13 i 14 punkt porządku dziennego:

  13. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny (druk nr 1827).
  14. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny (druk nr 1878).

Poseł Małgorzata Sekuła-Szmajdzińska:

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Stoimy przed bardzo poważnym zadaniem. Najlepszym dowodem na to, że to prawda, jest fakt, iż procedujemy dzisiaj dwa projekty przygotowane przez kluby PO i SLD, dotyczące tej samej materii. W imieniu klubu Sojusz Lewicy Demokratycznej chcę przedstawić projekt przez nas złożony i liczę na to, że Wysoka Izba skieruje go do dalszych prac.

    W pełni podzielamy wyrażoną przez rzecznika praw dziecka opinię, że każda ofiara przestępstwa seksualnego inaczej przeżywa swoją krzywdę. Wiele ofiar dopiero po wielu latach już jako osoby dorosłe pozwala sobie na odczuwanie krzywdy i podejmuję walkę o ukaranie sprawcy. Przytaczam te słowa - witam serdecznie, panie rzeczniku - bo najlepiej oddają one istotę tego, nad czym pracujemy. Myślę, że stwierdzenie, iż pokrzywdzony po latach daje przyzwolenie na to, żeby dociekać prawdy, jest w pełni uzasadnione. Nie wszyscy jednak na to się decydują. Wiem o tym, ponieważ niedawno - o czym już mówiłam wcześniej na konferencji prasowej - uświadomiłam sobie, że znam bardzo dobrze osobę, która doświadczyła jako nastolatka molestowania seksualnego, co z pewnością zaważyło na jej dorosłym życiu, ale ona sama nie znalazła w sobie siły, by doprowadzić do ukarania sprawcy. Czy to znaczy, że nie powinniśmy dać szansy tym, którzy tę siłę w sobie znajdą? Ależ oczywiście, naszym obowiązkiem jako ustawodawcy jest takie skonstruowanie przepisu, aby osoby, które osiągnęły samodzielność w decydowaniu o swoim życiu, a co za tym idzie mają możliwość podejmowania decyzji, mogły korzystać z ochrony, jaką zapewni im państwo, przedłużając okres przedawnienia karalności przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności popełnionych wobec tych ofiar wówczas, gdy były małoletnie.

    Nie mam wątpliwości co do tego, że obowiązujący dziś przepis art. 101 § 4 Kodeksu karnego, który stanowi, że przestępstwo takie przedawnia się po upływie 5 lat od ukończenia przez pokrzywdzonego 18 lat, nie daje pełnej gwarancji ochrony jego interesu. Musimy mieć natomiast pewność, że ofiara ma potencjalną możliwość, by bez obawy skorzystać z tego prawa, musi być uniezależniona od sprawcy, a trzeba przecież pamiętać, że bardzo często jest nim człowiek zamieszkujący z pokrzywdzonym, a przynajmniej blisko z nim związany. Zatem do czasu gdy ofiara uniezależni się w pełni, wyprowadzi się z mieszkania, stanie się samodzielna finansowo, powinna mieć możliwość znalezienia oparcia w państwie, którego obowiązkiem jest chronić pokrzywdzonego, a nie sprawcy.

    Warto w tym miejscu przytoczyć fakt, iż dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zwalczania niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego dzieci oraz pornografii dziecięcej wyraźnie wskazuje konieczność umożliwienia ścigania wszelkich przestępstw z tym związanych przez wystarczający - co podkreślam - i proporcjonalny do wagi danego przestępstwa okres od momentu osiągnięcia przez pokrzywdzonego pełnoletności. To bardzo ważna wskazówka, która też powinna nas skłonić do rzetelnej oceny, do którego momentu pełnoletni pokrzywdzony może zainicjować postępowanie karne. Naszym zdaniem granica 30. roku życia daje nam wysokie prawdopodobieństwo - oczywiście odnoszące się do warunków w naszym kraju, w którym młodzi ludzie coraz później się usamodzielniają - że zapewniamy ofierze realną możliwość skorzystania ze swojego prawa w pełni samodzielny i integralny sposób. Chcę dodać, że nasz klub nie odżegnuje się od dyskusji na ten temat. Osobiście widziałabym dopuszczenie okresu 15 lat, po którym ustaje karalność przestępstwa, licząc oczywiście od chwili osiągnięcia pełnoletności przez poszkodowanego, ale pozostawiam to do dalszych rozważań, co - mam nadzieję - stanie się możliwe po skierowaniu obu projektów do dalszych prac.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W swoim wystąpieniu nie odnoszę się do konkretnych przykładów, o których jest głośno i które opinia publiczna poznała dzięki przekazom medialnym, choć muszę uczciwie przyznać, że historia pani Agaty Baranieckiej-Kłos z Fundacji Stop Przedawnieniu do głębi mnie poruszyła. Musimy mieć świadomość - co potwierdził w swoich badaniach prof. Zbigniew Lew-Starowicz - że aż 14% dzieci do 15. roku życia jest wykorzystywanych seksualnie. To są wstrząsające dane. I skoro nawet Sąd Najwyższy uznał, że nie da się kategorycznie stwierdzić, iż wydłużenie okresu, o którym mowa, spowoduje problemy dowodowe, to tym bardziej trzeba podjąć trud i pilnie dokonać zmiany w przepisach, nie czekając na szerszą nowelizację Kodeksu karnego, bo jesteśmy to winni wszystkim, o których dziś mówimy, ciężko skrzywdzonym naszym współobywatelom. Dziękuję bardzo. (Oklaski)