4 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji (druki nr 2516 i 3126).

Poseł Iwona Ewa Arent:

    Dziękuję bardzo.

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt zaprezentować stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, druki nr 2516 i 3126.

    Nowelizacja ta zmienia art. 8 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji. Artykuł ten określa zasady dystrybucji spraw przeznaczonych do egzekucji komorniczych, spraw z wyboru spoza rewiru, tzw. wolny wybór. Od wielu lat możemy zaobserwować zjawisko coraz większej koncentracji wpływu spraw do kilkunastu kancelarii komorniczych w kraju. Są to, jak je nazywamy, tzw. hurtownie komornicze. W 2013 r. kilkunastu komorników prowadzących tzw. hurtownie komornicze przyjęło ponad 1 mln spraw egzekucyjnych, co stanowiło 23% całego ogólnopolskiego wpływu, zaznaczam tu, przy liczbie 1300 komorników, którzy funkcjonują w Polsce. Przeciętna roczna wielkość wpływu spraw w normalnych kancelariach, czyli takich, które zatrudniają do trzech osób, wahała się od 2 tys. do 8 tys. spraw egzekucyjnych, a przeciętna wielkość wpływu spraw hurtownika komornika to nawet ponad 100 tys. spraw, a nawet jest jeden hurtownik, który przyjął 300 tys. spraw. Taka koncentracja spraw u niewielkiej liczby komorników powoduje obniżenie skuteczności egzekucji, jak czytamy w uzasadnieniu. Według Ministerstwa Sprawiedliwości średnia skuteczność hurtowni komorniczych to jedynie ok. 12,5%, ale to nie jest jedyny problem, ta niska skuteczność hurtowni komorniczych, związana z działalnością komorników hurtowników. Największy hurtownik osiągał wpływ z ponad 300 tys., to już mówiłam, spraw. Komornik według ustawy powinien wykonywać swoje działania osobiście i rzetelnie. Powinien osobiście prowadzić egzekucję w terenie, licytację i inną działalność, bo taka jest idea funkcjonowania komornika i egzekucji komorniczej w Polsce. Tu rodzi się pytanie, w jaki sposób komornik może to robić, mając w swojej kancelarii np. 300 tys. spraw? Jest to niemożliwe. Przecież ewidentnie niemożliwe jest to, żeby nadzorował to osobiście. Nawet nadzorowanie merytoryczne nad tymi sprawami w ogóle, absolutnie nie wchodzi w grę, bo trudno nawet przejrzeć 300 tys. spraw. Jeżeli nie wykonuje się tego osobiście, to także nie jest się w stanie przejrzeć tego merytorycznie. 99% kancelarii komorniczych to kancelarie zatrudniające do trzech osób. Uwolnienie zawodu w związku z pracami nad ustawą deregulacyjną spowodowało, że nastąpił napływ większej liczby komorników do tego zawodu, większej liczby osób wykonujących zawód komornika. Teraz możemy się spotkać z sytuacją, że niektórzy komornicy myślą o zmianie zawodu, bo ciężko im się utrzymać finansowo.

    Wiem, że komornicy nie są lubiani. Ludzie nie cierpią komorników. Nie lubią ich ani wierzyciele, bo niewystarczająco ściągają dla nich długi, ani dłużnicy, którzy narzekają na to, że ściągają długi nie tak, jak trzeba, nieetycznie czy niezgodnie z prawem. Tak więc komornicy nie są lubiani. Ale musimy pamiętać, że komornicy są funkcjonariuszami państwowymi, reprezentują państwo polskie i tak naprawdę działają na rzecz i wierzycieli, i dłużników. Trzeba bowiem wspomnieć choćby o sytuacji, kiedy matka samotnie wychowująca dzieci nie może otrzymać od męża alimentów. Kto pomaga? Komornik. W zależności od tego, w jaki sposób komornik wykona swoją pracę, matka będzie miała pieniądze dla tych dzieci.

    A więc musimy doprowadzić do takiej sytuacji, żeby komornicy w Polsce mieli komfort swojej pracy, ale także wykonywali ją dobrze, żeby nie było bandytyzmu komorniczego. Ostatnio słyszeliśmy, co się działo pod Mławą. To był bandytyzm. To nie była egzekucja sądowa, lecz to był bandytyzm. Tak więc nie może być takich patologii, ale nie możemy zapominać, że komornicy są potrzebni, są instytucją, organem państwa i wykonują egzekucje wyroków sądowych, wyroków państwa.

    Wracam do kwestii nowelizacji. (Dzwonek) Komornik stoi na straży praworządności egzekucji sądowej wobec dłużnika. Tak jak wcześniej wspomniałam, nowelizacja dąży do likwidacji - przynajmniej jest taka próba - hurtowni komorniczych.

    Już kończę, panie marszałku.

    Myślę, że ich mała skuteczność wynika nie tylko z tego, ale także - jak powiedziałam - przede wszystkim z tego powodu, że obowiązuje model bezpośredniego działania komorników, a jest to niemożliwe w tych hurtowniach. Mam nadzieję, że po wejściu w życie nowelizacji skończy się problem hurtowni. Natomiast musimy obserwować, czy kancelarie komornicze nie znajdą sposobu obchodzenia czy obejścia zasad rozliczania spraw, które wpłyną. Chodzi o to, żeby nie było takiej sytuacji, że będą sobie naliczać te sprawy i że jednak nie będą się stosować do naszego zamysłu, który próbujemy tutaj wdrożyć w życie.

    Na koniec powiem, że uważam, iż to jest dobry projekt, idący w dobrym kierunku i będziemy głosowali za jego przyjęciem. Dziękuję bardzo.