46 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Gospodarki o poselskich projektach ustaw o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych (druki nr 1076, 1226, 1335, 1653 i 2638).

Poseł Jerzy Szmit:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Prawo i Sprawiedliwość w zakresie zmiany Prawa zamówień publicznych.

    Wysoka Izbo! Prawo zamówień publicznych to jedna z najważniejszych ustaw regulujących życie gospodarcze w Polsce. Szacuje się, że pod jej rządami chociażby w tym roku będzie wydane około 140 mld zł. Jest to kwota przecież bliska połowie budżetu państwa. Ta ustawa jest przeznaczona dla sektora publicznego, rządowego czy samorządowego, ale kształtuje też warunki działania wielkich sektorów gospodarki, w szczególności rynku budownictwa drogowego, kolejowego, przemysłu obronnego czy dostawców w sektorze szkolnictwa, nauki czy medycyny. Jednocześnie od wielu lat ustawa ta jest poddawana bardzo poważnej krytyce, z wielu stron zresztą. Apogeum tej krytyki przyniosły ostatnie lata, gdy mieliśmy do czynienia z dramatycznymi zdarzeniami, szczególnie w okresie poprzedzającym Euro 2012. Wielka fala bankructw dotknęła wówczas branżę budowlaną, a szczególnie tę część, która była zaangażowana w budowę dróg, autostrad, infrastruktury kolejowej, stadionów czy innych urządzeń przeznaczonych do obsługi tej wielkiej imprezy sportowej. Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość wspierał osoby i firmy poszkodowane przy realizacji zamówień publicznych, ale też przystąpiliśmy do pracy nad przedstawieniem projektu nowego Prawa zamówień publicznych. Takie konsultowane z wieloma środowiskami rozwiązanie jest na ukończeniu. Opracowaliśmy założenia do ustawy, a dzisiaj piszemy projekt. Odniosę się też do sprawozdania Komisji Gospodarki o projektach ustaw, nad którymi dzisiaj debatujemy.

    Będzie to już blisko 40. nowelizacja Prawa zamówień publicznych. Tym razem nowelizacja obejmuje bardzo istotne obszary i trzeba powiedzieć, że generalnie jest ona krokiem w dobrą stronę. Jednak nadal możemy mówić o sporych wątpliwościach, które niosą ze sobą te rozwiązania. Można zapytać: Czy zapisy w poprawce 6. wystarczająco zabezpieczą zamawiającego przed wykonawcami, którzy nie są w stanie realnie wylegitymować się i skorzystać z potencjału zarówno swojego, jak i tych, których chcą zatrudnić jako podwykonawców? Z kolei na pewno należy pochwalić i poprzeć te poprawki, które zobowiązują zamawiających do zadbania o to, aby umowy zawierane na realizację były kalkulowane według stawek minimalnych, jak również o to, aby wykonawcy zatrudniali pracowników na umowy o pracę, co było, niestety, bardzo często łamane. Bardzo korzystny jest też zapis o waloryzacji pewnych warunków kontraktowych, bo rzeczywiście na tym polu było wiele problemów, wiele bardzo poważnych kłopotów i dramatów. Właściwe też jest postawienie wymagań Urzędowi Zamówień Publicznych, aby opracował i propagował wzory umów, które będą regulowały zamówienia publiczne i kontrakty. Niemniej jednak wydaje się, że miękka forma zapisania tego obowiązku, jak również to, że zamawiający będzie mógł stosować jedynie te wzory, może nie wystarczyć w tym zakresie.

    Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Chciałbym też się odnieść do chyba najistotniejszych zapisów nowelizacji, mianowicie do tych, które mówią o kryterium najniższej ceny. Otóż przyjęte tutaj rozwiązanie, które mówi o przypadku, gdy zgłoszone oferty są o 30% niższe od przedstawionych przez zamawiającego kosztorysów, a równocześnie są też niższe o 30% od średniej ofert, może wprowadzać wiele zamieszania, problemów interpretacyjnych i wcale nie zabezpieczy właściwego wykonania umów. Możemy przecież wyobrazić sobie taką sytuację, nie trzeba sobie jej nawet wyobrażać, że bardzo często przedstawione przez zamawiającego kalkulacje są po prostu zawyżone. Świadomie przedstawia się zbyt wysokie ceny, a potem to 30% może doprowadzić do takiej sytuacji, w której wszyscy oferenci będą musieli się tłumaczyć, dlaczego oferują taką czy inną cenę. Czy rzeczywiście jest to właściwe rozwiązanie? Można mieć co do tego wątpliwości. Czy nie lepiej byłoby (Dzwonek) zastosować połączone kryteria, z jednej strony średniej ceny oferentów, a z drugiej strony ceny rynkowej, która najczęściej występuje, tak aby wybrać dwa spośród trzech kryteriów, które muszą być spełnione? Chodzi o to, aby pytać wykonawcę o argumentację, na podstawie której została sporządzona oferta.

    Może też budzić wątpliwości zapis w poprawce 13., który zobowiązuje do tego, aby zamawiający badał koszty eksploatacji. To jest odwołanie, które może być w pewnych sytuacjach niebezpieczne. Myślę, że ono będzie obrastało w liczne interpretacje. Można mieć wątpliwości, czy te zapisy jednoznacznie rozwiążą problemy, o których mówimy.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Myślę, że wszyscy...

    Wicemarszałek Eugeniusz Tomasz Grzeszczak:

    Rozumiem, że pan poseł zmierza do konkluzji.

    Poseł Jerzy Szmit:

    Tak jest.

    Wicemarszałek Eugeniusz Tomasz Grzeszczak:

    Bardzo proszę.

    Poseł Jerzy Szmit:

    ...oczekujemy, że przedstawione tutaj nowe rozwiązania, które idą w dobrym kierunku, co podkreślałem, rozwiążą problem. Niemniej jednak nie zwalnia nas to jako klubu Prawo i Sprawiedliwość z pracy nad nową ustawą Prawo zamówień publicznych. Jeżeli te rozwiązania, które dzisiaj są proponowane, sprawdzą się, to również zaproponujemy je w naszym projekcie, a jeżeli się nie sprawdzą, to będziemy szukali lepszych rozwiązań. Dziękuję bardzo. (Oklaski)