10 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz niektórych innych ustaw (druk nr 511).

Poseł Krystyna Ozga:

    W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz niektórych innych ustaw.

    Panie Marszałku! Szanowne Panie i Panowie Posłowie! Wielokrotnie na tej sali upominaliśmy się o prawa człowieka i pracownika. Różne sytuacje w kraju wymuszają zajmowanie się pewną problematyką raz w trybie zwyczajowo przyjętym, innym razem w przyspieszonym. Niektóre sytuacje powodują, że prace w tej Izbie toczą się niezależnie od potrzeb merytorycznych priorytetowo. Wyznaję jednak zasadę, że tu, gdzie nie ma konieczności stosowania trybu pilnego, należy w miarę możliwości dogłębnie rozważyć nie tylko wszystkie aspekty towarzyszące projektowanej materii, ale także następstwa funkcjonowania innych organów konstytucyjnych państwa po uchwaleniu ewentualnych zmian.

    Wysoka Izbo! Pozwoliłam sobie skonsultować rzeczony projekt i proponowane zmiany szczegółowo przedstawione przez posła sprawozdawcę z kilkoma sędziami orzekającymi w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Kilku sędziów przedłożyło nam identyczne uwagi co do zmian proponowanych przez wnioskodawców. Z uwagi na ograniczony czas przytoczę je punktowo.

    Po pierwsze, w postępowaniu cywilnym przed sądami powszechnymi mielibyśmy nowy byt prawny i stronę inspektora pracy. Dlaczego zatem nowelizacja nie obejmuje przepisu art. 462 Kodeksu postępowania cywilnego?

    Po drugie, w swej dyspozycji projektodawcy dopuścili się bardzo wyraźnej niespójności z zakresu postępowania i części materialnej. Skoro w oparciu o własne ustalenia inspektor pracy mógłby nakazywać zastąpienie umowy cywilnoprawnej umową o pracę, to dalsze wytaczanie powództw byłoby niecelowe i bezprzedmiotowe. Jaką zatem rolę miałyby pełnić sądy pracy?

    Po trzecie, skoro inspektorzy pracy zostaliby wyposażeni we władczy instrument nakazywania zastąpienia jednej formy umowy drugą, to czy następowałoby to w drodze wydania decyzji administracyjnej, czy też quasi-wyroku?

    Po czwarte, pragnę podnieść fakt, iż dotychczasowy zapis art. 29 § 2 ustawy Kodeks pracy w dostateczny sposób sankcjonuje opinie judykatury i piśmiennictwa w omawianym zakresie. Dokonując oceny proponowanych zmian, co zostało również wyraźnie podkreślone w opinii prokuratora generalnego, należy stwierdzić, że pozostają one w sprzeczności z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego, w szczególności z art. 1, art. 2 i art. 476.

    Sprawy z zakresu prawa pracy reguluje Kodeks postępowania cywilnego, o czym stanowi art. 1 K.p.c. Z kolei zgodnie z normą zawartą w art. 2 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego do rozpoznawania spraw cywilnych powołane są sądy powszechne, o ile sprawy te nie należą do właściwości sądów szczególnych oraz Sądu Najwyższego.

    Swoje wątpliwości co do części proponowanych zmian wyraził również główny inspektor pracy w opinii z dnia 19 czerwca 2012 r. Pozwolę sobie zacytować fragment tej opinii: Państwowa Inspekcja Pracy powołana jest tylko do sprawowania nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy. Nie może zaś wkraczać w zakres kompetencji zastrzeżony przez ustawodawcę na rzecz sądów powszechnych - sądów pracy. Ingerencja inspektora pracy może zatem dotyczyć tylko sytuacji niespornych.

    Reasumując i dokonując oceny poselskiego projektu ustawy oraz uzasadnienia przedstawionego przez posła przedstawiciela wnioskodawców, w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego stwierdzam, że proponowane zmiany wymagają ponownej wnikliwej analizy ich słuszności i celowości, aczkolwiek są bardzo potrzebne.

    Niemniej jednak, biorąc pod uwagę zastrzeżenia, o których wspomniałam - a nie tylko ja, bo również moi przedmówcy - Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego wnosi o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu. Dziękuję uprzejmie za uwagę. (Oklaski)