nie płacili za to kar. Dziękuję bardzo. (Oklaski)