12 punkt porządku dziennego:

Przedstawiony przez prezesa Rady Ministrów dokument: Strategia Rozwoju Kraju 2020 (druk nr 972) wraz ze stanowiskiem Komisji Gospodarki, Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej (druk nr 1715).

Poseł Waldemar Sługocki:

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska przedstawić stanowisko na temat strategii rozwoju kraju z horyzontem czasu do roku 2020. Strategia Rozwoju Kraju 2020 jest średniookresowym dokumentem strategicznym, który wpisuje się w koncepcję planowania strategicznego w Polsce, jaka została przyjęta w dniu 6 grudnia 2006 r. w ustawie o zasadach prowadzenia polityki rozwoju.

    Warto podkreślić, szanowni państwo, że strategia jest jednym z wielu dokumentów, które zostały przez rząd przyjęte, ale także to, że rząd dokonał uporządkowania dokumentów strategicznych, mając na względzie ich przejrzystość, ale także zbudowanie pewnych relacji w ramach dopełniającego się układu komplementarnego pomiędzy poszczególnymi dokumentami. Proces ten jest szalenie ważny nie tylko z punktu widzenia absorpcji funduszy strukturalnych w nowej siedmiolatce w planowaniu budżetu Wspólnot Europejskich, w latach 2014-2020, ale także z punktu widzenia planowania rozwoju społeczno-gospodarczego w Polsce w najbliższych 7 latach. Oczywiście dokument uwzględnia zarówno kontekst międzynarodowy, zewnętrzny, europejski, dla którego pewne środowisko stanowi strategia Europa 2020, jak i sytuację społeczno-gospodarczą w Polsce.

    Dokumentem, który jest tu punktem odniesienia, który jest dokumentem o horyzoncie długookresowym, jest długookresowa strategia rozwoju Polski z horyzontem czasu do roku 2030, także oczywiście przyjęta przez rząd. Ona wyznacza główne trendy, a także wyzwania i koncepcje rozwoju państwa polskiego. Poniżej naturalnie tejże długookresowej strategii jest średniookresowa strategia rozwoju kraju, która uwzględnia i konsumuje dorobek dziewięciu strategii zintegrowanych. Pozwolę sobie je wymienić, gdyż są kluczowe z punktu widzenia planowania rozwoju w Polsce w najbliższym okresie i są równie kluczowe z punktu widzenia tworzenia warunków do przygotowania programów operacyjnych, które pozwolą osiągać cele rozwojowe określone zarówno w długookresowej strategii rozwoju Polski, jak i średniookresowej strategii rozwoju kraju. Chodzi o zbudowanie programów operacyjnych, które w pełni będą finansowane ze środków europejskich w nowej perspektywie, oczywiście uzupełnianych wkładem własnym ze środków czy to publicznych, czy też prywatnych. I tę strukturę programów operacyjnych także pozwolę sobie na zakończenie swego bardzo krótkiego, bo zaledwie 10-minutowego, wystąpienia państwu pokrótce przybliżyć.

    Jeżeli przechodzi się do dokumentów strategicznych, zintegrowanych, czyli dziewięciu zintegrowanych strategii, należy wymienić m.in. ˝Strategię innowacyjności i efektywności gospodarki˝, ˝Strategię rozwoju kapitału ludzkiego˝, ˝Strategię rozwoju transportu˝, strategię ˝Bezpieczeństwo energetyczne i środowisko˝, strategię ˝Sprawne państwo˝, ˝Strategię rozwoju kapitału społecznego˝, ˝Krajową strategię rozwoju regionalnego˝, która jest swoistego rodzaju fundamentem prac w zakresie rozwoju regionalnego w Polsce, ˝Strategię rozwoju systemu bezpieczeństwa narodowego RP˝, czy też wreszcie ˝Strategię zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa˝.

    Jeżeli chodzi o przestrzeń w Polsce i pewną komplementarność dokumentów o charakterze strategicznym i dokumentów o charakterze planistycznym, to myślę o planowaniu przestrzennym. Jest koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju, która uwzględnia i uwypukla uwarunkowania przestrzenne implementacji dokumentów strategicznych, o których przed chwilą powiedziałem, które de facto przed chwilą wymieniłem.

    Tak wygląda posadowienie, jeśli mogę użyć takiego sformułowania, strategii względem innych dokumentów strategicznych, a warto powiedzieć, szanowni państwo, że jest to skończony zbiór dokumentów strategicznych w Polsce po przeprowadzeniu działań mających na celu uproszczenie i uporządkowanie systemu planowania strategicznego.

    Chcę powiedzieć jeszcze o jednej bardzo ważnej rzeczy, o tym, że średniookresowa strategia rozwoju kraju uwzględnia kontynuację prac wynikających z realizacji Strategii Rozwoju Kraju na lata 2007-2015. Może państwa zastanawiać, dlaczego ta cezura to rok 2015. Otóż ona jest zbieżna naturalnie z horyzontem czasu w zakresie planowania budżetu europejskiego. To lata 2007-2013, ale czas realizacji inwestycji kończy się na roku 2015, w myśl zasady n+2, zatem rzeczowo i finansowo inwestycje kończymy w roku 2015. A dorobek wynikający z realizacji inwestycji w tym horyzoncie czasu także został uwzględniony w tej strategii, która poprzedza opracowanie strategii z horyzontem czasu do roku 2020. De facto jest określona kontynuacja, pewien pomost pomiędzy tymi dwoma dokumentami strategicznymi, czyli jest pewna ciągłość myśli strategicznej w Polsce. A przypomnę szanownym paniom i panom posłom, że poprzednia Strategia Rozwoju Kraju była przyjęta przez inną formację polityczną, ale myślę, że wątki polityczne w kontekście planowania strategicznego są istotne, lecz niedecydujące i nieprzesądzające o dokumentach strategicznych.

    Tym, co winno przeważać i w mej ocenie absolutnie przeważa, decyduje o kształcie tych dokumentów, jest oczywiście potencjał społeczno-gospodarczy państwa polskiego, uwarunkowania, sytuacja zewnętrza, a także dostępność środków finansowych, tak z budżetu państwa, jak i środków niepublicznych, prywatnych, dzięki którym można realizować owe cele strategiczne.

    To, co istotne - chciałbym się z państwem podzielić taką krótką dygresją, gdyż jest tu także wiele tabel przedstawiających sytuację makroekonomiczną w Polsce - to fakt, że ta sytuacja się zdecydowanie poprawia. Ja pamiętam czas, w którym Polska przystępowała do Unii Europejskiej, pamiętam 1 maja 2004 r. Znamienne dla tego czasu było to, że produkt krajowy brutto w Polsce w stosunku do średniej Unii Europejskiej był na poziomie 39,5%. Diagnoza dla strategii z horyzontem czasu do roku 2020 pokazuje, iż ten poziom zamożności państwa polskiego zdecydowanie wzrósł, jest on na poziomie blisko 65%. W wyniku realizacji Strategii Rozwoju Kraju z horyzontem czasu do roku 2020 ten poziom winien wynieść 75% średniej unijnej, oczywiście uśredniając dla Polski, ale to oznacza, że gros polskich regionów przy założeniu, że polityka spójności Unii Europejskiej będzie realizowana w kolejnych horyzontach po roku 2020, wypadnie z celu pierwszego polityki spójności Unii Europejskiej.

    Wszyscy zdajemy sobie sprawę z tego, iż polityka spójności jest polityką interwencyjną Unii Europejskiej i państwa członkowskie oraz ich regiony wpisują się w nią wtedy, kiedy spełniają określone warunki makroekonomiczne.

    Już dzisiaj, w przededniu perspektywy 2014-2020 wiemy, że woj. mazowieckie z celu pierwszego wypadło, a kryterium dostępu do środków przeznaczanych w ramach celu pierwszego jest poziom zamożności mierzony produktem krajowym brutto per capita, który wynosi 75% średniej w Unii Europejskiej. Województwo mazowieckie przekroczyło ten poziom, ale - o czym państwo też doskonale wiecie, bo to także było dzisiaj przedmiotem naszej dyskusji - Mazowsze wpisało się w cel przejściowy, który także dzięki sprawności administracji państwa polskiego udało się bardzo umiejętnie i odpowiednio skonstruować. (Dzwonek)

    Ostatnie zdanie, jeśli państwo pozwolicie. W nowej perspektywie będą realizowane programy horyzontalne dotyczące infrastruktury i środowiska, inteligentnego rozwoju, wiedzy, edukacji, rozwoju Polski wschodniej, Polski cyfrowej i Program Operacyjny ˝Pomoc techniczna˝, który będzie budował zdolność polskiej administracji do realizacji tegoż dokumentu. Pięknie dziękuję. (Oklaski)