19 punkt porządku dziennego:

Poseł Bartosz Kownacki:

    Dziękuję.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niniejszy projekt jest wynikiem słusznej analizy przepisów Kodeksu postępowania karnego, które niestety - jest to zauważalne także w wielu innych przepisach - ograniczają niejako prawa pokrzywdzonego. W Kodeksie postępowania karnego pokrzywdzony czy też instytucje, które wykonują jego prawa, są o wiele słabiej usytuowani aniżeli druga strona, czyli oskarżony. A przecież Kodeks postępowania karnego w swoich zapisach ma również gwarantować ochronę słusznego interesu pokrzywdzonych, kimkolwiek by oni byli.

    W związku z tym zaproponowane zmiany w przepisach Kodeksu postępowania karnego należy ocenić pozytywnie, jako interesujące i zmierzające w dobrym kierunku. Są to zmiany dwojakiego rodzaju. Pierwsza z nich dotyczy właśnie rozszerzenia uprawnień podmiotów pokrzywdzonych poprzez moliwość realizowania ich praw przez Najwyższą Izbę Kontroli, organy kontrolne. To rozwiązanie należy uznać za słuszne, dlatego że każde rozszerzenie uprawnień pokrzywdzonego - powiedziałem to już na wstępie - jest dobrym rozwiązaniem. Stworzenie szerszego zakresu podmiotów, które mogą realizować te prawa i tym samym gwarantować, że postępowanie karne będzie się toczyło w sposób należyty, jest dobrym rozwiązaniem. Oczywistym faktem, o którym wspomnieli już moi przedmówcy, jest to, że w wielu wypadkach podmioty kontrolowane, czyli te instytucje, w których dopuszczono się przestępstwa, nie są zainteresowane prowadzonym postępowaniem - i to z wielorakich powodów, począwszy od najprostszych. Nie każda instytucja państwowa ma na tyle szeroko rozbudowaną wyspecjalizowaną, profesjonalną komórkę prawną, żeby jeszcze kontrolować postępowania karne. W tym zakresie trzeba być specjalistą.

    Druga kwestia, i to jest dużo większa bolączka, wiąże się z faktem, że część tych instytucji nie jest zainteresowana prowadzeniem postępowania karnego, dlatego że jest ono skierowane przeciwko tym instytucjom, np. przeciwko ich kierownictwu, więc będą robiły wszystko, żeby to postępowanie uległo umorzeniu, a nie będą zainteresowane gwarancją, aby zakończyło się ono rozstrzygnięciem, np. skazaniem czy ustaleniem prawdy materialnej. W związku z tym wprowadzenie podmiotu, który przecież ma profesjonalną wiedzę w tym zakresie, który sam to kontrolował, czyli wie, do jakiego rodzaju przestępstwa mogło dojść, bo przecież to jest wynikiem jego zawiadomienia, wydaje się rozsądnym rozwiązaniem i - co najważniejsze - gwarantuje szeroko rozumiany interes państwa, bo skoro są to podmioty publiczne, to taki organ kontrolny będzie gwarantował, że interes państwa, czyli interes nas wszystkich, będzie należycie chroniony.

    Kolejne rozwiązanie, które wprowadza niniejsza nowelizacja, dotyczy przyznania Najwyższej Izbie Kontroli uprawnienia do żądania sporządzenia uzasadnienia w przypadku odmowy wszczęcia postępowania, i to rozwiązanie też należy uznać za słuszne. Jakkolwiek dla ekonomiki postępowania dobrze, że jest przepis, który zwalnia organ prowadzący postępowanie ze sporządzenia takiego uzasadnienia, to trudno, szczególnie w sprawach wątpliwych, podjąć decyzję o wykorzystaniu dalszego trybu z Kodeksu postępowania karnego bez oceny decyzji tego organu oraz tego, dlaczego rzeczywiście on to postępowanie umorzył i czy przesłanki tego były słuszne. W związku z tym, Wysoka Izbo, należy obydwa te rozwiązania uznać obecnie za interesujące. Zaczynamy zajmować się dużą nowelizacją Kodeksu postępowania karnego i również te przepisy mogą być przedmiotem badania.

    Inna sprawa to moja ocena nowelizacji Kodeksu postępowania karnego i ich częstotliwości, ale pozwolę sobie pozostawić to na zupełnie inne rozważania w sprawie tej być może całościowej nowelizacji, dlatego że to bardzo źle, że co chwila nowelizujemy ten Kodeks postępowania karnego, zmieniamy go, że to nie jest prawo trwałe. Coś jest nie tak z Wysoką Izbą, ponieważ zbyt często zgłaszamy tego rodzaju nowelizacje, natomiast ta wydaje się słuszna, rozsądna i należy nad nią pracować. Bardzo dziękuję. (Oklaski)